Các đại biểu tại Nghị trường sáng nay.

Nghị quyết vừa được thông qua nêu rõ, mục tiêu đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy là xây dựng tuyến giao thông Đông - Tây hiện đại, đồng bộ nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo động lực và không gian phát triển mới; kết nối Thủ đô Hà Nội, nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam với Thủ đô Viêng Chăn, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào và kết nối với tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đường Hồ Chí Minh; nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội vùng, liên vùng và quốc tế; góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh; từng bước thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết của Đảng.

Dự án gồm 10 dự án thành phần, tổng đầu tư 60 km thuộc địa phận tỉnh Nghệ An, theo hình thức đầu tư công. Dự án áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại, bảo đảm yêu cầu an toàn, đồng bộ, chất lượng và hiệu quả. Khuyến khích ứng dụng công nghệ cao trong tổ chức thi công, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thực hiện hình thức thu phí điện tử không dừng trong khai thác, vận hành.

Sơ bộ nhu cầu sử dụng đất của Dự án khoảng 648 ha, gồm: đất trồng lúa khoảng 223 ha; đất lâm nghiệp khoảng 368 ha; các loại đất khác theo quy định của pháp luật về đất đai khoảng 57 ha. Dự kiến diện tích rừng cần chuyển sang mục đích khác để thực hiện Dự án khoảng 354,36 ha, trong đó, rừng phòng hộ đầu nguồn khoảng 180 ha. Thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư toàn tuyến một lần theo quy mô quy hoạch.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của Dự án khoảng 23.940,34 tỷ đồng, bố trí từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024; ngân sách trung ương và ngân sách địa phương giai đoạn 2026 - 2030.

Về tiến độ, dự án được chuẩn bị đầu tư năm 2025, thực hiện năm 2026 và hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029.

Nghị quyết cũng quy định, Dự án được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc biệt: Thứ nhất, Dự án không phải thẩm định, đánh giá nguồn vốn, khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công.

Thứ hai, cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu đối với các gói thầu thuộc Dự án, các gói thầu thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trình tự, thủ tục chỉ định thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu.

Thứ ba, về bãi đổ chất thải rắn xây dựng và tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa nước, dự án giao UBND cấp xã thực hiện 3 vấn đề sau: Quyết định thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khu vực bãi đổ chất thải rắn xây dựng trong Hồ sơ khảo sát Dự án và bàn giao mặt bằng cho nhà thầu để đổ chất thải rắn xây dựng của Dự án; Tổ chức quản lý bãi đổ chất thải rắn xây dựng của Dự án theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về bảo vệ môi trường và quy định khác của pháp luật có liên quan; Tổ chức xây dựng phương án sử dụng tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa nước thu hồi từ Dự án. Việc xây dựng phương án sử dụng tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa nước thu hồi từ Dự án thực hiện theo quy định của pháp luật về trồng trọt.

Nghị quyết giao Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội trong việc triển khai tổ chức thực hiện, quản lý và khai thác, vận hành Dự án theo đúng Nghị quyết này và quy định của pháp luật có liên quan; đôn đốc, kiểm tra địa phương bảo đảm nguồn vốn thực hiện và tiến độ, chất lượng của Dự án; bảo đảm tính chính xác của số liệu liên quan tới Dự án. 

Đồng thời, lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện Nghị quyết này, bảo đảm đúng mục tiêu, công khai, minh bạch và hiệu quả, không để trục lợi chính sách, thất thoát, lãng phí; hằng năm báo cáo Quốc hội tại kỳ họp cuối năm về tình hình thực hiện Dự án; thông tin đầy đủ để người dân hiểu, đồng thuận về chủ trương đầu tư và hỗ trợ triển khai thực hiện Dự án.

Quốc hội cũng giao chính quyền địa phương chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong việc bảo đảm tiến độ, chất lượng của Dự án; bảo đảm nguồn vốn ngân sách địa phương tham gia Dự án, xác định số liệu chính xác để thực hiện công tác chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.