Với 432/434 đại biểu Quốc hội bấm nút tán thành, sáng nay (25/6), Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đẩu tư công; Luật quản lý, sử dụng tài sản công. Luật sửa 8 luật thay vì Luật sửa 7 luật như dự thảo trước (sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo hướng bổ sung chính sách thuế GTGT 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ).

Trước đó, nhiều đại biểu đánh giá cao dự thảo luật và cho rằng, việc ban hành Luật là rất cần thiết để khắc phục những vướng mắc, bất cập hiện nay; đồng thời, luật hóa các nội dung theo chủ trương, chính sách của Đảng, nhất là việc thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tháo gỡ các điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước…

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng.

Trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật trước giờ bấm nút, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh một số sửa đổi, bổ sung quan trọng của Luật.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), luật bổ sung quy định Nhà nước chia sẻ phần giảm doanh thu với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP theo tỷ lệ phần chênh lệch giữa doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế nhằm xử lý các vướng mắc phát sinh trong thực tiễn.

Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định chi tiết nhằm bảo đảm nguyên tắc "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", làm cơ sở để Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc áp dụng cơ chế chia sẻ này. Quy định này sẽ giúp xử lý vướng mắc giảm doanh thu của các dự án BOT trong lĩnh vực đường bộ được ký kết trước ngày 1/1/2021.  

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, Chính phủ chỉnh lý lại quy định tại dự thảo Luật Đấu thầu theo hướng đối với hoạt động lựa chọn nhà thầu không sử dụng vốn ngân sách nhà nước (NSNN), doanh nghiệp nhà nước được quyền tự quyết định trên cơ sở bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình. Đồng thời, bổ sung quy định tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhằm bảo đảm quản lý chặt chẽ, phòng ngừa rủi ro và sử dụng vốn hiệu quả của doanh nghiệp.

Đối với quy định trao quyền cho đơn vị sự nghiệp công lập tự quyết định đối với hoạt động mua sắm, đầu tư, dự thảo Luật chỉ trao quyền tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên, chi đầu tư (Nhóm 1) và đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên (Nhóm 2) quyết định hoạt động mua sắm không sử dụng NSNN.  Quy định này bảo đảm phù hợp, đồng bộ với thẩm quyền quyết định tiêu chuẩn, định mức tài sản công của các đơn vị này, đồng thời, khuyến khích các đơn vị nâng cao mức độ tự chủ tài chính để chuyển lên Nhóm 1, Nhóm 2.

Ngoài ra, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Tài chính (UBKTTC) và ý kiến đại biểu Quốc hội (ĐBQH), dự thảo Luật bổ sung quy định về cơ chế thanh toán từ nguồn quỹ bảo hiểm y tế đối với cơ sở y tế là đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư, đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên tương tự như đối với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân và giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.

Về quy định cho phép lựa chọn hình thức lựa chọn nhà thầu, tiếp thu ý kiến của UBKTTC và ĐBQH, Chính phủ đã chỉnh lý, hoàn thiện quy định này theo hướng: Quy định nguyên tắc trao quyền cho chủ đầu tư được ưu tiên áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu có quy trình, thủ tục đơn giản, thuận lợi nhất; đồng thời, chủ đầu tư được lựa chọn các hình thức khác phù hợp với quy mô, tính chất của gói thầu; Tiếp tục mở rộng trường hợp được áp dụng hình thức chỉ định thầu, lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, đấu thầu hạn chế, đặt hàng... để bảo đảm tính linh hoạt trong tổ chức thực hiện. Quy định nêu trên đã mở rộng quyền tự chủ của chủ đầu tư trong việc quyết định các hình thức lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật, đồng thời tạo cơ chế linh hoạt, chủ động, bảo đảm thực hiện chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng, tiếp thu ý kiến của UBKTTC, Chính phủ đã chỉnh lý theo hướng đưa quy định về thuế GTGT ra khỏi nội dung tại Điều 47a dự thảo Luật Hải quan và bổ sung nội dung sửa đổi Luật Thuế GTGT tại dự thảo Luật theo hướng bổ sung “hàng hóa xuất khẩu tại chỗ” thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 0%.

Đây là nội dung đã được Quốc hội biểu quyết cho ý kiến khi thông qua dự  án Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15. Tuy nhiên, chính sách thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ đang được hưởng thuế xuất 0% từ năm 2013, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu và không để ảnh hưởng đến môi trường đầu tư. Quy định này đảm bảo không thu thuế trùng và không ảnh hưởng đến số thu NSNN. Trên cơ sở đánh giá tác động chính sách, ý kiến của đa số ĐBQH và thường trực UBKTTC, Chính phủ đề xuất bổ sung chính sách thuế GTGT 0% đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ như ý kiến của đa số các đại biểu Quốc hội.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư, dự thảo Luật đã phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với 7 nhóm dự án đầu tư. Bên cạnh đó, đã nghiên cứu bổ sung các quy định nhằm tăng cường cơ chế kiểm tra, giám sát việc thực hiện. Đồng thời, để đảm bảo đồng bộ với các dự án Luật được trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9 lần này, Chính phủ đã rà soát, chỉnh lý một số quy định về đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư, Danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện cho phù hợp với quy định của dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, dự án Luật Đường sắt (sửa đổi).

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Chính phủ tiếp thu theo hướng không quy định nội dung về nhiệm vụ chuẩn bị giải phóng mặt bằng trong Luật. Chính phủ sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các chính sách sửa đổi Luật Đất đai và pháp luật có liên quan khác nhằm đẩy nhanh việc thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với dự án đầu tư công.

Về phân cấp thẩm quyền, dự thảo Luật quy định thẩm quyền của Chính phủ điều chỉnh kế hoạch đầu tư công hằng năm vốn ngân sách trung ương trong trường hợp không vượt tổng chi ngân sách trung ương của cả nước đã được Quốc hội quyết định, đồng thời phân cấp thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch hằng năm từ Hội đồng nhân dân các cấp cho Ủy ban nhân dân các cấp để đảm bảo đồng bộ với quy định tại Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi).