Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell. Ảnh: AFP

Trong bài phát biểu đã được chuẩn bị sẵn cho phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ trong hai ngày 6/3 và 7/3, Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell, cho biết các nhà hoạch định chính sách của cơ quan này vẫn lo ngại đến những rủi ro mà lạm phát gây ra và không muốn nới lỏng chính sách quá nhanh.

"Khi xem xét bất kỳ điều chỉnh nào đối với phạm vi mục tiêu của lãi suất chính sách, chúng tôi sẽ đánh giá cẩn thận dữ liệu sắp tới, triển vọng có thể diễn ra và sự cân bằng rủi ro", ông Powell cho biết. "Ủy ban (Ủy ban Thị trường Mở Liên bang - cơ quan ấn định chính sách tiền tệ của Fed) không nhận thấy việc giảm lãi suất trong phạm vi mục tiêu sẽ là phù hợp cho đến khi họ thấy được niềm tin lớn hơn rằng lạm phát đang hướng tới mục tiêu 2% một cách bền vững".

Những nhận định trên được lấy nguyên văn từ tuyên bố của Ủy ban Thị trường mở Liên bang sau cuộc họp chính sách gần đây nhất kết thúc vào ngày 31/1.

Lãi suất có thể đang ở đỉnh

Nhìn chung, bài phát biểu lần này của ông Powell không đưa ra điểm mới nào về chính sách tiền tệ hoặc triển vọng kinh tế của Fed. Tuy nhiên, nó cho thấy rằng các quan chức Fed sẽ đưa ra quyết định điều chỉnh lãi suất dựa trên dữ liệu sắp tới thay vì một lộ trình định sẵn.

"Chúng tôi tin rằng lãi suất chính sách của chúng tôi có thể đang ở mức cao nhất trong chu kỳ thắt chặt này. Nếu nền kinh tế phát triển rộng rãi như mong đợi, có thể sẽ là thời điểm thích hợp để bắt đầu chính sách hạn chế vào một lúc nào đó trong năm nay", ông Powell cho biết. "Tuy nhiên, triển vọng kinh tế là không chắc chắn và tiến độ hướng tới mục tiêu lạm phát 2% của chúng tôi không được đảm bảo", Chủ tịch Fed lưu ý.

Người đứng đầu Fed một lần nữa cho rằng việc hạ lãi suất quá nhanh có thể khiến Mỹ thua trong cuộc chiến chống lạm phát và có khả năng phải tăng lãi suất hơn nữa. Ngược lại, chờ đợi hạ lãi suất quá lâu cũng sẽ tác động xấu đến tăng trưởng kinh tế.

Thị trường đã đặt nhiều kỳ vọng về việc Fed sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ một cách mạnh mẽ sau 11 đợt tăng lãi suất với tổng trị giá 5,25 điểm phần trăm kéo dài từ tháng 3/2022 đến tháng 7/2023.

Tuy nhiên, trong những tuần gần đây, những kỳ vọng đó đã thay đổi sau nhiều cảnh báo của các quan chức Fed. Cuộc họp tháng 1 vừa qua đã giúp củng cố cách tiếp cận thận trọng của Fed, với tuyên bố rõ ràng rằng việc cắt giảm lãi suất vẫn chưa diễn ra bất chấp triển vọng của thị trường.

Thị trường đang trông đợi Fed thực hiện đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên trong năm nay vào tháng 6 tới và đây sẽ là 1 trong 4 đợt cắt giảm lãi suất dự kiến trong năm nay với mức giảm tổng cộng 1 điểm phần trăm. Kịch bản này tích cực hơn một chút so với triển vọng mà Fed đưa ra tháng 12/2023 về 3 đợt cắt giảm lãi suất.

Lạm phát đang hạ nhiệt

Trong bài phát biểu trước Quốc hội lần này, Chủ tịch Fed có lưu ý đến động thái mà cơ quan này đã thực hiện để hướng đến mục tiêu lạm phát 2% mà không ảnh hưởng đến thị trường lao động và rộng ra là nền kinh tế.

Ông Powell cho biết: "Nền kinh tế đã đạt được tiến bộ đáng kể khi hướng tới những mục tiêu này trong năm qua". Chủ tịch Fed đánh giá rằng lạm phát của Mỹ đã "giảm đáng kể" do "rủi ro đối với việc đạt được mục tiêu việc làm và lạm phát đang chuyển sang trạng thái cân bằng tốt hơn".

Lạm phát, tính theo thước đo ưu tiên của Fed, hiện tăng 2,4% so với một năm trước, còn lạm phát lõi (không tính biến động giá thực phẩm và năng lượng) đã tăng 2,8%. Các con số này phản ánh rằng lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể so với mức đỉnh điểm năm 2022.

Chủ tịch Fed cho biết thêm: "Kỳ vọng lạm phát dài hạn dường như vẫn được giữ vững, được phản ánh qua một loạt khảo sát về hộ gia đình, doanh nghiệp và các nhà dự báo, cũng như các thước đo từ thị trường tài chính".

Ông Powell có thể phải đối mặt với nhiều câu hỏi khác nhau trong phiên điều trần kéo dài hai ngày tới Đồi Capitol, bắt đầu bằng việc xuất hiện vào ngày 6/3 trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính của Hạ viện và kết thúc vào ngày 7/3 trước Ủy ban Ngân hàng của Thượng viện.

Mặc dù Fed cố gắng đứng ngoài chính trị nhưng năm bầu cử tổng thống 2024 này đang đặt ra những thách thức đặc biệt cho cơ quan hoạch định sách tiền tệ của Mỹ.

Cựu Tổng thống Donald Trump, người có thể là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa, vốn chỉ trích gay gắt ông Powell và các đồng nghiệp của Chủ tịch Fed khi còn đương chức.

Một số thành viên đảng Dân chủ trong Quốc hội Mỹ, dẫn đầu bởi Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren của bang Massachusetts, đã kêu gọi Fed giảm lãi suất khi áp lực gia tăng đối với các gia đình có thu nhập thấp.