Dự thảo Nghị quyết đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến ngày 24/12/2025.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn vừa ký Nghị quyết số 112/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Theo đó, ở nông thôn, quy mô dân số của tỉnh miền núi từ 900.000 người trở lên; tỉnh không thuộc diện miền núi từ 1.400.000 người trở lên. Diện tích tự nhiên của tỉnh miền núi từ 8.000 km² trở lên; các tỉnh khác từ 5.000 km² trở lên.

Tiêu chuẩn nữa là có định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm của cả nước, có ít nhất 1 đô thị đạt tiêu chuẩn đô thị loại II.

Với đơn vị hành chính đô thị thì thành phố phải có quy mô dân số từ 2.500.000 người trở lên, diện tích tự nhiên từ 2.500 km² trở lên; tỷ lệ số phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã từ 30% trở lên; tỷ lệ đô thị hóa từ 45% trở lên.

Ngoài ra tiêu chuẩn còn có đã được công nhận là đô thị loại I.

Cân đối ngân sách thuộc nhóm các địa phương không nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương; Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và dịch vụ trong tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) đạt từ 80% trở lên; Thu nhập bình quân đầu người trên năm cao hơn thu nhập bình quân đầu người trên năm của cả nước trong 03 năm gần nhất; Tốc độ tăng trưởng GRDP trong 03 năm gần nhất đạt hoặc vượt tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP); Tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều) thấp hơn tỷ lệ hộ nghèo của cả nước trong 3 năm gần nhất.

Tiêu chuẩn của phường được quy định tại nghị quyết gồm uy mô dân số từ 21.000 người trở lên. Diện tích tự nhiên từ 5,5 km2 trở lên. Vị trí, chức năng được xác định trong quy hoạch hoặc định hướng đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt là trung tâm tổng hợp hoặc trung tâm chuyên ngành cấp vùng hoặc cấp tỉnh hoặc cấp tiểu vùng trong tỉnh, thành phố, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thành phố hoặc tiểu vùng trong tỉnh, thành phố. Tỷ lệ quy mô dân số đô thị trên quy mô dân số của đơn vị hành chính từ 50% trở lên.

Cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội đạt các chỉ tiêu sau: Tỷ lệ tổng thu ngân sách địa phương với tổng chi ngân sách địa phương trên địa bàn từ 100% trở lên; tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và dịch vụ trong GRDP đạt từ 70% trở lên; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp từ 70% trở lên;  thu nhập bình quân đầu người trên năm cao hơn thu nhập bình quân đầu người trên năm của tỉnh, thành phố mà mình trực thuộc trong 3 năm gần nhất; tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều) thấp hơn tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh, thành phố mà mình trực thuộc trong 3 năm gần nhất.

Nghị quyết quy định, tiêu chuẩn của đặc khu thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 1 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Đặc khu đã được công nhận loại đô thị theo quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị thì được xác định là đơn vị hành chính đô thị.

Theo nghị quyết, đơn vị hành chính đô thị ở miền núi hoặc có đường biên giới quốc gia trên đất liền thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn quy mô dân số bằng 50% mức quy định, mức tối thiểu của tiêu chuẩn cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội bằng 70% mức quy định đối với đơn vị hành chính đô thị tương ứng.

Trước đó, khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét Nghị quyết về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đô thị, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh "Việc ban hành hai nghị quyết này là để đáp ứng yêu cầu quản lý phát triển kinh tế - xã hội chứ không phải để tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính. Hiện nay cả nước có 34 tỉnh, thành phố và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã; trong những năm tới chưa có chủ trương tiếp tục chia tách hay sáp nhập”.