Đặt mua báo in| Mới - Đọc báo in phiên bản số| Thứ Sáu, Ngày 31 tháng 01 năm 2025,
Vinalines ‘thua lấm lưng’ nhà thầu ngoại
- 22/10/2014 07:34
 
Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) gần như chỉ mong nhà thầu ngoại nới tay chút nào hay chút đó, sau khi đã “thua lấm lưng” trong vụ kiện đòi bồi thường hơn 65,2 tỷ đồng.
TIN LIÊN QUAN

Vinalines ‘thua lấm lưng’ nhà thầu ngoại

TIN LIÊN QUAN
Ụ nổi 83M nguy cơ hóa kiếp thành sắt vụn
Vinalines thừa nhận sắp mất hơn 65,2 tỷ đồng
Những con tàu trăm tỷ nằm hoen gỉ bên vịnh Hạ Long
Vinalines gồng mình để không đắm lần hai
Vinashinlines và Falcon hoàn thiện hồ sơ phá sản

Chủ đầu tư thất thế

Theo tin từ Vinalines, doanh nghiệp này vừa nhận được Quyết định số 09/2014QĐ-PQTT ngày 3/10/2014 của Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội về kết quả xét đơn yêu cầu hủy Phán quyết trọng tài vụ tranh chấp số 28/12 với Công ty SK E&C (Hàn Quốc) tại Gói thầu 1b, Dự án Xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong (giai đoạn khởi động).

  Vụ nhà thầu Hàn Quốc kiện Vinalines đòi bồi thường hơn 65 tỷ đồng:  
  Tình hình tài chính của Vinalines đã khó lại càng thêm khó, khi thực thi nghiêm Phán quyết trọng tài trong vụ kiện với SK E&C   

Theo đó, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội quyết định không hủy phán quyết nói trên, đồng thời không cho phép các bên tiếp tục khiếu nại, kháng cáo.

Do vậy, Vinalines có nghĩa vụ phải trả cho SK E&C số tiền là 65,26 tỷ đồng cùng với lãi chậm thanh toán theo đúng Phán quyết trọng tài của Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC).

Thời hạn Vinalines phải thi hành phán quyết được xác định là đến hết ngày 2/11/2014. Trong trường hợp hết thời hạn thi hành nêu trên mà Vinalines vẫn không tự nguyện thi hành, SK E&C có quyền làm đơn yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền thi hành phán quyết trọng tài.

Cần phải nói thêm rằng, đây là khoản tiền mà cơ quan trọng tài buộc Vinalines phải thanh toán cho lô cọc thép gồm 544 đoạn mà SK E&C mang đến công trường trước khi Dự án bị Chính phủ dừng để điều chỉnh chủ trương đầu tư vào năm 2012.

VIAC cho rằng, Vinalines đã không thực hiện đúng các điều khoản hợp đồng khi từ chối thanh toán khối lượng cọc thép do SK E&C nhập về và đã được tư vấn giám sát xác nhận.

Ngược lại, Vinalines một mực cho rằng, họ không thể thanh toán khối lượng nêu trên khi hồ sơ thanh toán của nhà thầu có quá nhiều “vấn đề”, như chứng từ không hợp lệ, tư vấn nghiệm thu không đúng, khối lượng thi công không đảm bảo chất lượng.

Theo tính toán của ông Nguyễn Trường Sơn, cán bộ từng phụ trách Dự án này, thì giá nhập khẩu của cả lô cọc thép gồm 544 đoạn này chỉ khoảng 50 tỷ đồng. Nếu tính riêng 244 đoạn đã được kiểm định, thì giá chỉ khoảng 22 tỷ đồng, bằng 25% số tiền mà chủ đầu tư đã tạm ứng, chứ không phải là 115 tỷ đồng như nhà thầu tự tính và được trọng tài công nhận.

Theo Vinalines, việc Hội đồng Trọng tài cho rằng, việc thi công không đạt chất lượng (các cọc đóng xuống bị dư thừa so với thiết kế) không phải do lỗi nhà thầu, mà do biến động địa chất là không chính xác.

Đại diện Vinalines nhận định, việc đánh giá các cọc không đạt chất lượng là do lỗi của nhà thầu hay do biến động địa chất cần phải dựa trên hồ sơ, tài liệu kiểm tra, giám định của các đơn vị chức năng. Tuy nhiên, Hội đồng Trọng tài đã không thu thập chứng cớ mà hoàn toàn dựa trên các phán quyết mang tính chủ quan là trái nguyên tắc về sự vô tư, khách quan trong hoạt động trọng tài.

Mặc dù vậy, Hội đồng xét đơn của Tòa đã phản bác lập luận này, với lý do “Vinalines không đưa ra được chứng cứ để chứng minh”.

