Hội nghị “triển khai công tác điều hành xuất khẩu gạo” thu hút đông đảo các Bộ ngành và thương nhân tham dự.

Tại Hội nghị “Triển khai công tác điều hành xuất khẩu gạo” diễn ra sáng nay tại Cần Thơ, diễn ra sáng nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, hết tháng 7/2023, cả nước xuất khẩu 4,83 triệu tấn gạo, trị giá 2,58 tỷ USD, tăng 18,7% về lượng và tăng 29,6% về trị giá so với cùng kỳ. Giá xuất khẩu bình quân ước đạt 534 USD/tấn, tăng 9,2% so cùng kỳ năm 2022.

Cơ cấu chủng loại gạo xuất khẩu đi đúng định hướng, gia tăng giá trị cho hạt gạo với các chủng loại như: gạo thơm, gạo nếp, gạo trắng cao cấp,… 

Bên cạnh các thị trường xuất khẩu truyền thống, trọng điểm được tiếp tục giữ vững như: Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Bờ Biển Ngà, Hồng Kông, thị trường EU ghi nhận tăng trưởng vượt bậc.

Đánh giá về xuất khẩu 7 tháng 2023, ông Trần Duy Đông, Cục trưởng Cục xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho hay: "Xuất khẩu gạo tiếp tục ghi nhận sự tăng trưởng tại thị trường truyền thống, thị trường có FTA thế hệ mới, trong đó khu vực thị trường châu Á tiếp tục khu vực xuất khẩu lớn nhất, chiếm 77,7% tổng lượng xuất khẩu, tăng 35,8% so với cùng kỳ năm 2022".

Từ nay đến cuối năm, nếu không có diễn biến bất thường của thời tiết thì sản lượng thóc sẽ đảm bảo kế hoạch đáp ứng đầy đủ nhu cầu thóc, gạo trong nước và đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Lượng thóc dành cho xuất khẩu khoảng trên 15,1 triệu tấn tương đương trên 7,5 triệu tấn gạo".
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Công tác điều hành xuất khẩu gạo đã góp phần tiêu thụ thóc, gạo hàng hóa và đảm bảo lợi ích người trồng lúa theo chính sách hiện hành; bảo đảm cân đối xuất khẩu và tiêu dùng nội địa; góp phần bình ổn giá thóc, gạo trong nước; thực hiện các cam kết quốc tế; bảo đảm xuất khẩu có hiệu quả.

Bên cạnh kết quả tích cực trong nửa đầu năm 2023, từ giữa tháng 7, thị trường thương mại gạo toàn cầu có những diễn biến phức tạp như: lệnh cấm xuất khẩu gạo tại một số thị trường (Ấn Độ, UAE, Nga);  hiện tượng El Nino gây ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất ngũ cốc tại nhiều khu vực; tình hình địa chính trị còn diễn biến phức tạp (Nga rút khỏi Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen);…

Điều này dự báo sẽ tác động tới hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo của thương nhân Việt Nam trong những tháng cuối năm 2023.

7 tháng qua, thị trường nhập khẩu vẫn chưa đa dạng, vẫn phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống trọng điểm như Philippines, Trung Quốc và Indonesia.

Cùng đó, tình hình thị trường thương mại gạo cầu diễn biến quá nhanh, động thái chính sách của một số nước sản xuất, xuất khẩu gạo đưa ra đã ảnh hưởng không tốt đến chuỗi cung ứng lương thực toàn cầu, gây tác động tâm lý chung đến thị trường.

Những ngày gần đây, khị trường tiếp tục tăng khi Ấn Độ ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo non-basmati (phi basmati) hôm 20/7, đã đẩy giá gạo xuất khẩu các nước tăng mạnh.

Số liệu của Bộ Công thương và Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo 5% tấm của Việt Nam  tăng 25 USD/tấn so với thời điểm lệnh cấm xuất khẩu gạo Ấn Độ được ban hành. Đến 1/8/2023, giá gạo 5% tấm đạt trung bình 590 USD/tấn, mức giá cao nhất trong 11 năm qua, tăng khoảng 80 USD so với tháng trước.

Đối với các dòng gạo thơm, giá xuất khẩu trung bình gạo Jasmine Việt Nam ghi nhận ở mức 690 USD/tấn, tăng khoảng 80 USD so với tháng trước.

                                                         Giá gạo xuất khẩu cập nhật đến ngày 01/8/2023

Lúc này, Việt Nam được nhận định có nhiều cơ hội để tận dụng thời cơ xuất khẩu gạo trong bối cảnh hiện nay, sau khi đã đảm bảo nguồn cung cho thị trường trong nước và dự trữ.

Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết: Theo kế hoạch được Bộ xây dựng từ đầu năm 2023, năm nay diện tích gieo trồng lúa của nước ta năm nay đạt khoảng 1,7 triệu ha, cho sản lượng 43 triệu tấn.

Với sản lượng lúa dự kiến cả năm đạt trên 43 triệu tấn, ngoài đảm bảo an ninh lương thực trong nước, chế biến, làm giống, chăn nuôi, Việt Nam có thể xuất khẩu trên 7,5 triệu tấn gạo trong năm 2023.

Nhưng khó khăn với các thương nhân lúc này là gặp khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Trong khi giá lúa gạo trong những năm gần đây biến động, nguồn cung trong nước tại một số thời điểm bị mất cân đối, nhưng hạn mức tín dụng thấp làm cho tiến độ thu mua của thương nhân bị ảnh hưởng.

Tại những thời điểm thu hoạch chính vụ, công tác thu mua lúa gạo gặp rất nhiều khó khăn do ngân hàng không thể chủ động mở thêm hạn mức tín dụng (theo thời điểm) cho các thương nhân xuất khẩu gạo.

Chưa kể, giá cả thị trường nội địa trong thời gian qua biến động thất thường, có thời điểm tăng đột biến nên ảnh hưởng đến giá cạnh tranh xuất khẩu, một số doanh nghiệp ký hợp đồng xuất khẩu với giá thấp không thu mua đủ nguyên liệu dẫn đến kinh doanh kém hiệu quả.

Từ đó, các địa phương đề nghị Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung nguồn vốn, mở rộng, tăng hạn mức tín dụng để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của ngành lúa, gạo với thời hạn và lãi suất hợp lý; linh hoạt áp dụng các hình thức bảo đảm tiền vay; tiếp tục cải tiến quy trình, thủ tục cho vay để tạo thuận lợi cho khách hàng trong tiếp cận vốn tín dụng.