Thị trường lên khó lãi, xuống dễ lỗ

CEO Công ty Chứng khoán An Phát Trần Thiên Hà nhìn nhận, nhà đầu tư không dễ thắng thị trường trong bối cảnh biến động với biên độ lớn như hiện tại. Có một thực tế không vui với cả nhà đầu tư lẫn công ty chứng khoán là lúc thị trường lên, nhiều nhà đầu tư không được nếm dư vị có lãi, nhưng lúc thị trường đảo chiều giảm thì cổ phiếu không tăng giá trước đó vẫn bị lao dốc.

“VN-Index mới vượt trên mốc 1.100 điểm, sau đó là mốc 1.200 điểm, nhưng chỉ cần vài phiên là chỉ số mất cả trăm điểm. Ít nhất là từ nay đến hết quý II/2018, thị trường nhiều khả năng sẽ có những lần điều chỉnh lớn khó lường. Nếu chiến lược đầu tư không hợp lý, cả nhà đầu tư lẫn công ty chứng khoán đều thua”, ông Hà nói.

Mức độ tự doanh của nhiều công ty chứng khoán hiện không cao như giai đoạn vài năm trước, nên khi thị trường đảo chiều giảm cũng không có tác động lớn đến công ty. Thay vào đó, các công ty tập trung phát triển các mảng dịch vụ để kiếm tiền.

Khẳng định kế hoạch kinh doanh năm nay (131,4 tỷ đồng lợi nhuận) là khả thi, nhưng CEO Công ty Chứng khoán Thiên Việt (TVS) Nguyễn Thanh Thảo nhìn nhận, hoàn thành kế hoạch này là thách thức lớn, nhất là trong bối cảnh TTCK Việt Nam tiếp tục chịu tác động từ TTCK Mỹ, khi Fed theo đuổi mục tiêu tăng lãi suất.

Trong bối cảnh thị trường biến động với biên độ lớn, khó lường, rủi ro gia tăng như hiện tại, bản thân các công ty chứng khoán không dám mạo hiểm gia tăng cho vay giao dịch ký quỹ. CEO TVS chia sẻ, tuy có nhu cầu gia tăng doanh thu và lợi nhuận, nhưng không ít trường hợp Công ty đành “nói không” với khách hàng vay giao dịch ký quỹ, vì cổ phiếu đó tiềm ẩn rủi ro cao.

Công ty Chứng khoán IB (IBSC) đặt kế hoạch kinh doanh năm nay với chỉ tiêu 455 tỷ đồng doanh thu, 96,2 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, lần lượt tăng 15% và 22,9% so với năm 2017. Theo bà Nguyễn Thị Tuyết, Chủ tịch Hội đồng quản trị IBSC, Ban lãnh đạo Công ty chấp nhận đối diện với thách thức và áp lực gia tăng lợi nhuận bằng cách xoay xở hướng kiếm tiền mới.

Kỳ vọng chứng quyền và chứng khoán phái sinh

TTCK phái sinh với sản phẩm đầu tiên đang được giao dịch là hợp đồng tương lai chỉ số, sau gần một năm đưa vào giao dịch đã giúp cho các công ty chứng khoán tham gia cung cấp dịch vụ có thêm cửa kiếm tiền. Thanh khoản trên TTCK phái sinh gần đây tăng mạnh càng khiến cho những công ty chứng khoán chưa tham gia thị trường này… sốt ruột.

Theo Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, tổng khối lượng giao dịch trên thị trường phái sinh trong quý I/2018 đạt 1,35 triệu hợp đồng, tương ứng giá trị giao dịch (theo quy mô danh nghĩa hợp đồng) hơn 146.127 tỷ đồng. Tính bình quân, khối lượng giao dịch đạt 22.884 hợp đồng/phiên, tăng 63% so với quý IV/2017 và gấp 2,1 lần khối lượng giao dịch bình quân phiên năm 2017.

Số lượng tài khoản giao dịch phái sinh liên tục được mở, trung bình mỗi ngày có 135 tài khoản mới. Hết tháng 3/2018, đã có 25.072 tài khoản giao dịch phái sinh được mở, gấp 1,5 lần so với cuối năm 2017.

Tại mùa đại hội đồng cổ đông năm nay, ban lãnh đạo nhiều công ty chứng khoán trình đại hội thông qua phương án tăng vốn điều lệ để đáp ứng điều kiện tham gia TTCK phái sinh, cũng như triển khai sản phẩm chứng quyền có đảm bảo (dự kiến triển khai từ tháng 5 tới), để mở ra cửa kiếm tiền mới với công ty.

Tại kỳ đại hội vừa diễn ra, Hội đồng quản trị TVS không đề xuất phương án tăng vốn trong tài liệu gửi tới các cổ đông, nhưng CEO Nguyễn Thanh Thảo đề nghị đại hội chấp nhận cho bổ sung tờ trình về phương án tăng vốn điều lệ từ 600 tỷ đồng lên tối thiểu 800 tỷ đồng, nhằm giúp TVS đủ điều kiện tham gia kinh doanh các sản phẩm mới. Đề xuất này nhanh chóng được đại hội thông qua, với kỳ vọng sẽ giúp TVS có thêm sức khỏe tài chính trong “cuộc chiến” săn tìm lợi nhuận.

Ngoài ra, đại hội TVS còn thông qua phương án ủy quyền cho Hội đồng quản trị thực hiện vay vốn với hạn mức tối đa 3 lần vốn chủ sở hữu được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất từ các tổ chức tín dụng, hoặc huy động vốn từ các nguồn khác, bao gồm nhưng không giới hạn phát hành trái phiếu thường, trái phiếu chuyển đổi.

Với IBSC, Đại hội đồng cổ đông vừa thông qua phương án phát hành riêng lẻ 40 triệu cổ phiếu để tăng vốn điều lệ từ 800 tỷ đồng lên 1.200 tỷ đồng, qua đó giúp Công ty đủ điều kiện tham gia TTCK phái sinh, chứng quyền có bảo đảm...

Không chỉ xoay xở tìm vốn để đáp ứng điều kiện kinh doanh các sản phẩm mới mà cơ quan quản lý sắp cho phép triển khai như hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ, chứng quyền có đảm bảo…, các công ty chứng khoán mong muốn nhà quản lý có cơ chế cho phép họ chủ động sáng tạo, triển khai những sản phẩm, nghiệp vụ “độc” để tạo ra lợi thế cạnh tranh riêng, vì với quy định pháp lý hiện tại, các công ty đều triển khai các sản phẩm, dịch vụ na ná nhau.