Một trong những trào lưu nguy hại ấy là phong trào chống vắc-xin, đã dẫn đến những mất mát, thậm chí là những cái chết đáng tiếc. Những quan điểm sai lầm và thông tin chưa chính xác về vắc-xin không chỉ khiến sức khỏe, thậm chí tính mạng bị đe dọa, mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của những thế hệ tương lai.

Ảnh minh họa.

Sự sợ hãi và nghi ngờ về vắc-xin lan rộng có thể khiến những dịch bệnh nguy hiểm không được kiểm soát, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Mặc dù thực tiễn cho thấy, vắc-xin đã cứu sống hàng triệu sinh mạng và ngăn chặn những đại dịch đe dọa toàn cầu, nhưng có những người vẫn không thừa nhận thực tế đó, vẫn tiếp tay cho những quan điểm phản khoa học về vắc-xin. Từ những lời đồn thổi vô căn cứ về việc vắc-xin gây tự kỷ, gây vô sinh hay thổi phồng về tác dụng phụ của vắc-xin, một số người coi vắc-xin như kẻ thù của sức khỏe con người. Khi những quan điểm lệch lạc, vô căn cứ này được lan truyền, những đối tượng dễ bị ảnh hưởng và tổn thương nhất chính là trẻ em - đối tượng vốn cần được tiêm vắc-xin phòng bệnh nhất.

Đáng buồn là, trong khi những câu chuyện về việc sống không cần vắc-xin được một số người tung hô, lan truyền, thì thực tế, những đứa trẻ không được tiêm vắc-xin đang phải đối mặt với hiểm nguy rình rập, thậm chí có những trường hợp phải trả giá bằng tính mạng.

Theo TS.Lê Kiến Ngãi, Bệnh viện Nhi Trung ương, hiện tại, ở Việt Nam chưa có nhiều nghiên cứu chuyên sâu về tình trạng do dự hoặc phản đối vắc-xin. Một nghiên cứu tại huyện Bình Lục, Hà Nam cho thấy tỷ lệ do dự tiêm vắc-xin phòng Covid-19 lên tới 25,1%.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do thiếu thông tin, thiếu hiểu biết về vắc-xin nên thổi phồng lo ngại về tác dụng phụ của vắc-xin, đồng thời đặt niềm tin tuyệt đối vào miễn dịch tự nhiên. Tình trạng này còn được "tiếp tay" bởi một số hội nhóm trên mạng xã hội chia sẻ thông tin sai lệch về vắc-xin, cổ vũ cho việc từ chối tiêm chủng. Những thông tin này ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức của cộng đồng, khiến nhiều người tin rằng vắc-xin không cần thiết hoặc thậm chí là nguy hiểm.

Tình trạng do dự vắc-xin càng trở nên nghiêm trọng khi Việt Nam đang đối mặt với chu kỳ bùng phát dịch bệnh mỗi 5 năm. Những dịch bệnh như sởi, ho gà, bạch hầu có thể tái bùng phát nếu tỷ lệ tiêm chủng không đạt đủ mức cần thiết.

Đặc biệt là bệnh sởi, có khả năng lây lan rất nhanh. Theo bác sỹ Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM, một người mắc sởi có thể truyền bệnh cho tới 18 người khác. Những người chưa được tiêm vắc-xin hoặc chưa từng mắc bệnh sởi sẽ không có miễn dịch và có nguy cơ mắc bệnh trong các đợt dịch sau.

Chính vì vậy, bác sỹ Trương Hữu Khanh khuyến cáo rằng vắc-xin là vũ khí duy nhất có hiệu quả phòng ngừa bệnh sởi. Nếu không tiêm chủng đầy đủ, cộng đồng sẽ đối mặt với nguy cơ lây lan dịch bệnh trong một phạm vi rộng, khó kiểm soát.

Khi tỷ lệ tiêm chủng không đạt yêu cầu, các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm sẽ quay lại, làm nhấn chìm những nỗ lực lâu dài của cả thế giới trong cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Chính sự thiếu hiểu biết, sự hoài nghi vô căn cứ về vắc-xin khiến tỷ lệ tiêm chủng thấp, và những dịch bệnh tưởng chừng như đã được khống chế bỗng chốc trở lại, đe dọa tính mạng của hàng triệu con người. Dịch sởi, ho gà, bạch hầu đang dần quay lại, và cái giá phải trả là sự mất mát sinh mạng, không thể đong đếm.

Ông Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, đã không giấu nổi sự lo ngại, khi không may có một ca tai biến sau tiêm, làn sóng "anti vắc-xin" lại được khơi lên, ảnh hưởng đến công tác tiêm chủng. Sự tái bùng phát của các dịch bệnh tưởng chừng đã bị dập tắt là minh chứng rõ ràng cho thấy hậu quả của sự từ chối tiêm vắc-xin.

Trong thực tế, số ca mắc sởi ở Việt Nam đang gia tăng với con số đáng báo động: 42.488 ca nghi mắc, 5 ca tử vong. Hơn 95% trong số đó là những trẻ em không được tiêm vắc-xin. Câu chuyện về một bé gái 4 tuổi, tử vong do sởi vì không được tiêm vắc-xin, chính là cảnh báo đau lòng.

Vắc-xin là công cụ duy nhất giúp ngăn ngừa các dịch bệnh chết người. Một khi không tiêm vắc-xin, chính chúng ta đang tự vứt bỏ vũ khí duy nhất có thể bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi bệnh tật. Đừng để sự do dự và thiếu hiểu biết về vắc-xin dẫn đến những cái chết không đáng có.

Tiêm vắc-xin là trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với bản thân và cộng đồng. Không chỉ là biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân, tiêm vắc-xin còn là cách chúng ta bảo vệ những người yếu thế, những đứa trẻ chưa đủ tuổi tiêm, người già, và những người có hệ miễn dịch yếu.

Vắc-xin đã giúp nhân loại ngăn ngừa hàng triệu ca tử vong mỗi năm. Hơn 20 triệu người đã được cứu sống khỏi liệt vĩnh viễn nhờ vắc-xin bại liệt. Vắc-xin sởi đã cứu sống gần 94 triệu người trong hơn 50 năm qua. Từng mũi tiêm chính là một chiến thắng của khoa học, là công sức của hàng triệu người đổ vào để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Bác sỹ Lê Thị Kim Hoa, Cố vấn tiêm chủng, Hệ thống tiêm chủng Safpo/Potec đã thẳng thắn, việc từ chối tiêm vắc-xin không chỉ làm hại chính bản thân người từ chối, mà còn đe dọa tính mạng của những người xung quanh.

Những người không thể tiêm vắc-xin vì lý do y tế cần được bảo vệ gián tiếp bởi cộng đồng có tỷ lệ tiêm chủng cao. Và nếu chúng ta không hành động ngay hôm nay, hậu quả sẽ không chỉ dừng lại ở một đợt dịch bệnh.

Các chuyên gia cảnh báo rằng, tình trạng do dự vắc-xin đang làm giảm tỷ lệ bao phủ vắc-xin và tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh. Chính những người phản đối vắc-xin đang phá hủy công sức của cả nhân loại, đẩy cộng đồng đối mặt với nguy cơ bệnh dịch.