Kiên Giang huy động các nguồn lực để đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Trong ảnh: Khu công nghiệp Thạnh Lộc

Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế

Nhằm tạo quỹ đất “sạch” phục vụ thu hút đầu tư khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương, trong những năm qua, Kiên Giang tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp và huy động các nguồn lực để đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đến nay, Kiên Giang có 2 khu công nghiệp đang hoạt động, gồm Khu công nghiệp Thạnh Lộc (huyện Châu Thành) và Khu công nghiệp Thuận Yên (TP. Hà Tiên).

Trong đó, Khu công nghiệp Thạnh Lộc đã thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng giai đoạn I được 154,85/155,167 ha, đạt 99,79%; đã triển khai đầu tư xây dựng các hạng mục hạ tầng kỹ thuật thiết yếu, tỷ lệ đầu tư xây dựng Khu công nghiệp Thạnh Lộc giai đoạn I, quy mô 151,98 ha, là 52,03%.

Đến cuối năm 2023, tại Khu công nghiệp Thạnh Lộc có 23 dự án được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư/quyết định chủ trương đầu tư, với tổng vốn đăng ký đầu tư hơn 6.694 tỷ đồng, diện tích đăng ký 69,36 ha, tỷ lệ lấp đầy (giai đoạn I) đạt khoảng 63%. Lũy kế vốn đầu tư đến cuối năm 2023 ước đạt 5.517 tỷ đồng.

Các dự án đầu tư vào Khu công nghiệp Thạnh Lộc đã tạo ra nhiều sản phẩm công nghiệp mới cho tỉnh như giày da, gỗ MDF, bia, nước giải khát, kính cường lực, phụ kiện ngành điện nước và gia tăng thêm một số sản phẩm công nghiệp khai thác tiềm năng, thế mạnh của tỉnh như chế biến thủy sản, vật liệu xây dựng. Ngoài ra, các dự án đầu tư trong khu công nghiệp còn thúc đẩy một số lĩnh vực khác phát triển thông qua việc cung cấp các dịch vụ, nguồn nguyên vật liệu…

Theo UBND tỉnh Kiên Giang, các dự án đầu tư trong Khu công nghiệp Thạnh Lộc đã góp phần nâng cao giá trị sản xuất công nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp - dịch vụ. Trong giai đoạn 2017 - 2023, doanh thu bình quân của các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Thạnh Lộc đạt khoảng 5.884 tỷ đồng/năm; tổng kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp ước đạt khoảng 900 triệu USD.

Đến cuối năm 2023, các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Thạnh Lộc đã giải quyết việc làm ổn định cho khoảng 12.100 lao động (trong đó, người lao động trong tỉnh chiếm khoảng 90%), đời sống của người lao động ngày càng được nâng lên. Từ đó, góp phần xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội tại địa phương. Đồng thời, giai đoạn 2017 - 2023, doanh nghiệp trong các khu công nghiệp đã đóng góp cho ngân sách nhà nước khoảng 4.729 tỷ đồng, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Còn Khu công nghiệp Thuận Yên đã giải phóng mặt bằng được 131,37/133,95 ha, đạt 98,07%; thực hiện đầu tư hạ tầng một phần các trục đường trong KCN, tỷ lệ đầu tư xây dựng hạ tầng khu công nghiệp là 16,21%. Hiện tại, Khu công nghiệp Thuận Yên có một dự án đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh với vốn đăng ký đầu tư 292,5 tỷ đồng, diện tích đăng ký 22,60 ha, tỷ lệ lấp đầy 25,84%; giải quyết việc làm cho gần 100 lao động.

Thông tin từ Ban Quản lý Khu kinh tế Kiên Giang, trong 6 tháng đầu năm 2024, doanh thu của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh ước đạt 3.645 tỷ đồng; kim ngạch xuất khẩu đạt 117 triệu USD; nộp ngân sách tỉnh khoảng 305 tỷ đồng.

Tuy đạt được những kết quả nêu trên, nhưng theo UBND tỉnh Kiên Giang, việc đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp trong thời gian qua còn gặp nhiều khó khăn. Đến nay vẫn chưa kêu gọi được nhà đầu tư cấp 1. Do ảnh hưởng của chi phí san lấp mặt bằng, chi phí xử lý nền đất yếu và giá cho thuê đất cao, nên chi phí đầu tư dự án tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh khá cao, dẫn đến thời gian hoàn vốn của dự án dài, từ đó khó thu hút doanh nghiệp, nhà đầu tư đến đầu tư dự án trong khu công nghiệp.

Thêm vào đó, Kiên Giang có vị trí địa lý nằm cách xa trung tâm kinh tế lớn của cả nước; hạ tầng giao thông của tỉnh nói riêng cũng như toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang trong quá trình hoàn thiện; hệ thống dịch vụ logistics, cảng biển trong vùng còn hạn chế, ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa... Đây là những trở ngại cho việc kêu gọi đầu tư phát triển khu công nghiệp.

