Tòa án Nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng, nơi xảy ra nhiều vụ “chạy án” rúng động dư luận

Hối lộ gần 11,5 tỷ đồng để được bản án “có lợi”

Theo kế hoạch, ngày 15/12, Tòa án Nhân dân (TAND) TP. Hà Nội mở lại phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Môi giới hối lộ”, xảy ra tại TAND Cấp cao tại Đà Nẵng (nay là Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Đà Nẵng).

Liên quan tới vụ án này, có 28 bị cáo bị đưa ra xét xử. Trong đó, bị cáo Phạm Việt Cường và Phạm Tấn Hoàng, cùng là cựu Phó chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng; Nguyễn Tấn Đức, cựu Chánh tòa Hình sự và Vũ Văn Tú, cựu Thẩm phán TAND tỉnh Đắk Lắk, cùng bị đưa ra xét xử về tội “Nhận hối lộ”.

Cùng với đó, bị cáo Lê Phước Thạnh, cựu Phó viện trưởng Viện Kiểm sát án hành chính, kinh doanh thương mại, Viện Kiểm sát Nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng (nay là Viện Công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm tại Đà Nẵng), bị đưa ra xét xử về hai tội “Nhận hối lộ” và “Môi giới hối lộ”.

Bị cáo Nguyễn Xuân Hưng, cựu Chánh án TAND huyện Đắk Đoa, tỉnh Gia Lai (nay là TAND khu vực 10, tỉnh Gia Lai), bị đưa ra xét xử về tội “Đưa hối lộ”; bị cáo Nguyễn Ngọc Anh, luật sư Công ty TNHH Anh Huy Luật, bị đưa ra xét xử về các tội “Đưa hối lộ” và “Môi giới hối lộ”.

Các bị cáo Nguyễn Thị Minh Phương, cựu Thư ký, Trưởng phòng Hành chính - Tư pháp thuộc Văn phòng TAND Cấp cao tại Đà Nẵng và bị cáo Nguyễn Huy Cẩn, cựu Phó chánh tòa Dân sự TAND tỉnh Vĩnh Phúc (nay là TAND tỉnh Phú Thọ), cùng bị đưa ra xét xử về tội “Môi giới hối lộ”.

Ngoài ra, các bị cáo Dương Anh Sơn, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Vật tư nông nghiệp Khánh Hòa; Hoàng Kiến An, Giám đốc Công ty Luật Hoàng Xuân Thiết & Cộng sự; Nguyễn Đình Bảo, Trưởng Văn phòng Luật sư Đình Bảo; Phạm Thanh Cường, Giám đốc Công ty TNHH Bất động sản Hoàng Hà và các bị cáo còn lại bị đưa ra xét xử về một trong hai tội “Đưa hối lộ” hoặc “Môi giới hối lộ”.

Cơ quan tố tụng xác định, trong khoảng thời gian từ tháng 3/2022 đến tháng 5/2024, có 28 bị cáo là thẩm phán, kiểm sát viên, luật sư, chấp hành viên, thư ký tòa, công chức và một số cá nhân liên quan có hành vi đưa, nhận hối lộ, môi giới hối lộ, với tổng số tiền gần 11,5 tỷ đồng, để giải quyết nhiều vụ án hình sự, dân sự, kinh doanh thương mại theo hướng có lợi cho người đưa hối lộ.

“Ma trận” lo lót chạy án

Theo hồ sơ vụ án, tháng 3/2021, TAND tỉnh Khánh Hòa xét xử vụ án kinh doanh thương mại giữa nguyên đơn là Công ty cổ phần Xây dựng Long Giang và bị đơn là Công ty cổ phần Tập đoàn Vật tư nông nghiệp Khánh Hòa (Công ty K-Homes), tuyên Công ty K-Homes thua kiện.

Tháng 2/2022, Công ty K-Homes gửi đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm, theo hướng hủy bản án nêu trên và đề nghị hoãn thi hành án. Thông qua Dương Quốc Thi, Chủ tịch Hội đồng Quản trị doanh nghiệp này là Dương Anh Sơn, đã nhờ Nguyễn Thị Minh Phương, thời điểm này là Phó trưởng Phòng Lưu trữ hồ sơ, thuộc Văn phòng TAND Cấp cao tại Đà Nẵng liên hệ với người có thẩm quyền để giúp đỡ.

Sau đó, Phương đã gặp, nhờ Phạm Việt Cường, lúc này là Chánh tòa Hình sự, thành viên Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng giúp thụ lý, giải quyết đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm của Công ty K-Homes và được Cường đồng ý.

Để “được việc”, phía Dương Anh Sơn đã nhiều lần chuyển tổng cộng 600 triệu đồng cho Dương Quốc Thi để đưa cho Nguyễn Thị Minh Phương. Sau đó, Phương chuyển cho Phạm Việt Cường 150 triệu đồng.

Tuy nhiên, tháng 5/2022, Phạm Việt Cường ký ban hành Thông báo giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm của Công ty K-Homes, với nội dung trả lời “không có căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm”, nên trả lại tiền đã nhận.

Quá trình điều tra, Phạm Việt Cường khai, trước đó đã báo cáo người có thẩm quyền của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, nhưng sau khi nhận tiền, Cường đến gặp báo cáo lại thì người đó thay đổi ý kiến, không đồng ý giúp Công ty K-Homes.

Trong một vụ án kinh doanh thương mại khác với nguyên đơn là Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Nha Trang Real, do thua kiện ở cấp sơ thẩm và phúc thẩm tại tỉnh Khánh Hòa, nên Công ty K-Homes có đơn gửi TAND Cấp cao và Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) Cấp cao tại Đà Nẵng, đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm để hủy các bản án trên.

Để “tác động”, Sơn đã gặp và đưa 450 triệu đồng cho Lê Phước Thạnh, Phó viện trưởng Viện Kiểm sát án hành chính, kinh doanh thương mại (Viện 3) VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng. Lãnh đạo cơ quan này sau đó đã đồng ý đề xuất của Thạnh, ký Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm.

Lê Phước Thạnh cũng liên hệ giúp Sơn, đưa 600 triệu đồng cho Nguyễn Thị Nga, Phó trưởng phòng Giám đốc kiểm tra về dân sự, lao động, kinh doanh thương mại, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng để giúp đỡ.

Sau khi nhờ Phạm Việt Cường báo cáo người có thẩm quyền, song không được đồng ý, nên Nga và Thạnh đã trả lại cho Sơn số tiền đã nhận.

Quá trình điều tra, cựu Phó viện trưởng Lê Phước Thạnh khai, đã đưa cho người có thẩm quyền của VKSND Cấp cao tại Đà Nẵng số tiền 200 triệu đồng.

Tháng 9/2023, sau khi TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xét xử không chấp nhận quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện Kiểm sát cùng cấp, Dương Anh Sơn tiếp tục nhờ Lê Phước Thạnh liên hệ với người có thẩm quyền để giúp theo hướng xét xử giám đốc thẩm hủy quyết định giám đốc thẩm của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, đồng thời hủy các bản án phúc thẩm, sơ thẩm và hoãn thi hành án.

Qua các mối quan hệ “nhờ vả” như ma trận, vụ việc đã đến tay Nguyễn Huy Cẩn, nguyên thư ký Chánh án TAND Tối cao, lúc này là Phó chánh Tòa Dân sự, TAND tỉnh Vĩnh Phúc (cũ). Cẩn yêu cầu chuyển trước 1,5 tỷ đồng, sau đó nhận 1,3 tỷ đồng, còn lại 200 triệu đồng khi có kết quả sẽ nhận nốt.

Trong vụ việc lần này, Dương Anh Sơn đã chi cho Lê Phước Thạnh và Nguyễn Thị Nga tổng cộng 2,9 tỷ đồng, song đến tháng 8/2024 vẫn không có kết quả nên đã làm đơn tố cáo.

Sau khi vào cuộc điều tra, Cơ quan điều tra VKSND Tối cao đã bắt giữ Nguyễn Thị Nga khi đang rút tiền tại ngân hàng để trả lại cho Dương Anh Sơn. Từ đây cũng phát giác ra hàng loạt vụ việc khác liên quan tới hoạt động “chạy án”.

Khi Công lý bị “mua chuộc”

Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra VKSND Tối cao cũng đã phát hiện hàng loạt hành vi đưa, nhận hối lộ trong nhiều vụ án khác liên quan tới các đối tượng trên.

Theo đó, chỉ trong vòng 2 năm, Nguyễn Thị Nga đã tham gia môi giới 15 vụ, trót lọt 10 vụ, với tổng số tiền hưởng lợi hơn 8,6 tỷ đồng. Không chỉ đơn thuần làm cầu nối, Nga còn tạo ra một cơ chế “ăn chặn”.

Cụ thể, sau khi có thông tin “mức giá” từ người có thẩm quyền, Nga đã nâng lên gấp rưỡi hoặc gấp đôi khi báo lại cho luật sư, rồi tiếp tục đẩy cao hơn khi “báo giá” với đương sự. Tiền chênh lệch ấy để hưởng lợi cho cá nhân, dao động từ 30 triệu đồng đến 330 triệu đồng mỗi vụ.

Nhiều trường hợp khác cũng tham gia vào hoạt động môi giới “chạy án” như: Nguyễn Thị Minh Phương, cựu Trưởng phòng Hành chính - Tư pháp, Văn phòng TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, bị cáo buộc môi giới 3 vụ, với số tiền 900 triệu đồng; Đỗ Đăng Thủy, lái xe hợp đồng tại VKSND huyện Buôn Đôn (cũ), bị cáo buộc nhận 680 triệu đồng để lo giảm án một vụ đánh bạc.

Cơ quan điều tra cũng cáo buộc, bị cáo Phạm Tấn Hoàng, cựu Phó chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng nhận 220 triệu đồng trong 2 vụ án hình sự và dân sự; Nguyễn Tấn Đức, cựu Chánh tòa Hình sự và Vũ Văn Tú, cựu thẩm phán TAND tỉnh Đắk Lắk nhận hàng trăm triệu đồng để giúp bị cáo được hưởng án treo. Thậm chí, có vụ án chỉ cần ký quyết định hoãn phiên tòa để bị cáo được ở nhà ăn Tết, cũng được chi tới gần 50 triệu đồng.

Theo đánh giá, cơ chế môi giới “chạy án” trong vụ án này có nhiều tầng, nhiều lớp trung gian; mỗi lớp giữ lại một phần, đến khi tiền tới tay thẩm phán hoặc kiểm sát viên thì chỉ còn lại một nửa.

Các cán bộ, lãnh đạo cơ quan tố tụng, tòa án giữ vai trò cầm cân nảy mực, nhưng đã tha hóa, biến chất, lợi dụng vị trí công tác và quyền hạn của mình để bẻ cong pháp luật, tuyên án dựa trên số tiền hối lộ. Vụ án này là lời cảnh tỉnh nghiêm khắc, nhắc nhở toàn xã hội về hậu quả nghiêm trọng khi công lý bị mua chuộc và quyền lực bị lợi dụng.