Chỉ ít giờ sau khi người đứng đầu Chính phủ Mỹ tuyên bố áp thuế 10% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ, đồng thời áp mức thuế cao hơn đối với hàng chục quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất với Mỹ, trong đó Việt Nam chịu mức thuế 46%, ông Bạch Khánh Nhựt, Phó chủ tịch Hiệp hội điều Việt Nam (VINACAS) cho hay, doanh nghiệp xuất khẩu điều được các nhà nhập khẩu tại Mỹ khuyến cáo “khoan cho hàng xuống tàu” và chờ thêm thời gian để bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho đôi bên với các đơn hàng chuẩn bị giao hoặc vài ngày sau sẽ đến Mỹ.

Cũng trong sáng ngày 3/4, hầu hết doanh nghiệp đều hồi hộp để chờ xem mức thuế sẽ được Mỹ áp dụng như thế nào từ ngày 5/4/2025 khi các đơn hàng xuất khẩu điều sắp cập bến đến Mỹ. 

Ông Bạch Khánh Nhựt, Phó chủ tịch Hiệp hội điều Việt Nam (VINACAS).

“Thông tin Mỹ áp thuế đã gây ra sự lo lắng cho các doanh nghiệp trong ngành. Tuy nhiên, thuế quan này chưa nêu cụ thể mặt hàng điều sẽ chịu mức thuế ra sao. Do đó, cả ngành điều Việt Nam đang tiếp tục theo dõi thông tin mới nhất để có hoạt động ứng phó phù hợp. Và không chỉ riêng doanh nghiệp xuất khẩu tại Việt Nam lo lắng mà các doanh nghiệp nhập khẩu tại Mỹ cũng đang trong tình trạng tương tự. Nguyên nhân là do, mức thuế quan mới này ít nhiều sẽ tác động đến hoạt động kinh doanh của thị trường chung”, ông Nhựt chia sẻ.

Theo ông Nhựt, quay lại bản chất giá trị thương phẩm của hạt điều, đây là thành phần trong gói hạt chung của các sản phẩm nông sản. Khi hạt điều xuất khẩu sang Mỹ bị đánh thuế với mức thấp nhất là 10% thì giá nông sản này phải tăng thêm 10% và người sản xuất sản phẩm cuối cùng không mong muốn điều này. Như vậy, các đối tác sẽ hạn chế mua hạt điều từ Việt Nam nhiều hơn. 

Trong khi đó, Mỹ là thị trường số một của Việt Nam nhiều năm trở lại đây, chiếm 25-28% sản lượng khi xuất khẩu điều nhân ra thế giới, thứ hai là Trung Quốc với 20% và tiếp theo là EU với 18%. Do đó, khi thị trường lớn nhất giảm thu mua sẽ tác động rất lớn đến ngành điều Việt Nam. 

Tuy nhiên, ông Nhựt cho rằng, điều là mặt hàng mà Việt Nam không cạnh tranh trực tiếp với thị trường Mỹ, do đó, các doanh nghiệp trong ngành đang kỳ vọng sẽ nằm ngoài danh sách bị đánh thuế của Tổng thống Trump.

“Nếu vẫn bị áp thuế, tôi cho rằng, “khó” trước mắt thì có nhưng “khó” lâu dài sẽ không xảy ra với ngành điều Việt Nam. Bởi người Việt Nam từ trước đến nay rất linh hoạt trong hoạt động kinh doanh. Việc Mỹ áp thuế, nếu đơn hàng sang thị trường này sụt giảm sẽ là cơ hội để các doanh nghiệp, nhà máy xuất khẩu của Việt Nam phải chủ động, tích cực khai thác thị trường mới ngoài Mỹ”, Phó chủ tịch VINACAS cho hay.

Từ thời điểm này, ngành điều Việt Nam đang phải quyết liệt hơn trong tìm kiếm và mở rộng thị trường mới, trong đó có Trung Đông. Về tôn giáo, Hồi giáo chiếm 90% dân số Trung Đông, tức khoảng 300 triệu tín đồ, đây là thị trường rất tiềm năng với hạt điều và các dòng sản phẩm dinh dưỡng cao cấp từ hạt điều.

Ông Nhựt thông tin, từ tháng 2/2025, Hiệp hội điều đã có đoàn tham dự hội chợ về thực phẩm tại Dubai và có gặp gỡ trên 15 gian hàng của doanh nghiệp điều Việt Nam tại đây. Đây là con số tích cực khi 3-4 năm trở về trước, chỉ có dưới 10 doanh nghiệp tham gia xúc tiến thương mại tại thị trường này. 

“Điều đó cho thấy doanh nghiệp Việt có sự nhạy bén trong việc mở rộng thị trường. Trong thời gian tới, các chương trình xúc tiến thương mại sang thị trường Trung Đông và một số thị trường mới được các doanh nghiệp tích cực thực hiện hơn”, ông Nhựt chia sẻ.