Trong bối cảnh kinh doanh toàn cầu hiện nay, sự bất ổn, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ (VUCA) đang buộc các doanh nghiệp thành công trên thế giới và tại Việt Nam phải thực hiện những chuyển đổi chiến lược sâu rộng về kinh doanh và phát triển bền vững. Các doanh nghiệp thành công toàn cầu và Việt Nam đang phải chuyển đổi chiến lược kinh doanh từ mô hình tận thu giá trị (value extraction model) sang mô hình kiến tạo giá trị (value creation model) để mang lại các giá trị bền vững, dài hạn cho doanh nghiệp, cho cổ đông, cho người lao động và cho xã hội.

Trong khuôn khổ Chương trình Nghiên cứu toàn quốc về các Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam, Viet Research phối hợp với Báo Tài chính - Đầu tư (Bộ Tài chính) công bố Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 ngành Chế biến - Chế tạo. Đây là những doanh nghiệp tiên phong trong việc tạo dựng giá trị cho nền kinh tế và xã hội, thể hiện qua: quy mô và tốc độ tăng trưởng; lợi nhuận và đóng góp cho ngân sách; môi trường, chính sách và phúc lợi lao động; cam kết về ESG và đổi mới sáng tạo.

Chương trình nhằm tôn vinh những doanh nghiệp tiên phong kiến tạo giá trị đa chiều, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy phát triển bền vững và khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Danh sách đầy đủ Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 ngành Chế biến - Chế tạo và phương pháp nghiên cứu được đăng tải trên Cổng thông tin của chương trình https://value10.vn/.

Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 - Ngành Chế biến - Chế tạo (https://value10.vn/)

Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 - Ngành Chế biến - Chế tạo (https://value10.vn/)

Doanh nghiệp chế biến - chế tạo: Kiến tạo giá trị, dẫn dắt công nghiệp Việt Nam

Ngành Chế biến - Chế tạo đang khẳng định vị thế là “trái tim” của công nghiệp Việt Nam, khi trong 7 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất tăng 10,3%, đóng góp tới 8,5 điểm phần trăm vào mức tăng chung 8,6% của toàn ngành công nghiệp. Không chỉ tăng trưởng mạnh mẽ, đây còn là “thỏi nam châm” hút FDI, với 13,64 tỷ USD vốn đăng ký trong 8 tháng, chiếm gần 63% cả nước, chủ yếu vào các lĩnh vực công nghệ cao như ô tô, điện tử, pin, hóa chất. Sự tham gia của các tập đoàn đa quốc gia cùng sự bứt phá của doanh nghiệp Việt đang định vị Việt Nam trên bản đồ chuỗi giá trị toàn cầu. Song song đó, áp lực về năng suất, chi phí, “xanh hóa” theo chuẩn mực quốc tế và cạnh tranh chuỗi cung ứng đang buộc doanh nghiệp phải đổi mới không ngừng - coi kiến tạo giá trị là con đường tất yếu để giữ vững vai trò “đầu tàu” và nâng tầm vị thế quốc gia.

Các khía cạnh kiến tạo giá trị trong ngành Chế biến - Chế tạo

Các doanh nghiệp trong nước tạo giá trị đa chiều thông qua đổi mới công nghệ, tăng tỷ lệ nội địa hoá, đóng góp kinh tế, phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội.

Đổi mới công nghệ và sản phẩm mới

Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu gay gắt, đổi mới công nghệ và phát triển sản phẩm mới đã trở thành “chìa khóa vàng” giúp doanh nghiệp chế biến - chế tạo Việt Nam kiến tạo giá trị vượt trội. Tiêu biểu, THACO đang định hình mô hình tập đoàn công nghiệp đa ngành với nền tảng nhà máy thông minh, robot tự động và chiến lược phát triển xe điện xanh, mỗi năm hàng nghìn sáng kiến R&D giúp tiết kiệm hàng chục tỷ đồng. Đạm Cà Mau lại khẳng định vai trò tiên phong trong nông nghiệp bền vững, với các sản phẩm phân bón thế hệ mới như N.46Plus, Urea Bio và chế phẩm vi sinh vừa tăng năng suất, vừa bảo vệ đất và môi trường.

Không chỉ dừng ở các tập đoàn lớn, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng đang ứng dụng số hóa, AI, tự động hóa để nâng cao hiệu quả, giảm phát thải và tạo giá trị kép về kinh tế - xã hội. Những nỗ lực này đang đưa doanh nghiệp chế biến - chế tạo Việt Nam từ vị thế tham gia sang định hình chuỗi giá trị toàn cầu, khẳng định thương hiệu “Made in Vietnam” sáng tạo và bền vững.

Tăng tỷ lệ nội địa hoá và liên kết chuỗi cung ứng

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu liên tục biến động, tăng tỷ lệ nội địa hoá và đẩy mạnh liên kết chuỗi đang trở thành chiến lược then chốt giúp doanh nghiệp chế biến - chế tạo Việt Nam kiến tạo giá trị mới. THACO là ví dụ tiêu biểu khi đầu tư thêm 7 nhà máy linh kiện trong năm 2024 và tiếp tục mở rộng trong năm 2025, hướng tới nâng tỷ lệ nội địa hoá xe con lên 45%, qua đó gia tăng giá trị trong nước và thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ.