Liên quan đến nội dung mà Vinalines khiếu nại phán quyết của VIAC dựa trên hồ sơ có một chứng chỉ thanh toán tạm mà chủ đầu tư cho rằng là giả mạo vì họ chưa hề phê duyệt, Tòa án khẳng định, Vinalines chưa phê duyệt không có nghĩa đây là chứng cứ bị giả mạo. Ngoài ra, cơ quan này cũng đưa ra dẫn chứng về việc văn bản nói trên đã được nhắc tới trong một biên bản họp giữa các bên, trong đó có chủ đầu tư.

Một số nội dung kiến nghị khác của Vinalines, như Hội đồng Trọng tài không triệu tập người có quyền và nghĩa vụ liên quan (là một doanh nghiệp Việt Nam cùng tham gia trong liên danh nhà thầu với SK E&C) hay trọng tài tuyên án hai lần cũng bị Tòa bác bỏ.

Theo cơ quan xét đơn, chiếu theo Luật Trọng tài thương mại, việc triệu tập là “quyền”, chứ không phải “nghĩa vụ” của Hội đồng Trọng tài. Hơn nữa, trong quá trình Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội giải quyết vụ việc, Vinalines đã không xuất trình được bất kỳ tài liệu nào chứng minh họ có yêu cầu triệu tập người làm chứng.

Bên cạnh đó, Tòa án thấy rằng, việc VIAC tuyên lần hai chỉ là để sửa chữa số liệu do nhầm lẫn và việc này cũng được Luật Trọng tài thương mại cho phép.

Từ những phân tích trên, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội khẳng định, không có cơ sở để chấp nhận yêu cầu hủy phán quyết của VIAC mà Vinalines đề nghị.

Bài học đắt giá cho Vinalines

Được biết, sau khi yêu cầu hủy phán quyết trọng tài mà Vinalines kiến nghị bị Tòa án TP. Hà Nội bác bỏ, doanh nghiệp này đã liên tiếp gửi thư mời cho nhà thầu Hàn Quốc đề nghị đàm phán về thi hành phán quyết và thanh quyết toán hợp đồng.

“Tổng công ty đang khẩn trương rà soát lại các số liệu tài chính trong phán quyết và hợp đồng”, đại diện Vinalines cho hay.

Hiện chưa rõ kết quả của cuộc đàm phán này ra sao, nhưng với sự thất thế lớn về pháp lý, Vinalines gần như chỉ mong vào thiện chí của nhà thầu ngoại ít nhiều nới tay sau khi đã thua kiện.

Theo nguồn tin của Báo Đầu tư, SK E&C đã làm đơn yêu cầu Tòa án địa phương Seoul (Hàn Quốc) công nhận và thi hành phán quyết trọng tài tại Hàn Quốc, nên SK E&C có thể thu tiền đặt cọc giải phóng hai tàu Vinalines Sky và Vinalines Trader.

Cũng theo một chuyên gia pháp lý, Vinalines đã rất sơ hở trong quá trình thương thảo và quản lý hợp đồng tại Gói thầu 1b. Mặc dù đại diện Vinalines cho rằng, họ đã tạm ứng vượt quá khối lượng thi công thực tế và nhà thầu không đảm bảo chất lượng, nhưng chủ đầu tư lại không phạt được nhà thầu. Hai công cụ quan trọng nhất để nắm được nhà thầu là bảo lãnh tạm ứng và bảo lãnh thực hiện hợp đồng, Vinalines cũng để hết thời hiệu, mà không yêu cầu SK E&C gia hạn.

“Đây là bài học đắt giá cho các chủ đầu tư trong việc quản lý hợp đồng xây dựng”, vị chuyên gia này đánh giá.

Bên cạnh đó, ngay cả khi Tòa án Việt Nam hủy phán quyết của trọng tài, thì SK E&C vẫn có thể yêu cầu Tòa án Hàn Quốc (thậm chí thẩm quyền tài phán nơi khác có thể bắt giữ tài sản của Vinalines) công nhận và cho thi hành phán quyết này.

Trên thực tế, vào tháng 3/2014, sau khi VIAC đưa ra phán quyết, phía Hàn Quốc đã bắt giữ hai tàu Vinalines Sky và Vinalines Trade để buộc Vinalines phải thực thi quyết định của trọng tài. Vào thời điểm đó, Vinalines đã phải xin phép Bộ Giao thông - Vận tải chấp nhận nộp 3,2 triệu USD vào tài khoản phong tỏa tại Hàn Quốc để có thể giải phóng 2 con tàu này.

Theo đánh giá của chính Vinalines, nếu Phán quyết trọng tài được thực thi, thì đây sẽ là đón giáng mạnh vào tình hình tài chính vốn đã rất khó khăn của doanh nghiệp vận tải biển số 1 Việt Nam này. Để có được 3,2 triệu USD nộp vào tài khoản phong tỏa, Hội đồng thành viên Vinalines đã phải tạm sử dụng 68 tỷ đồng từ nguồn tiền 900 tỷ đồng được Chính phủ cấp bổ sung vốn điều lệ.

“Với tình hình bất lợi như hiện nay, khả năng Vinalines hoàn trả lại đủ phần vốn điều lệ gần như không có”, một lãnh đạo Vinalines cho biết.

Anh Minh

Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư