Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ, mà còn là tái cấu trúc toàn diện cách tổ chức, vận hành, phục vụ trong bệnh viện

Tăng cả chất và lượng

Theo thống kê mới nhất của Bộ Y tế, đến tháng 7/2025, cả nước có hơn 400 bệnh viện tư nhân được cấp phép, chiếm 24% trong tổng số 1.665 bệnh viện. Số cơ sở y tế tư nhân tham gia khám chữa bệnh BHYT cũng tăng mạnh, với 1.132 đơn vị ký hợp đồng tính đến năm 2024 gấp 2,1 lần so với năm 2015.

Nhiều cơ sở tư nhân như Vinmec, Tâm Anh, Hợp Lực, Medlatec, Hải Phòng Quốc tế, Sài Gòn ITO, Hùng Vương... đã trở thành thương hiệu y tế uy tín. Không chỉ mở rộng quy mô, nhiều đơn vị còn nâng cấp phòng khám thành bệnh viện, mở chuyên khoa sâu để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao.

Năm 2025 được xác định là năm tăng tốc trong lộ trình chuyển đổi số tại các cơ sở y tế tư nhân. Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam đã tích cực tuyên truyền, phổ biến cơ chế, chính sách về chuyển đổi số. Đặc biệt, Hiệp hội đóng vai trò kết nối hợp tác giữa các doanh nghiệp công nghệ, đơn vị cung ứng dịch vụ kỹ thuật với các bệnh viện nhằm triển khai hạ tầng số, giúp quá trình số hóa diễn ra nhanh chóng, thuận lợi và hiệu quả.

GS.Nguyễn Văn Đệ, Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam nhấn mạnh rằng các cơ sở y tế tư nhân cần thống nhất nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số, bởi đây là xu thế tất yếu, không có lựa chọn khác khả thi và tối ưu hơn trong thời đại công nghệ 4.0.

Theo ông, chuyển đổi số không chỉ nhằm thực hiện chương trình chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ và đề án chuyển đổi số của Bộ Y tế, mà còn là yêu cầu thực tiễn gắn liền với hoạt động hàng ngày của các bệnh viện, đặc biệt là bệnh viện tư nhân, nơi coi người bệnh là trung tâm, là khách hàng đặc biệt cần được phục vụ một cách tận tâm và hiệu quả.

Vì vậy, việc đẩy mạnh chuyển đổi số hiện nay là điều phải làm ngay, không thể trì hoãn. Các chủ đầu tư, lãnh đạo bệnh viện cần tạo điều kiện thuận lợi nhất, ưu tiên nguồn lực về vốn, nhân sự, đồng thời thể hiện quyết tâm đổi mới để tìm ra các giải pháp phù hợp thúc đẩy triển khai bệnh án điện tử.

Một điển hình trong triển khai chuyển đổi số là hệ thống y tế hệ thống y tế Medlatec. Theo ThS.BSNT Đào Danh Vĩnh, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh Medlatec, trong bối cảnh nhiều đơn vị y tế tư nhân còn gặp khó khăn và vướng mắc trong quá trình chuyển đổi số, Hệ thống Y tế Medlatec đã khẳng định vị thế tiên phong với bước đi bài bản và toàn diện.

Với tầm nhìn dài hạn cùng chiến lược rõ ràng, Medlatec đã chủ động đầu tư phát triển hạ tầng công nghệ, xây dựng hệ sinh thái phần mềm quản lý bệnh viện thông minh và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ chẩn đoán, điều trị.

Đặc biệt, đơn vị đã triển khai rộng rãi các dịch vụ y tế trực tuyến như đăng ký khám chữa bệnh online, trả kết quả xét nghiệm qua app, SMS hoặc email, cùng với khám bệnh từ xa. Những giải pháp này không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý và cải thiện trải nghiệm người bệnh mà còn góp phần quan trọng vào mục tiêu chuyển đổi số y tế quốc gia.

