Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc phiên họp - Ảnh: PT.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, phiên họp được tổ chức thành 3 đợt, kéo dài gần 6 ngày với 32 nội dung chính thức và một số nội dung dự phòng.

Đây là phiên họp quan trọng để tập trung chuẩn bị cho kỳ họp thứ 10, kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa 15 và triển khai ngay những nhiệm vụ mới theo quy định pháp luật, bảo đảm hoàn thành trọn vẹn chương trình công tác của cả nhiệm kỳ , Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội cũng thông tin thêm là trước đây Chính phủ dự kiến trình 90 nội dung tại Kỳ họp thứ 10, hiện rút xuống còn 70 nội dung. Trong đó, có nhiều dự án luật sửa đổi toàn diện và các nghị quyết quan trọng nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, cùng chủ trương đầu tư các chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục, y tế, chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035…

Với Luật đất đai sửa đổi và Luật Quy hoạch sửa đổi, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, hiện nay các địa phương đang chờ hai luật này bởi trong chỉ đạo quản lý điều hành còn nhiều vấn đề vướng mà Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã thấy, đã chỉ ra. "Hôm qua Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đã ký công văn gửi Chính phủ, các bộ ngành có liên quan để tiếp tục chỉ đạo vấn đề này", Chủ tịch Quốc hội cho hay. 

Về phiên họp thứ 49, theo Chủ tịch Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ dành phần lớn thời gian cho công tác lập pháp, xem xét 14 dự án luật, trong đó có 7 dự án sửa đổi toàn diện, phạm vi rộng, tác động lớn. Các dự án liên quan trực tiếp đến thể chế kinh tế thị trường, quyền con người, quốc phòng an ninh, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm thể chế hóa kịp thời những chủ trương định hướng lớn của Đảng sau các nghị quyết trung ương mới ban hành. Các dự án luật đều sẽ trình Quốc hội thông qua theo quy trình tại một kỳ họp.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan trình chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng, đảm bảo cơ sở chính trị, cơ sở khoa học và thực tiễn vững chắc, tuân thủ các quy định và tham vấn chính sách, các quy định của luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Các cơ quan thẩm tra phát huy tính chủ động phản biện trách nhiệm với tinh thần xây dựng, nêu rõ những vấn đề cần xin ý kiến Ủy ban thường vụ Quốc hội, đề xuất cụ thể hướng xử lý.

Việc thảo luận cần tập trung vào những vấn đề cốt lõi, tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn để luật ban hành đi vào cuộc sống, tạo động lực phát triển đất nước, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Vẫn theo Chủ tịch Quốc hội, tại phiên họp này, lần đầu tiên Ủy ban thường vụ Quốc hội trực tiếp quyết định chương trình lập pháp năm 2026 thay vì trước đây trình Quốc hội quyết định, thực hiện theo quy định mới của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Việc thay đổi thẩm quyền này nhằm đảm bảo chương trình có tính linh hoạt, bám sát thực tiễn.

Chương trình lập pháp năm 2026 cần phù hợp với đặc điểm của năm 2026 là năm chuyển giao bước sang nhiệm kỳ mới, đảm bảo trọng tâm trọng điểm, tập trung vào những dự án thật sự cấp thiết, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho việc triển khai chương trình nhiệm vụ ngay từ đầu nhiệm kỳ, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Nội dung tiếp theo của phiên họp được Chủ tịch Quốc hội đề cập là xem xét báo cáo giám sát thường niên, báo cáo kết quả giám sát của đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi luật bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành và thảo luận báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước và các cơ quan tư pháp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ thảo luận một số vấn đề quan trọng khác như ngân sách, đầu tư công, cơ chế tài chính, quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm; xem xét báo cáo công tác dân nguyện tháng 8/2025 như thông lệ.

Song song với công tác tổng kết nhiệm kỳ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ thảo luận thông qua các nghị quyết liên tịch và nghị quyết hướng dẫn về hiệp thương, giới thiệu, ứng cử, tiếp xúc cử tri. Đây là những văn bản quan trọng đối với công tác bầu cử, sự kiện chính trị trọng đại của đất nước diễn ra vào năm 2026.

“Tôi đề nghị các nghị quyết phải được chuẩn bị hết sức chặt chẽ, rõ ràng, dễ thực hiện, phù hợp với thực tiễn, đảm bảo để quá trình hiệp thương giới thiệu và lựa chọn đại biểu diễn ra công bằng, minh bạch, đúng pháp luật. Đồng thời Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính phủ phải tăng cường phối hợp, phân công trách nhiệm cụ thể, không để xảy ra thiếu sót, góp phần lựa chọn được những đại biểu thật sự tiêu biểu, đại diện xứng đáng cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.