Thủ tướng Chính phủ vừa có Quyết định số 02/2023/QĐ-TTg về khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân, thay thế cho Quyết định 34/2017/QĐ-TTg. Theo đó, khung giá (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng) tối thiểu mới là 1.826,22 đồng/kWh và tối đa là 2.444,09 đồng/kWh.

So với khung cũ được quy định tại Quyết định 34/2017/QĐ-TTg áp dụng cho giai đoạn 2016-2020 là có mức tối thiểu là 1.606,19 đồng/kWh và tối đa là 1.906,42 đồng/kWh thì khung giá mới đã tăng mức tối thiểu thêm 220 đồng/kWh và mức tối đa đã tăng thêm 538 đồng/kWh.

Việc ban hành khung giá bán lẻ điện bình quân mới được ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công thương) giải thích là bởi khung giá bán lẻ điện bình quân hiện tại không còn phù hợp với bối cảnh và chưa phản ánh sự biến động của các thông số đầu vào tới chi phí sản xuất kinh doanh điện, đặc biệt là biến động của giá nhiên liệu.

Do đó, khung giá bán lẻ điện bình quân tối thiểu được điều chỉnh tăng 13,7%, lên 1.826,22 đồng/kWh; mức tối đa tăng 28,2%, lên 2.444,09 đồng/kWh.

Đơn cử như giá than nhập khẩu cung cấp cho các nhà máy điện đã bắt đầu tăng từ cuối năm 2021 và sản lượng điện từ nhiệt điện than chiếm tỷ trọng khoảng 40% sản lượng điện của Việt Nam, dẫn tới chi phí sản xuất kinh doanh điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tăng cao.

Tính đến hết quý III/2022, Tập đoàn công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty Đông Bắc đã nhiều lần điều chỉnh tăng giá than trộn với tổng mức tăng từ 802.000 đồng/tấn đến 986.000 đồng/tấn tùy loại than, tương ứng với mức tăng chung so với đầu năm 2022 khoảng 52%.

Cũng theo lãnh đạo Cục Điều tiết điện lực, các khoản chênh lệch tỷ giá thực hiện trong hợp đồng mua bán điện của các năm 2019-2020 cũng như giai đoạn năm 2021-2024 ước khoảng hơn 21.000 tỷ đồng cần được phân bổ, tính toán vào chi phí sản xuất điện hàng năm để tính toán khung giá.

"Các bối cảnh nêu trên đã tạo nên biến động lớn về các thông số liên quan đến chi phí mua điện, chiếm trên 80% tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện hàng năm của EVN", Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực nhìn nhận.

Dẫu vậy, điểm quan trọng nhất là khung giá cũ chỉ có thời gian áp dụng trong giai đoạn 2016-2020 và nay đã là năm 2023 thì mới có khung giá mới được ban hành.

Mặt khác, khung giá mới được ban hành theo Quyết định 02/2023/QĐ-TTg cũng chỉ có thời gian áp dụng từ 3/2/2023 và không bị khống chế tới lúc nào.

Trước đó, tại Quyết định 2165/2013/QĐ-TTg (tháng 11/2013), ban hành khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân áp dụng cho các năm 2013 – 2015 với mức tối thiểu là 1.437 đồng/kWh và tối đa là 1.835 đồng/kWh.

Sau đó Quyết định 34/2017/QĐ-TTg (tháng 7/2017), ban hành khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân có mức tối thiểu là 1.606,19 đồng/kWh và tối đa là 1.906,42 đồng/kWh cũng chỉ áp dụng cho giai đoạn 2016-2020.

Điều cũng cần phải rõ ràng thêm là, đây chỉ là khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân làm cơ sở để định hướng việc phê duyệt mức giá bán lẻ điện bình quân cụ thể cho EVN áp dụng. Khung giá này hoàn toàn không phải là mức giá bán lẻ điện bình quân cơ sở để áp dụng thay cho mức giá bán lẻ điện bình quân hiện hành đang áp dụng theo Quyết định 648/QĐ-BCT ngày 20/3/2019.

Như vậy, nếu không giải quyết mức giá bán lẻ điện bình quân cụ thể thay thế cho mức giá đang áp dụng từ cách đây 4 năm thì câu chuyện hết tháng 5/2023, Công ty mẹ - Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sẽ không còn tiền trong tài khoản; tổng số lỗ lũy kế năm 2022-2023 của EVN sẽ lên tới hơn 93.000 tỷ đồng... mà EVN đã báo cáo Bộ Công thương và các cơ quan chức năng vẫn còn nguyên xi ở đó.