Thứ Tư, Ngày 16 tháng 04 năm 2025,
Tháo gỡ vướng mắc cho các dự án điện năng lượng tái tạo
Thanh Hương - 15/04/2025 20:28
 
“Không có biên bản nghiệm thu thì không đủ điều kiện vận hành, không đủ điều kiện vận hành thì không được hưởng giá FIT” là nhấn mạnh của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ, đồng thời yêu cầu các dự án phải làm theo quy định pháp luật.

Bộ Công Thương đã thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được giao

Chiều ngày 15/4, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Trưởng ban Chỉ đạo về giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc các dự án tồn đọng chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo, kiểm điểm tình hình thực hiện Nghị quyết số 233/NQ-CP của Chính phủ về tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo.

Theo báo cáo của Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long, Bộ đã có văn bản gửi UBND các tỉnh có các dự án điện năng lượng tái tạo và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để đôn đốc thực hiện kế hoạch, chủ động giải quyết các vướng mắc, khó khăn của các dự án.

Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo 751 với lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án điện năng lượng tái tạo - Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Đại diện UBND các tỉnh cũng đã nắm rõ về thẩm quyền, cách thức xử lý, đồng thời thống nhất sẽ tích cực giải quyết các vướng mắc, khó khăn của các dự án điện năng lượng tái tạo trên địa bàn quản lý. 

Ngày 5/3/2025, Bộ Công Thương cũng đã ban hành Quyết định số 618/QĐ-BCT phê duyệt cập nhật Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, theo đó 142 dự án điện mặt trời đã xây dựng xong, đã đi vào hoạt động bấy lâu nay đã có căn cứ pháp lý về quy hoạch.

Để giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc trong phát triển các dự án điện năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương đã cố gắng khắc phục, nỗ lực trong việc lập Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, trong đó đã cập nhật các dự án/phần dự án đã được phê duyệt bổ sung trong Quy hoạch điện VII điều chỉnh đã được cấp chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư. Đồng thời chủ trì xây dựng các văn bản pháp luật làm hành lang pháp lý rõ ràng, góp phần triển khai thực hiện nhanh chóng các dự án điện.

Tính đến thời điểm hiện nay, Bộ Công Thương đã thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ được giao theo thẩm quyền tại Nghị quyết 233.

Đã có đến 13 nhà đầu tư nước ngoài cùng 15 doanh nghiệp trong nước sở hữu 50 dự án năng lượng tái tạo cùng ký kiến nghị liên quan đến việc vận hành thương mại khi chưa có văn bản Chấp thuận nghiệm thu bởi lo bị phá sản.

Liên quan đến thủ tục về đất đai, Bộ Công thương cũng cho hay, tỉnh Bình Thuận đã có báo cáo về các dự án chồng lấn đất titan nhưng chưa giải quyết theo đúng Nghị quyết 233; tỉnh Đắk Nông chưa có báo cáo giải quyết đối với các dự án chồng lấn trên đất quy hoạch phân vùng thăm dò, dự trữ, khai thác, chế biến và sử dụng quặng bauxit. 

Về các dự án vướng mắc đất rừng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng hoặc liên quan đến thủ tục đất đai, trong 8 tỉnh được nêu tại Kết luận 1027/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ, còn thiếu kết quả giải quyết của 7 tỉnh: Bình Phước, Bình Thuận, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bà Rịa-Vũng Tàu, Đắk Lắk, Đắk Nông, mới chỉ có Long An có kết quả giải quyết. 

Liên quan đến đối tượng hưởng giá FIT, đại diện EVN cho biết, hiện có 172 nhà máy năng lượng tái tạo chưa được chấp thuận kết quả nghiệm thu của Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tại thời điểm công nhận vận hành thương mại.
EVN đã làm việc với chủ đầu tư của 159 nhà máy, trong số này có 39 nhà máy cho biết, đã đề nghị cơ quan nhà nước chấp thuận kết quả nghiệm thu (19 nhà máy gửi văn bản chính thức, 20 nhà máy gửi tài liệu qua các hình thức điện tử).
Về nguồn vốn đầu tư, có 65 nhà máy/phần nhà máy có nhà đầu tư nước ngoài tham gia, trong đó 27 nhà máy có 100% vốn nước ngoài. Hiện EVN đang tạm thanh toán từ tháng 1/2025.
Có 25 nhà máy/phần nhà máy với tổng công suất 1.278 MW đang thanh toán theo giá ưu đãi FIT 1 sẽ tạm thanh toán theo giá ưu đãi FIT 2.
Có 14 nhà máy/phần nhà máy điện gió tổng công suất 649 MW đang thanh toán theo giá ưu đãi sẽ tạm thanh toán theo giá trần trực tiếp.
Cũng có 27 nhà máy có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu trong thời gian được hưởng giá ưu đãi vẫn đang thanh toán theo giá ưu đãi quy định trong hợp đồng mua bán điện đã ký.