Tương tự, GELEX xây dựng hệ sinh thái thiết bị điện khép kín từ CADIVI, THIBIDI đến EMIC, không chỉ thay thế hàng nhập khẩu mà còn mở rộng xuất khẩu sang khu vực. Những bước đi này cho thấy doanh nghiệp Việt đang dần thoát khỏi vai trò “gia công”, chủ động kiến tạo chuỗi giá trị và khẳng định thương hiệu “Made in Vietnam” trên bản đồ sản xuất toàn cầu.

Bền vững môi trường và kinh tế tuần hoàn

Bền vững không còn là khẩu hiệu, mà đã trở thành tiêu chuẩn mới trong chiến lược phát triển của ngành Chế biến - Chế tạo. Doanh nghiệp nào chủ động đầu tư công nghệ xanh, tối ưu nguồn lực và xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn sẽ không chỉ giảm rủi ro pháp lý và chi phí môi trường, mà còn chiếm lĩnh ưu thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Đây chính là nền tảng để các doanh nghiệp Việt Nam tiến tới “tạo giá trị dài hạn” - một giá trị vượt lên trên lợi nhuận ngắn hạn, gắn kết chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế, trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường.

Trách nhiệm xã hội và đào tạo nguồn nhân lực

Trong ngành Chế biến - Chế tạo, trách nhiệm xã hội và phát triển nguồn nhân lực đã trở thành một trong những trụ cột kiến tạo giá trị bền vững. Năm 2024, khu vực này tạo ra khoảng 17,4 triệu việc làm, đóng góp lớn cho ổn định kinh tế - xã hội. Nhiều doanh nghiệp đầu tư mạnh vào đào tạo nghề tại chỗ, hợp tác với trường đại học - cao đẳng để nâng cao kỹ năng, giúp tăng năng suất và mở rộng cơ hội phát triển nghề nghiệp cho người lao động.

Song song, các chính sách phúc lợi toàn diện như bảo hiểm, nhà ở công nhân, chăm sóc sức khỏe và an toàn lao động được triển khai, tạo môi trường làm việc ổn định, gắn bó và nhân văn. Trên bình diện xã hội, nhiều hoạt động an sinh như xây nhà tình nghĩa, hỗ trợ y tế, giáo dục đã góp phần nâng cao hình ảnh thương hiệu gắn với trách nhiệm và giá trị lan tỏa.

Theo khảo sát ESG10 2025 của Viet Research, có 86% doanh nghiệp chế biến - chế tạo cho biết trên 50% công nhân được đào tạo an toàn lao động trong năm 2024. Điều này phản ánh sự dịch chuyển từ việc chỉ tuân thủ quy định tối thiểu sang đầu tư bài bản cho phát triển con người. Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn góp phần xây dựng lực lượng lao động chất lượng cao, nuôi dưỡng sự phát triển hài hòa giữa doanh nghiệp - người lao động - cộng đồng.

Nguồn: Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 - Ngành Chế biến - Chế tạo (https://value10.vn/)

Vượt qua thách thức, nâng tầm giá trị

Có 4 thách thức chính theo khảo sát và nghiên cứu Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 ngành Chế biến - Chế tạo do Viet Research thực hiện.

Nguồn cung nguyên liệu không ổn định đang trở thành rào cản lớn cho ngành Chế biến - Chế tạo Việt Nam. Báo cáo PMI tháng 7/2025 của S&P Global cho thấy nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn do thiếu hụt nguyên liệu, thời gian giao hàng kéo dài và chi phí đầu vào tăng cao. Hệ quả là chi phí tồn kho đội lên, gây áp lực lên khả năng duy trì sản xuất đúng tiến độ.

Thêm vào đó, phần lớn linh kiện công nghệ cao, thiết bị điện tử và nguyên liệu hóa chất chủ chốt vẫn phụ thuộc nhập khẩu. Điều này khiến doanh nghiệp Việt dễ bị tổn thương trước những biến động giá thế giới và các rủi ro địa chính trị như căng thẳng thương mại hay gián đoạn chuỗi cung ứng. Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu khốc liệt, thách thức này không chỉ làm tăng chi phí mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh và khả năng kiến tạo giá trị bền vững của doanh nghiệp.

Xu hướng mới - Động lực cho tương lai ngành

Theo khảo sát các doanh nghiệp trong Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 ngành Chế biến - Chế tạo do Viet Research thực hiện, đã ghi nhận 04 nhóm xu hướng chính đang định hình tương lai ngành: Sự trỗi dậy của xe điện và sản phẩm xanh, Kinh tế tuần hoàn và ESG, Chuyển đổi số và Công nghiệp 4.0, Đa dạng hóa chuỗi cung ứng. 

Lễ Công bố và Vinh danh các doanh nghiệp trong Danh sách Top 10 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2025 ngành Chế biến - Chế tạo sẽ diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn Doanh nghiệp Việt 2025 - Kiến tạo và dẫn dắt chuyển đổi bền vững, dự kiến tổ chức tại Hà Nội vào tháng 12 năm 2025 và được đăng tải tại cổng thông tin của Chương trình https://value10.vn/ và trên các kênh truyền thông đại chúng.