Huy động các nguồn lực phát triển khu công nghiệp

Theo Quy hoạch tỉnh Kiên Giang thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, tỉnh Kiên Giang có 5 khu công nghiệp, với tổng diện tích 840 ha, gồm Khu công nghiệp Thạnh Lộc (252 ha, chia làm 2 giai đoạn: giai đoạn I là 152 ha; giai đoạn II là 100 ha), Khu công nghiệp Thuận Yên (134 ha), Khu công nghiệp Tắc Cậu (68 ha), Khu công nghiệp Xẻo Rô (211 ha) và Khu công nghiệp Kiên Lương II (175 ha).

Ngày 8/8/2024, UBND tỉnh Kiên Giang ban hành Chương trình Đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, nhằm huy động các nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp một cách đồng bộ, góp phần tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh nhanh và bền vững; vận dụng tốt các cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư kinh doanh hạ tầng các khu công nghiệp.

Trong đó, tỉnh xác định tập trung phát triển các khu công nghiệp tại những vị trí thuận lợi về kết nối giao thông đường bộ, đường thủy, cảng biển và có hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, với tổng quy mô phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 - 2030.

Kiên Giang đề ra mục tiêu đến năm 2025, kêu gọi thu hút các doanh nghiệp đầu tư sản xuất - kinh doanh, phấn đấu lấp đầy phần diện tích còn lại của giai đoạn I - Khu công nghiệp Thạnh Lộc; đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành Khu công nghiệp Thạnh Lộc (giai đoạn II) và khu công nghiệp Thuận Yên; kêu gọi nhà đầu tư xây dựng, kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Xẻo Rô theo chỉ tiêu sử dụng đất được duyệt (57/210,54 ha).

Sau năm 2025, tiếp tục huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu công nghiệp còn lại theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Để đạt mục tiêu đề ra, trên cơ sở các khu công nghiệp đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch phát triển thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Kiên Giang tiến hành rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển các khu công nghiệp theo hướng phù hợp và đồng bộ với quy hoạch chung của tỉnh và quy hoạch của các địa phương; sử dụng có hiệu quả quy hoạch sử dụng đất; quy hoạch các khu công nghiệp phải có tính khả thi cao và phải thực hiện tốt việc giải phóng mặt bằng để đầu tư; tránh việc quy hoạch mà không có khả năng thực hiện (khắc phục tình trạng quy hoạch treo).

Tiến hành rà soát, xây dựng phương án phát triển các khu công nghiệp giai đoạn đến năm 2025; lựa chọn, quy hoạch và kêu gọi đầu tư xây dựng, kinh doanh hạ tầng kỹ thuật các khu công nghiệp có điều kiện thuận lợi, phù hợp với thực tế và kết nối với hạ tầng kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tăng cường thu hút đầu tư phát triển khu công nghiệp theo hướng tiếp tục đổi mới nội dung, đa dạng hình thức xúc tiến đầu tư, tổ chức các hội nghị chuyên đề về kêu gọi đầu tư, nhằm thu hút các doanh nghiệp có điều kiện, năng lực về tài chính tham gia đầu tư phát triển hạ tầng và đầu tư sản xuất - kinh doanh tại các khu công nghiệp theo quy hoạch.

Chủ động mời gọi các nhà đầu tư quan tâm, hướng dẫn nhà đầu tư từ khâu nghiên cứu, tìm hiểu môi trường đến khi thực hiện thủ tục đầu tư và trong suốt quá trình triển khai thực hiện dự án đầu tư, để thu hút các doanh nghiệp, các nhà đầu tư tham gia đầu tư phát triển các khu công nghiệp của tỉnh. Đặc biệt, tích cực hỗ trợ các nhà đầu tư trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư...

Huy động tốt các nguồn lực (kể cả nguồn vốn ngân sách và nguồn vốn ngoài ngân sách) để đầu tư phát triển hạ tầng các khu công nghiệp. Trong đó, ưu tiên cân đối và bố trí vốn ngân sách tỉnh để hỗ trợ bồi thường, giải phóng mặt bằng, xây dựng kết cấu hạ tầng các khu công nghiệp theo quy hoạch. Đây là yếu tố có tính quyết định sự thành công về đầu tư, xây dựng và phát triển các khu công nghiệp.

Bên cạnh đó, Kiên Giang sẽ nghiên cứu đề xuất và xây dựng mới các cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp với định hướng và tình hình phát triển ngành công nghiệp của tỉnh để hỗ trợ nhà đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp phù hợp với khả năng cân đối từ ngân sách tỉnh, nhằm chủ động và tạo điều kiện thuận lợi về mặt bằng “sạch” kêu gọi thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội cho địa phương.