Ca bệnh đầu tiên trong ổ dịch là bệnh nhân N.T.T. (sinh năm 1970, trú tại thôn Toàn Thắng, xã Đồng Tiến). Ngày 1/8, bệnh nhân có biểu hiện sốt, mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi cơ khớp và tự mua thuốc điều trị tại nhà nhưng không thuyên giảm.

Ảnh minh họa.

Đến ngày 5/8, người nhà đưa bệnh nhân đến Trung tâm Y tế Thành Sen khám và điều trị. Tại đây, bác sĩ thực hiện xét nghiệm và chẩn đoán bệnh nhân dương tính với NS1Ag kháng nguyên đặc hiệu của virus Dengue gây sốt xuất huyết.

Qua điều tra, giám sát dịch tễ khu vực xung quanh nhà bệnh nhân, lực lượng chức năng phát hiện một số trường hợp nghi mắc khác trong cùng khoảng thời gian.

Cụ thể, khoảng 4 tuần trước, bệnh nhân N.T.V. (sinh năm 2012), từ xã Long An (Tây Ninh) về nhà ông nội tại thôn Toàn Thắng, xuất hiện triệu chứng sốt cao, đau đầu, mệt mỏi và được người nhà tự điều trị tại nhà.

Ngày 15/7, ông nội của bệnh nhân V. cũng có biểu hiện tương tự với sốt cao, đau đầu, mệt mỏi. Gia đình đưa ông đi khám tại phòng khám tư, được kê đơn thuốc và tiếp tục điều trị tại nhà.

Thạc sĩ Nguyễn Chí Thanh, Giám đốc CDC Hà Tĩnh, cho biết sau khi phát hiện các ca bệnh, đơn vị đã phối hợp với chính quyền địa phương triển khai khẩn cấp các biện pháp phòng, chống dịch.

Lực lượng chức năng ra quân vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước, thu gom phế thải, khơi thông cống rãnh và phun hóa chất diệt muỗi trưởng thành tại toàn bộ các hộ dân trong thôn.

CDC Hà Tĩnh cũng đề nghị ngành Y tế địa phương và chính quyền cơ sở đẩy mạnh tuyên truyền các biện pháp phòng, chống sốt xuất huyết trên hệ thống loa truyền thanh xã, thôn.

Đồng thời, yêu cầu tăng cường giám sát người dân có biểu hiện nghi ngờ mắc bệnh, đưa đi khám kịp thời; tuyệt đối không để người bệnh tự mua thuốc điều trị tại nhà gây nguy hiểm.

Tính đến thời điểm hiện tại, Hà Tĩnh đã ghi nhận tổng cộng 39 ca mắc SXH trong năm 2025. Trong đó, ổ dịch đầu tiên có 7 ca mắc; các ca còn lại xuất hiện rải rác tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh.

Hiện nay, dịch sốt xuất huyết tại Việt Nam đang bước vào mùa cao điểm. Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước đã ghi nhận hơn 32.000 ca mắc. Trong điều kiện thời tiết mưa nhiều, nóng ẩm như hiện nay, muỗi truyền bệnh ngày càng sinh sôi mạnh, làm gia tăng nguy cơ lây lan.

Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là một trong những bệnh truyền nhiễm do virus lây qua muỗi có tốc độ lan truyền nhanh nhất trên thế giới.

Với xu hướng biến đổi khí hậu, đô thị hóa và môi trường sống ngày càng thuận lợi cho muỗi phát triển, gánh nặng của bệnh SXHD không ngừng gia tăng.

Đặc biệt, khu vực châu Á - Thái Bình Dương hiện chiếm tới 70% tổng số ca bệnh toàn cầu. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, đặc biệt trong mùa mưa từ tháng 6 đến tháng 11 hằng năm.

Theo các chuyên gia, SXHD không chỉ phổ biến mà còn là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, với tỷ lệ mắc cao vượt trội so với nhiều bệnh khác có thể phòng ngừa bằng vắc-xin.

Số liệu năm 2024 cho thấy, tỷ lệ mắc SXHD cao gấp 11.500 lần so với bệnh não mô cầu, gấp 8,4 lần sởi và gấp 3,1 lần tay chân miệng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về các giải pháp phòng ngừa chủ động, trong đó, vắc-xin đóng vai trò then chốt.

Tại Hội thảo khoa học chuyên đề nhằm cập nhật thông tin về vắc-xin phòng viêm não Nhật Bản và sốt xuất huyết vừa được tổ chức, PGS-TS.Phạm Quang Thái, Phó trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) cho biết, tại Việt Nam hiện lưu hành đồng thời cả bốn chủng virus Dengue (DENV-1 đến DENV-4), trong đó DENV-1 và DENV-2 chiếm ưu thế.

Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp và lan rộng, yêu cầu cấp thiết đặt ra là phải có những phương pháp chẩn đoán sớm, chính xác và kịp thời, từ đó hỗ trợ hiệu quả cho việc điều trị và kiểm soát lây lan trong cộng đồng.

