Cách đây hơn 5 năm, lần đầu trở về Việt Nam với vai trò là người phụ trách quỹ đầu tư mạo hiểm của CyberAgent Ventures (Nhật Bản) tham gia đầu tư vào các công ty khởi nghiệp tại đây. Khi đó, tôi có dịp tiếp xúc với hàng trăm doanh nhân khởi nghiệp, là những người đã từng hoặc đang có mong muốn khởi nghiệp. Trừ một số người đã từng có kinh nghiệm kêu gọi vốn đầu tư hoặc từng tiếp xúc với quỹ đầu tư mạo hiểm, phần lớn những doanh nhân khởi nghiệp không hiểu hoặc chưa nghe nói nhiều về quỹ đầu tư mạo hiểm cũng như cách thức hoạt động và đầu tư của quỹ.

Cũng chính vì điều này nên khi có quỹ đầu tư tiếp cận đề cập đến vấn đề đầu tư vào công ty hoặc nhóm khởi nghiệp thì nhiều người bỡ ngỡ và hơi dè dặt do không hiểu rõ mục đích của quỹ đầu tư mạo hiểm là gì, vì sao họ lại bỏ ra một số tiền lớn như thế để đầu tư vào một công ty chưa có gì. Hoặc chỉ đơn giản là một nhóm khởi nghiệp chưa có công ty, liệu quỹ có chiếm quyền kiểm soát và điều hành công ty hay không? Và rất nhiều, rất nhiều câu hỏi khác được đặt ra.

Cũng trải qua thời kỳ này, tôi tham gia đầu tư vào tất cả 12 dự án của quỹ, gồm những nhóm chưa có công ty cho đến những công ty đã ăn nên làm ra và đang ở giai đoạn tăng trưởng ngoạn mục. Tôi vẫn nhớ như in, khi đầu tư vào một số nhóm khởi nghiệp (lúc đó chưa thành công ty), với đề nghị tôi sẽ hỗ trợ họ thành lập công ty và đầu tư một số tiền đủ lớn để họ có tiền phát triển sản phẩm và đẩy mạnh đưa sản phẩm đến tay người dùng cuối cùng.

	Tác giả Nguyễn Mạnh Dũng

Tại thời điểm đó, tôi đã mất khoảng trên 3 tháng liên tục chỉ để giải thích những thuật ngữ cơ bản.

Chẳng hạn, thế nào là cổ phần phổ thông, cổ phần ưu đãi, các điều khoản trong Bản điều khoản đầu tư và đàm phán về các điều khoản của hợp đồng đầu tư, hay cơ cấu, cách thức quản lý vốn sau đầu tư.

Nếu tôi đầu tư vào một công ty khởi nghiệp ở Nhật hoặc ở Mỹ, có lẽ tôi đã không mất nhiều thời gian đến như vậy để chỉ giải thích các thuật ngữ.

Bởi lẽ, ở những nước này, có rất nhiều quyển sách hoặc trang blog cá nhân của nhiều nhà đầu tư mạo hiểm viết để chia sẻ về kiến thức của đầu tư mạo hiểm, cũng như chi tiết về các điều khoản đầu tư.

Tuy nhiên, tôi hiểu và thông cảm cho những khó khăn của các doanh nhân khởi nghiệp ở Việt Nam. Vì những lý do chủ quan và khách quan đó, nên tôi luôn sẵn sàng dành nhiều thời gian để có thể hỗ trợ họ hiểu thêm về Quỹ đầu tư mạo hiểm và nội dung của các điều khoản trong những Bản điều khoản hoặc Thỏa thuận đầu tư.

	Bộ sách “Đầu tư mạo hiểm” của các tác giả: William H. Draper, Brad Feld & Jason Mendelson, Jeffrey Bussgang sẽ giúp bạn đọc có một cái nhìn toàn diện hơn về các nhà đầu tư mạo hiểm, cách mà các doanh nghiệp lọt vào mắt xanh của các nhà đầu tư lão luyện.

Giờ đây, sau 5 năm có cơ hội tiếp xúc với khoảng trên 500 công ty và nhóm khởi nghiệp, nhiều người đã hiểu về quỹ đầu tư mạo hiểm hơn, và họ đã chủ động trong việc tìm kiếm đến nguồn vốn từ Quỹ đầu tư mạo hiểm.

Tuy nhiên, để có một cái nhìn đầy đủ hơn, các bạn nên tìm đọc những cuốn sách liên quan đến vấn đề này.

Chẳng hạn, với quyển sách “Đầu tư mạo hiểm” được đúc rút từ những kinh nghiệm thực tiễn về cơ cấu hoạt động, quá trình kêu gọi đầu tư và làm việc với Quỹ đầu tư mạo hiểm, các điều khoản trong một Thỏa thuận đầu tư này cũng là một kho tàng kiến thức cho những ai đang khởi nghiệp, mong muốn khởi nghiệp và ngay cả với những người làm cho Quỹ đầu tư mạo hiểm như tôi.

Quyển sách cũng cực kỳ hữu ích và có tính chất thực tiễn cao cho các luật sư, người đã hoặc chưa có kinh nghiệm tham gia vào quá trình lập các Thỏa thuận đầu tư trong hoạt động đầu tư mạo hiểm, hoặc với những bạn sinh viên các ngành tài chính, ngân hàng, đầu tư đang ngồi trên ghế nhà trường có mong muốn làm việc cho các Quỹ đầu tư hoặc mong muốn khởi nghiệp trong tương lai.

Tôi cũng hy vọng, quyển sách này sẽ giúp cho nhiều người hiểu hơn về quỹ đầu tư mạo hiểm và hoạt động đầu tư mạo hiểm, tạo ra một động lực thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng khởi nghiệp để góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.

(*) Trưởng đại diện kiêm Giám đốc đầu tư CyberAgent Ventures Vietnam

Nguyễn Mạnh Dũng (*)