Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương.

“Giá vàng nhảy múa vừa rồi thì công tác quản lý thế nào? Không lẽ cứ để nó nhảy múa thế, thị trường gì thì thị trường, nhưng không để có thị trường nhảy múa như thế được. Tôi chưa bao giờ thấy thị trường mà giá vàng tăng - giảm đột biến thế”.

Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu ý kiến như trên khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về tình hình kinh tế, xã hội sáng 13/5.

Công tác quản lý thị trường vàng phải rõ, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị sau nhận xét nêu trên.

Tham gia ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng đồng tình với ý kiến của Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương về quản lý thị trường vàng.

Bà Nga nhận xét, chưa bao giờ giá vàng cao như hiện nay và chênh lệch với giá vàng thị trường thế giới quá cao.

“Chúng tôi thấy Thủ tướng, Chính phủ và Phó thủ tướng Lê Minh Khái cũng đã có những chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước quản lý thị trường vàng. Nhưng từ khi có chỉ đạo đến nay thì giá vàng ngày càng tăng”, Chủ nhiệm Nga phát biểu.

Vẫn theo bà Nga thì Ngân hàng Nhà nước cũng đưa ra đấu thầu được vài phiên nhưng giá vàng tăng đến mức độ đỉnh. “Chúng tôi thống nhất với Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cần phải quản lý chặt chẽ thị trường vàng, có bàn tay của Nhà nước can thiệp vào thị trường”, bà Lê Thị Nga nêu quan điểm.

Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị cần đánh giá kỹ hơn tại sao thị trường vàng lại "nhảy múa" và có thời điểm đạt mức cao lên tới hơn 92 triệu đồng/lượng.

Cần đánh giá tại sao đầu tư vàng lại đang diễn ra như vậy, đồng thời cần có giải pháp, bà Thanh nói.

Đề cập biến động thị trường vàng, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng lo ngại tình trạng giá vàng tăng đột biến sẽ làm tăng chi phí hàng hoá, lãi vay nước ngoài của doanh nghiệp.

“Biến động thị trường vàng là vấn đề cần được quan tâm, Chính phủ cần có phương án điều hành, quản lý thị trường này và khắc phục tình trạng vàng miếng chênh cao so với thế giới”, ông Mẫn nói và lưu ý thêm rằng, phương án điều hành thị trường này sẽ góp phần cân bằng mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát.

Báo cáo giải trình, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết, trước năm 2022, do bất cập của thị trường vàng, nên Chính phủ ban hành Nghị định 24/2012/NĐ-CP với mục tiêu công nhận quyền sở hữu hợp pháp người dân, sắp xếp lại thị trường vàng miếng, nghiêm cấm dùng vàng làm cơ sở thanh toán. Sau giải pháp này thị trường diễn biến ổn định.

Những năm gần đây, do ảnh hưởng Covid-19, lạm phát tăng cao nên giá vàng quốc tế tăng mạnh khiến trong nước tăng theo. Từ năm 2022 trở lại đây, thị trường trong nước bộc lộ hạn chế, chênh lệch giá trong nước và quốc tế duy trì ở mức cao.

Nguyên nhân, theo ông Hà, chủ yếu do giá thế giới tăng khi kim loại quý trong nước phụ thuộc thị trường quốc tế. Từ đầu năm đến nay, giá vàng thế giới tăng 14%. Cùng đó, nguồn cung vàng trong nước hạn chế, nên chênh lệch giá trong nước cao so với quốc tế.

Về giải pháp, theo Phó thống đốc, trước mắt do thị trường thiếu nguồn cung, nên cơ quan này sẽ tiếp tục đấu thầu với khối lượng phù hợp để tăng cung cho thị trường. Việc này nhằm ổn định giá, giảm chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới. Ngân hàng Nhà nước cũng tăng các biện pháp hỗ trợ quản lý thị trường, tăng quản lý Nhà nước với thị trường vàng theo quy định tại Nghị định 24. Đồng thời, tiếp tục thanh tra doanh nghiệp, tổ chức tín dụng kinh doanh, mua bán vàng miếng; chỉ đạo doanh nghiệp kinh doanh chấp hành nghiêm quy định về hoá đơn thanh toán, kiểm soát giao dịch mua bán. Ngân hàng Nhà nước phối hợp cùng Bộ Công an, Bộ Công thương… kiểm soát, xử lý nghiêm hành vi buôn lậu, đẩy giá vàng lên cao.

Phó thống đốc cũng thông tin, giá vàng trong nước đã chuyển biến khi mở cửa phiên giao dịch hôm nay (13/5), giảm 3 triệu đồng so với tuần trước. Dự kiến, ngày mai, cơ quan này tiếp tục tổ chức đấu thầu vàng miếng. Tuần này sẽ có hai phiên đấu thầu, tăng 1 phiên so với trước, để thêm nguồn cung ra thị trường. Về lâu dài, Ngân hàng Nhà nước sẽ đề xuất thêm giải pháp quản lý thị trường vàng, trong đó sẽ sửa Nghị định 24.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch  và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đề xuất với những vấn đề Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm, trong đó có giá vàng, Chính phủ sẽ có báo cáo chuyên để  gửi đại biểu Quốc hội. Điều hành thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải ghi nhận ý kiến này. 

Cũng liên quan đến quản lý thị trường vàng, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế nhận xét, quản lý thị trường vàng còn nhiều bất cập, giá vàng trong nước và thế giới chênh lệch lớn, tình trạng buôn lậu vàng diễn biến phức tạp.

Theo Ủy ban Kinh tế, thị trường vàng có nhiều biến động, chỉ số giá vàng trong nước bình quân 4 tháng đầu năm tăng 20,8% so với cùng kỳ khi giá vàng thế giới tăng cao kỷ lục.

Có ý kiến cho rằng, ngoài yếu tố biến động tình hình kinh tế thế giới và bất ổn địa chính trị, một số hạn chế trong quản lý hoạt động kinh doanh vàng, ngoại tệ đã hình thành thị trường ngầm (giao dịch mà không có sự kiểm soát, thống kê của Nhà nước) về giao dịch vàng, ngoại tệ từ lâu với quy mô giao dịch lớn, phức tạp và khó kiểm soát. Nhất là hành vi ưa thích vàng, ngoại tệ ngày càng gia tăng, nhưng chưa được điều chỉnh phù hợp, có thể ảnh hưởng đến công tác điều hành kinh tế vĩ mô, ổn định thị trường, phản ánh qua tình hình buôn lậu  vàng, ngoại tệ, tội phạm gia tăng; tỷ giá niêm yết chính thức trong một số giai đoạn thấp hơn  nhiều so với thị trường tự do; mua bán ngoại tệ phổ biến ở các tiệm vàng.