Dược sỹ Nguyễn Đức Hoàng Long, Giám đốc Công ty AMVGROUP cho hay, một trong những tiến bộ nổi bật trong lĩnh vực chẩn đoán hiện nay là việc ứng dụng kỹ thuật miễn dịch huỳnh quang (Fluorescence Immunoassay - FIA) thế hệ mới.

Công nghệ này mang lại độ nhạy và độ đặc hiệu cao và khả năng truy xuất dữ liệu hiệu quả, giúp nâng cao chất lượng chẩn đoán sốt xuất huyết tại các cơ sở y tế.

Nổi bật trong dòng sản phẩm áp dụng công nghệ này là hệ thống xét nghiệm STANDARD F của hãng SD BIOSENSOR (Hàn Quốc). Đây là giải pháp toàn diện gồm thiết bị phân tích và các bộ kit xét nghiệm, được phát triển trên nền tảng kỹ thuật FIA hiện đại.

Hệ thống sử dụng các hạt huỳnh quang Europium, chất chỉ thị có tín hiệu mạnh, độ ổn định cao và khả năng kháng nhiễu vượt trội. Điều này giúp khuếch đại tín hiệu một cách hiệu quả, từ đó nâng cao độ nhạy và độ chính xác trong phát hiện kháng nguyên hoặc kháng thể của virus Dengue.

Nhờ ứng dụng các tiến bộ của khoa học, các máy miễn dịch huỳnh quang thế hệ mới có thiết kế nhỏ gọn, không chỉ đáp ứng được nhu cầu xét nghiệm ở các bệnh viện tuyến đầu mà bởi tính linh hoạt, còn phù hợp với các phòng khám, phòng cấp cứu hoặc cơ sở y tế tuyến đầu, với công suất từ 1 đến 70 xét nghiệm mỗi giờ.

Các thiết bị đều được trang bị màn hình cảm ứng, máy in nhiệt tích hợp và khả năng kết nối với hệ thống quản lý thông tin xét nghiệm (LIS/HIS), giúp lưu trữ và truy xuất dữ liệu hiệu quả. Ngoài ra, hệ thống còn hỗ trợ quét mã vạch 2D để tự động nhận dạng loại xét nghiệm, giảm thiểu sai sót trong thao tác và tăng tính chính xác trong quá trình phân tích.

Một trong những ưu điểm nổi bật là khả năng cung cấp kết quả xét nghiệm thông qua chỉ số COI (Cut-off Index) của kháng nguyên NS1 và các kháng thể IgM, IgG giúp phân biệt sốt xuất huyết nguyên phát và thứ phát, một yếu tố quan trọng trong đánh giá tiên lượng bệnh.

Đây là điểm mạnh vượt trội giúp bác sỹ đưa ra quyết định điều trị kịp thời và chính xác hơn, đặc biệt trong các trường hợp cần theo dõi sát bệnh nhân có nguy cơ trở nặng.

Trong bối cảnh sốt xuất huyết đang bùng phát theo mùa và có xu hướng lan rộng, theo Dược sỹ Hoàng Long, việc áp dụng các kỹ thuật xét nghiệm hiện đại như FIA đóng vai trò rất quan trọng trong chiến lược phòng chống dịch bệnh.

Khả năng phát hiện sớm từ những ngày đầu của bệnh, định lượng rõ ràng, phân loại ca bệnh theo mức độ miễn dịch và hỗ trợ truy xuất dữ liệu tức thì giúp công nghệ FIA không chỉ là công cụ chẩn đoán mà còn là một phần trong hệ thống quản lý bệnh toàn diện.

Việc lưu hành cùng lúc nhiều type virus làm gia tăng nguy cơ tái nhiễm và mắc bệnh nặng, nhất là ở những người đã từng bị sốt xuất huyết. Do đó, một loại vắc-xin có khả năng bảo vệ trước cả bốn chủng virus là mục tiêu quan trọng trong công tác kiểm soát dịch bệnh.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế đã phê duyệt sử dụng vắc-xin TAK-003 cho người từ 4 tuổi trở lên, không yêu cầu xét nghiệm huyết thanh trước tiêm. Đây là một bước tiến quan trọng, giúp đơn giản hóa quy trình sàng lọc và mở rộng khả năng tiếp cận tiêm chủng.

Trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, theo PGS-TS.Phạm Quang Thái, vắc-xin là giải pháp chủ động, lâu dài và bền vững, bổ trợ cho các biện pháp truyền thống như diệt muỗi, lăng quăng và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Trong thời gian tới, để phát huy tối đa hiệu quả của vắc-xin, theo một số chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng chiến lược tiêm chủng hợp lý theo vùng dịch tễ, ưu tiên các nhóm tuổi có nguy cơ cao, đồng thời tích hợp giám sát chặt chẽ sau tiêm để đánh giá liên tục hiệu quả và độ an toàn trong điều kiện thực tế.

Sự phối hợp liên ngành, chia sẻ dữ liệu giữa các quốc gia và cập nhật khoa học thường xuyên sẽ là chìa khóa để giảm thiểu gánh nặng bệnh sốt xuất huyết một cách bền vững trong tương lai.