Động lực tăng trưởng kinh tế

Tây Ninh có vị trí chiến lược nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, tiếp giáp TP.HCM, là điểm sáng trong thu hút đầu tư và đang vươn lên mạnh mẽ trong bản đồ kinh tế Việt Nam.

Theo Báo cáo của Cục thống kê (Bộ Tài chính), tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) 6 tháng đầu năm 2025 của tỉnh Tây Ninh đạt 9,63%, đứng đầu các tỉnh/thành khu vực phía Nam và thứ 7/34 tỉnh, thành cả nước. Trong đó, khu vực II (công nghiệp - xây dựng) có mức tăng ấn tượng với 12,67%; còn lại, khu vực I (nông - lâm - thủy sản) tăng 4,55%, khu vực III (thương mại - dịch vụ) tăng 8,25%, thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm 6,86%.

Trong thời gian qua, ngành công nghiệp luôn là điểm sáng trong bức tranh kinh tế của Tây Ninh, đóng vai trò trụ cột, động lực tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Với tỉnh Long An (cũ), ngành công nghiệp chiếm gần 51% giá trị gia tăng (VA), trong đó ngành chế biến chế tạo có tỷ trọng gần 95% toàn ngành công nghiệp. Tỷ trọng giá trị tăng thêm của ngành công nghiệp chế biến chế tạo chiếm trung bình 97,0% trong thời kỳ 2011-2020; tốc độ tăng trưởng bình quân của ngành đạt 14,6%/năm trong cùng thời kỳ.

Trong cơ cấu nội bộ ngành công nghiệp chế biến, chế tạo thì giá trị tăng thêm của nhóm các ngành công nghiệp sản xuất, chế biến thực phẩm, dệt, sản xuất trang phục, sản xuất da và các sản phẩm có liên quan, sản xuất hóa chất và các sản phẩm hóa chất, sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic, sản xuất sản phẩm từ khoáng vi kim loại khác, sản xuất kim loại, sản xuất sản phẩm kim loại đúc sẵn và sản xuất thiết bị điện chiếm chủ yếu, trung bình đạt 84,5% trong thời kỳ 2011-2020.

Những ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chủ yếu của tỉnh trong thời gian qua là giày dép, may mặc, da và các sản phẩm từ da, dệt và sản xuất và chế biến thực phẩm. Trong đó, nếu xét về quy mô lao động, ngành da của Long An (cũ) đứng đầu cả nước và ngành kim loại thượng nguồn đứng thứ hai cả nước.

Với tỉnh Tây Ninh (cũ), trong những năm qua, cùng cả nước đẩy mạnh hội nhập quốc tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, sản xuất công nghiệp của tỉnh tiếp tục giữ vai trò chủ lực, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Toàn tỉnh có 5 khu công nghiệp (KCN) bên ngoài khu kinh tế cửa khẩu đang hoạt động với tổng diện tích 3.383,07 ha (trong đó đất công nghiệp có thể cho thuê 2.549,45 ha, đã cho thuê 1.797,91 ha, tỷ lệ lấp đầy đạt 70,52%) và 1 KCN trong khu kinh tế đang hoạt động với quy mô 108,11 ha, đã lấp đầy trên 91%. Ngoài ra, tỉnh còn có 2 khu kinh tế cửa khẩu với tổng diện tích 55.481 ha.

Các KCN lớn như KCN Trảng Bàng, KCN Phước Đông - Bời Lời, KCN Chà Là... đã thu hút được nhiều dự án đầu tư vào các ngành như công nghiệp dệt may, giày da, điện tử, chế biến thực phẩm...

Bên cạnh các KCN, Tây Ninh còn có 5 cụm công nghiệp đang hoạt động với tổng diện tích 211,63 ha (đã cho thuê 136,95 ha, đạt 93,7%).

Giai đoạn 2021-2025, Chỉ số Sản xuất công nghiệp (IIP) của Tây Ninh tăng bình quân 11,3%/năm, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp tăng bình quân 10,6%/năm, tỷ trọng giá trị tăng thêm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm 37% trong GRDP. Công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh phát triển mạnh với các sản phẩm như tinh bột khoai mì, đường, trái cây sấy...; dệt may, da giày, các sản phẩm cao su và plastic,...

