Từ “người đi tìm lửa” đến trụ cột năng lượng quốc gia

Hơn 50 năm trước, khi đất nước vừa bước qua chiến tranh, Việt Nam gần như không có nền tảng năng lượng. Hạ tầng bị tàn phá, kinh tế kiệt quệ, nguồn cung nhiên liệu phụ thuộc viện trợ với 1 triệu tấn dầu từ Liên Xô, nhưng không ổn định, khiến nhu cầu năng lượng cho đời sống và sản xuất trở nên vô cùng nan giải.

Tình trạng thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng khiến mọi nỗ lực tái thiết kinh tế đất nước có nguy cơ “đổ sông, đổ biển”.

Khai thác dầu khí giải quyết khủng hoảng năng lượng cho đất nước sau giải phóng và đóng góp quan trọng kéo dài đến tận ngày nay.

Trong bối cảnh ấy, một nhiệm vụ chiến lược được xác lập: tìm ra dầu khí cho Việt Nam. Đảng và Nhà nước cũng đã dồn những nguồn lực lớn, tốt nhất cho mục tiêu chiến lược: tìm kiếm dầu khí.

Vượt qua khó khăn gian khổ, với sự chung sức của cả hệ thống chính trị, sự kiên định, nỗ lực không ngừng, “những người đi tìm lửa” đã làm nên kỳ tích khi tìm ra tầng dầu trong đá móng nứt nẻ ở mỏ Bạch Hổ với trữ lượng siêu cấp (riêng ở tầng móng trên 4 tỉ thùng và khai thác nhịp độ cao với sản lượng đỉnh trên 13 triệu tấn/năm).

Kết quả này không chỉ giải quyết triệt để khủng hoảng, giúp Việt Nam tự chủ về năng lượng mà còn tạo cú hích mạnh mẽ, vực dậy nền kinh tế. Đây chính là động lực tăng trưởng quan trọng, khởi đầu cho thời kỳ “Đổi mới” của đất nước, giai đoạn đó, có những năm dầu khí đóng góp đến 30% ngân sách quốc gia.

Với Nhà máy lọc dầu Dung Quất, Petrovietnam đã góp phần ổn định thị trường xăng dầu.

Từ đó, Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng quốc gia (Petrovietnam) không ngừng hoàn thiện chuỗi giá trị dầu khí, từ tìm kiếm, thăm dò, khai thác đến công nghiệp khí, điện và dịch vụ kỹ thuật chất lượng cao, dẫn dắt chuỗi giá trị năng lượng quốc gia.

Đồng thời, khẳng định vai trò trụ cột trong đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như tiên phong trong chuyển dịch năng lượng, hướng tới tương lai xanh và bền vững của đất nước.

Giữ dòng năng lượng hôm nay, mở đường cho tương lai

Mang sứ mệnh “Năng lượng cho phát triển”, Petrovietnam hiện đảm đương vai trò chủ lực trong cung ứng các nguồn năng lượng thiết yếu của đất nước.

Từ xuất phát điểm không có dầu khí, đến nay Tập đoàn đã khai thác 441,5 triệu tấn dầu và 196 tỉ m³ khí, vận hành các đường ống, nhà máy lọc dầu, điện và hạ tầng kỹ thuật hiện đại, đáp ứng 60–70% nhu cầu xăng dầu, 70–80% khí dân dụng và hơn 10% điện của cả nước.

Đặc biệt, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đã nghiên cứu, sản xuất thành công nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng, cho thấy bước tiến chiến lược về tự chủ năng lượng, khẳng định vị thế của ngành công nghiệp - năng lượng Việt Nam.

Năng lực ấy không chỉ tạo nền tảng ổn định cho sản xuất - đời sống mà còn cho thấy vị thế ngày càng bền vững của một trụ cột trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Bên cạnh nhiệm vụ sản xuất, Petrovietnam luôn đóng vai trò lực lượng bình ổn thị trường trong những thời điểm nhạy cảm.

Hệ thống phân phối xăng dầu của PV OIL luôn thông suốt.

Năm 2022, khi thị trường xăng dầu biến động mạnh, nguồn cung khan hiếm và nhiều cửa hàng phải tạm đóng cửa, NMLD Dung Quất đã vận hành vượt công suất để bảo đảm nguồn cung, trong khi PVOIL giữ hệ thống phân phối thông suốt, góp phần hạ nhiệt thị trường.

Một năm sau, khi miền Bắc đối mặt nguy cơ thiếu điện, Petrovietnam kịp thời đưa Nhiệt điện Thái Bình 2 vào vận hành, đồng thời tăng tối đa lượng khí cung cấp cho phát điện, giúp hệ thống điện quốc gia tránh được những cú sốc lớn hơn.

Những hành động kịp thời ấy thể hiện rõ tinh thần đặt lợi ích quốc gia lên trên lợi ích kinh tế thuần túy - một đặc trưng xuyên suốt của Tập đoàn trong nhiều giai đoạn.

Petrovietnam dẫn đầu về điện khí tại Việt Nam.

Song song với nhiệm vụ truyền thống, Petrovietnam đang bước vào giai đoạn chuyển dịch mạnh mẽ sang các dạng năng lượng xanh và sạch hơn. Kết luận 76-KL/TW năm 2024 đã tiếp tục khẳng định vai trò chiến lược của Tập đoàn trong bảo đảm an ninh năng lượng dài hạn, mở ra không gian phát triển mới phù hợp với xu thế toàn cầu.

Là nòng cốt trong chuỗi giá trị năng lượng quốc gia, Petrovietnam chủ động hoạch định chiến lược để thích ứng và nắm bắt cơ hội khi đi đầu trong các sáng kiến chuyển dịch năng lượng.

Trên thực tế, những bước đi tiên phong đã được triển khai: PV GAS phát triển hạ tầng LNG để bù đắp sự suy giảm của các mỏ khí tự nhiên; PTSC trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng điện gió ngoài khơi quốc tế; đồng thời Petrovietnam cũng tập trung nghiên cứu hydro xanh, amoniac xanh và công nghệ thu giữ - lưu trữ carbon (CCS/CCUS)… nhằm chuẩn bị nền tảng cho tương lai giảm phát thải. Cạnh đó, Petrovietnam cũng đã được Chính phủ giao làm chủ đầu tư Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

Tất cả những nỗ lực đó cho thấy Petrovietnam không chỉ giữ dòng năng lượng cho hiện tại, mà còn mở lối cho một nền kinh tế tự chủ và bền vững hơn trong kỷ nguyên chuyển dịch năng lượng. Với vai trò nòng cốt, tinh thần chủ động, trách nhiệm và thích ứng cùng xu thế toàn cầu, Tập đoàn đang tiếp tục khẳng định vị thế dẫn dắt, nòng cốt trong bảo đảm nguồn năng lượng ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội trong nhiều thập kỷ tới.