Còn với Bệnh viện Đa khoa Đức Minh tại Hà Giang (nay là Tuyên Quang). Dù là một bệnh viện tư nhân ở địa bàn biên giới phía Bắc, nhưng từ những ngày đầu đi vào hoạt động, bệnh viện đã áp dụng hồ sơ bệnh án điện tử tại tất cả các khoa phòng, cả nội trú và ngoại trú. Nhờ hệ thống này, quy trình khám chữa bệnh được rút ngắn, minh bạch, cho phép bác sĩ truy xuất thông tin bệnh nhân chỉ trong vài giây.

Ngoài ra, Bệnh viện còn ứng dụng các công nghệ hiện đại như hệ thống lưu trữ và truyền tải hình ảnh y tế (PACS), xét nghiệm tự động, liên thông dữ liệu hai chiều nhằm tối ưu hóa quy trình điều trị, giảm thiểu sai sót y khoa và nâng cao chất lượng phục vụ.

Tương tự, hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hải Phòng và Đa khoa Quốc tế Sản Nhi Hải Phòng đã đạt nhiều thành tựu nhờ ứng dụng công nghệ số. Theo đó, hệ thống đã giành giải nhất cấp thành phố nhờ triển khai mã số điện tử, thanh toán viện phí bằng QR code và áp dụng các giải pháp hạn chế sai sót chuyên môn. Sau 6 năm sử dụng bệnh án điện tử, hệ thống đã tích hợp nhiều tính năng như kết nối tra cứu nhanh, hỗ trợ khám online, thanh toán qua ví điện tử, giúp giảm chi phí vận hành và tăng tính minh bạch trong quản lý dữ liệu.

Tái cấu trúc và cải cách toàn diện

Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ mà là quá trình tái cấu trúc toàn diện cách tổ chức, vận hành và phục vụ trong bệnh viện. TS. Nguyễn Bảo Uyên, Giám đốc điều hành Hệ thống Y tế Hợp Lực cho rằng, điều quan trọng là thay đổi nhận thức của nhân viên về lợi ích chuyển đổi số. Bệnh án điện tử chỉ là bước đầu, mục tiêu dài hạn là xây dựng mô hình bệnh viện thông minh tối ưu, minh bạch và phục vụ người bệnh tốt hơn.

Chi phí đầu tư là mối lo chung của nhiều nhà quản lý. Tùy quy mô triển khai, chi phí có thể lên tới hàng chục tỷ đồng, đòi hỏi hiệu quả vận hành thực sự, tránh chạy theo hình thức.

Nhiều bệnh viện còn gặp vướng mắc như phần mềm bệnh án không đạt chuẩn, không tương thích BHYT, không hỗ trợ in hồ sơ giấy dẫn đến bị xuất toán. Một số đơn vị không tuân thủ mã định danh y tế, gây khó khăn cho việc liên thông dữ liệu. Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ yếu và nhân lực thiếu kỹ năng cũng ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai.

Trong cuộc đua chuyển đổi số, cơ sở y tế là người cầm lái, còn doanh nghiệp công nghệ là kiến trúc sư thiết kế và xây dựng hệ thống. Tuy nhiên, công nghệ chỉ có giá trị khi ứng dụng hiệu quả vào thực tiễn, cải thiện chất lượng vận hành và phục vụ. Điều này đòi hỏi sự kết hợp giữa giải pháp phù hợp và quyết tâm thay đổi từ chính bệnh viện.

Chuyển đổi số cần kế hoạch chi tiết: khảo sát, đào tạo, thử nghiệm, đánh giá, chuyển đổi dữ liệu. Bệnh viện cần lựa chọn đúng nhà cung cấp, tận dụng hạ tầng sẵn có và đào tạo nhân lực kỹ lưỡng. Không có giải pháp chung cho mọi nơi, chỉ có giải pháp phù hợp với từng hoàn cảnh. Vì vậy, nhiều chuyên gia đề xuất Chính phủ nên có chính sách hỗ trợ tài chính, nhất là cho khối tư nhân và bệnh viện tuyến dưới.