Bên cạnh đó, công nghiệp hỗ trợ cũng được địa phương khuyến khích và hỗ trợ thông qua Chương trình Phát triển công nghiệp hỗ trợ. Tỉnh Long An đã thực hiện tốt việc xây dựng cơ chế, chính sách triển khai chương trình; đẩy mạnh tuyên truyền, lồng ghép hiệu quả với các chính sách khác như khuyến công, xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại, bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và kết nối cung cầu. Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 170 dự án thuộc 6 nhóm sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển, trong đó nổi bật là dệt may, da giày (80 dự án, chiếm 47%) và cơ khí chế tạo (37 dự án, hơn 21%). Các dự án còn lại tập trung vào điện tử, lắp ráp ô tô và công nghiệp công nghệ cao.

Tiềm năng phát triển năng lượng

Tây Ninh còn có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, góp phần cung cấp điện cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong đó, tỉnh Long An (cũ) có 8 dự án nhà máy điện hoàn thành và phát điện thương mại với tổng công suất 440,1MWp; 1 dự án đang triển khai đầu tư xây dựng (TTC Đức Huệ 2, công suất 49MWp). Về dự án điện mặt trời áp mái, lũy kế đến nay, ngành điện đã nghiệm thu đóng điện và ký kết hợp đồng mua bán điện được 2.582 khách hàng, với tổng công suất 510 MWp.

Riêng Dự án Nhà máy nhiệt điện LNG Long An I, II (Cần Giuộc) đã được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, tổng công suất 3.000MW, hiện đang được triển khai thực hiện.

Còn Tây Ninh (cũ) có 10 dự án điện năng lượng mặt trời đi vào hoạt động với tổng công suất 808MW và 4.260 hệ thống điện mặt trời mái nhà, tổng công suất 245,05MW. Tổng công suất phát của các nguồn điện trên địa bàn tỉnh khoảng 1.737 triệu kWh/năm, đáp ứng khoảng 31,7% nhu cầu phụ tải của tỉnh, 100% hộ dân có điện sử dụng.

Quan tâm khuyến công

Thời gian qua, tỉnh Tây Ninh luôn quan tâm công tác khuyến công, tỉnh đã tổ chức triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ phát triển công nghiệp, đặc biêt là hoạt động khuyến công nhằm thúc đẩy công nghiệp nông thôn chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động ở nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh Long An (cũ) đã triển khai 90 đề án khuyến công với tổng kinh phí hơn 24 tỷ đồng, trong đó kinh phí khuyến công quốc gia chiếm 17 tỷ đồng, còn lại là vốn đối ứng từ doanh nghiệp. Đáng chú ý, có 75 đề án hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến trong sản xuất, giúp các cơ sở công nghiệp nông thôn tăng năng suất, tiết giảm chi phí và cải thiện chất lượng sản phẩm.

Cũng trong giai đoạn 2021 - 2025, Tây Ninh (cũ) đã triển khai 69 đề án khuyến công, với tổng kinh phí 33 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương hỗ trợ 3,2 tỷ đồng, địa phương 9,8 tỷ đồng và phần còn lại là kinh phí đối ứng từ các cơ sở công nghiệp nông thôn. 

Việc hỗ trợ đổi mới thiết bị, công nghệ đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Nhiều cơ sở sau khi đầu tư máy móc hiện đại đã mở rộng sản xuất, tạo thêm việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động. Một số mô hình còn tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực trong cộng đồng doanh nghiệp nông thôn. Ngoài ra, chương trình cũng triển khai 5 mô hình trình diễn kỹ thuật, hỗ trợ chuyển giao công nghệ, hướng dẫn vận hành và đào tạo nhân lực kỹ thuật - góp phần giúp doanh nghiệp làm chủ công nghệ và thích ứng với yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Các chương trình khuyến công được triển khai sâu rộng đã khẳng định vai trò thiết thực trong hỗ trợ doanh nghiệp và cơ sở công nghiệp nông thôn. Chương trình không chỉ thúc đẩy sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, mà còn tạo điều kiện tiếp cận công nghệ hiện đại, tham gia chuỗi giá trị và phát triển bền vững. Đồng thời, chương trình góp phần tạo việc làm ổn định cho lao động nông thôn, sử dụng hiệu quả nguyên liệu tại chỗ và nâng cao giá trị sản phẩm.