Còn 13 nhà máy đến nay chưa có kết quả chấp thuận nghiệm thu, EVN tạm thanh toán theo chi phí vận hành để chủ đầu tư có chi phí vận hành nhà máy.


Phân nhóm xử lý, không để xảy ra tiêu cực, lãng phí
Nhiều vướng mắc trong việc triển khai dự án liên quan đến thủ tục đất đai (chồng lấn giữa quy hoạch bauxit và quy hoạch điện gió, chuyển mục đích sử dụng đất rừng); nghiệm thu công trình xây dựng; hưởng cơ chế ưu đãi (giá FIT); xử lý đối với các dự án điện mặt trời mái nhà… đã được lãnh đạo các địa phương, bộ, ngành trao đổi, tháo gỡ tại cuộc họp. 

Lãnh đạo tỉnh Bình Phước cho biết, trên địa bàn tỉnh có 2 dự án là Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3 và Lộc Ninh 4. Với dự án Lộc Ninh 3, tỉnh đã chỉ đạo xử lý, kiểm điểm các tổ chức, cá nhân liên quan, xử phạt Công ty cổ phần năng lượng Lộc Ninh 3 số tiền 1,4 tỷ đồng.

Tỉnh cũng xem xét kỷ luật cá nhân liên quan đến dự án Lộc Ninh 4 và phạt hơn 600 triệu đồng. Tỉnh sẽ chủ động chủ động làm việc với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xử lý các vướng mắc về đất rừng và triển khai các bước theo thẩm quyền.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Phó trưởng ban Chỉ đạo về giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc các dự án tồn đọng (Ban Chỉ đạo 751) nêu rõ, các dự án điện năng lượng tái tạo này nhằm trong nhóm 1.533 dự án tồn đọng. Bộ Chính trị, Chính phủ đã có chủ trương tập trung tháo gỡ cho nhóm dự án này, trong đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 233 với đầy đủ các nguyên tắc.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, các địa phương cần phải bám vào nội dung của Nghị quyết, xem xét phân nhóm xử lý, không để xảy ra tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm. Khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền của cơ quan, cấp, ngành, địa phương nào thì cơ quan, cấp, ngành, địa phương đó giải quyết, làm quyết liệt, không đùn đẩy trách nhiệm.

Hoan nghênh một số địa phương đã khẩn trương tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp với các giải pháp đồng bộ, hiệu quả, đưa dự án điện năng lượng tái tạo vào hoạt động, song, Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cũng bày tỏ không hài lòng khi một số địa phương chưa tích cực tháo gỡ, chưa làm hết trách nhiệm, “đá bóng lên, đá bóng xuống” và có tâm lý chờ đợi.

Phó thủ tướng Thường trực hoan nghênh các địa phương theo chỉ đạo đã khẩn trương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án điện năng lượng tái tạo - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phó thủ tướng cũng đặt câu hỏi “tại sao các tỉnh khác làm được, tỉnh mình không làm được” và yêu cầu các địa phương này phải nghiêm túc rút kinh nghiệm.

Khẳng định các cơ chế, chính sách để tháo gỡ đã có; chỉ đạo đã rõ, rất chi tiết, cụ thể, Trưởng ban Chỉ đạo 751 lưu ý các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát lại các khó khăn, vướng mắc đối với các dự án năng lượng tái tạo để tháo gỡ cho doanh nghiệp, nhất là những nội dung liên quan đến trình tự thủ tục xây dựng, cấp phép; công tác quy hoạch; chuyển đổi mục đích sử dụng đất; về hưởng giá FIT…

Các vướng mắc này cần tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện trong tháng 5/2025. Các Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương trả lời ngay các nội dung địa phương hỏi.  

“Không có biên bản nghiệm thu thì không đủ điều kiện vận hành, không đủ điều kiện vận hành thì không được hưởng giá FIT”, Phó thủ tướng nhấn mạnh và yêu cầu các dự án phải làm theo quy định pháp luật.

Đối với 39 dự án đã có đề nghị cơ quan nhà nước chấp thuận kết quả nghiệm thu, EVN rà soát lại thời điểm báo cáo có đủ điều kiện hưởng giá FIT hay không, báo cáo Bộ Công Thương.

Biến số mới với các dự án năng lượng tái tạo
Đề xuất áp giá tạm tính cho các dự án năng lượng tái tạo chưa có chứng nhận nghiệm thu hoàn thành của cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở thời...
Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư