Sáng 1/11/2025, tại không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm (ngã tư Hàng Khay - Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã diễn ra sự kiện “Không khí sạch cho bầu trời xanh” do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp cùng Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Bộ Nông nghiệp và Môi trường và UBND TP.Hà Nội tổ chức.

Sự kiện “Không khí sạch cho bầu trời xanh” sáng 1/11 tại Hà Nội đánh dấu nỗ lực chung của các cơ quan, tổ chức quốc tế và người dân trong cải thiện chất lượng không khí. Ảnh: Khương Trung

Sự kiện thu hút sự tham dự của lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, đại diện các tổ chức quốc tế, các chuyên gia, doanh nghiệp và đông đảo người dân Thủ đô, nhằm lan tỏa thông điệp về tầm quan trọng của chất lượng không khí và kêu gọi hành động thiết thực vì một môi trường sống trong lành, phát triển bền vững.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh, một bầu không khí sạch không chỉ bảo vệ sức khỏe người dân, mà còn là chỉ số văn minh của một quốc gia hiện đại, là điểm đến an toàn cho các nhà đầu tư công nghệ cao và là “thị thực xanh” hấp dẫn du khách quốc tế.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Việt Nam đã phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt tại Hà Nội và TP.HCM, với chỉ số chất lượng không khí nhiều thời điểm ở mức “kém” đến “xấu”. Nguyên nhân chủ yếu đến từ hoạt động giao thông vận tải, xây dựng, công nghiệp - làng nghề, việc đốt rơm rạ, chất thải sinh hoạt tự phát, cùng yếu tố thời tiết và địa hình bất lợi.

Trước thực tế đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp với các bộ, ngành và địa phương tăng cường công tác quản lý chất lượng môi trường không khí, tập trung vào các đô thị lớn với nhiều giải pháp đồng bộ như đẩy mạnh hệ thống quan trắc, cảnh báo và công khai thông tin về chất lượng không khí cho cộng đồng; kiểm soát chặt chẽ nguồn phát thải; thúc đẩy lộ trình chuyển đổi sang giao thông xanh, năng lượng sạch, công nghiệp thân thiện môi trường và hạ tầng thông minh.

Đồng thời, Bộ cũng đã tham mưu Chính phủ ban hành “Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến 2045”, và đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét việc thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về giải quyết ô nhiễm không khí, tập trung trước hết tại vùng Thủ đô nhằm tăng cường hiệu quả quản lý liên vùng và phát huy sức mạnh tổng thể của cả hệ thống chính trị.

Thứ trưởng Lê Công Thành kêu gọi các bộ, ngành, tổ chức, doanh nghiệp và người dân cùng chung tay hành động vì bầu trời xanh với ba nhóm giải pháp cụ thể. Thứ nhất, giảm thiểu ô nhiễm tại nguồn, từ mỗi phương tiện, mỗi bếp đun, mỗi nhà máy hay công trình xây dựng; bắt đầu từ những hành động nhỏ để tạo nên thay đổi lớn.

Thứ hai, cùng nhau kiểm soát nguồn phát thải, mỗi người dân là một thành viên trong mạng lưới giám sát cộng đồng, thông tin và phối hợp xử lý kịp thời các hành vi gây ô nhiễm.

Thứ ba, lan tỏa thông điệp về lối sống xanh, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, trồng thêm cây xanh, bảo vệ mặt nước, những “lá phổi” tự nhiên của đô thị. Thứ trưởng nhấn mạnh: “Chúng ta hãy cùng nhau chung sức vì một môi trường sống trong lành, vì tương lai xanh của đất nước.”

Cũng tại sự kiện, ông Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định, không khí sạch là nguồn tài nguyên vô giá nhưng cũng dễ bị tổn thương nhất. Giữ cho mỗi hơi thở trong lành chính là quyền cơ bản của con người và là thước đo của chất lượng cuộc sống.

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, gia tăng phương tiện giao thông, phát triển công nghiệp và tác động của biến đổi khí hậu, chất lượng không khí ở nhiều thành phố lớn, trong đó có Hà Nội và TP.HCM, đang chịu áp lực lớn.

Trước những thách thức đó, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng về bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, cải thiện và nâng cao chất lượng không khí.

Ông Huỳnh Thành Đạt khẳng định Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng và thường xuyên, cần được triển khai sáng tạo, gần gũi, thiết thực để mỗi người dân, doanh nghiệp và tổ chức đều trở thành chủ thể hành động vì bầu trời xanh.

Sự kiện hôm nay là minh chứng sinh động cho tinh thần đó, khi công nghệ cảm biến không khí được kết nối với hệ thống giám sát quốc gia, người dân có thể chủ động theo dõi chất lượng không khí mỗi ngày; cùng nhau đi bộ vì bầu trời xanh, lan tỏa thông điệp về giao thông xanh, giảm phát thải; và chứng kiến các em nhỏ vẽ tranh cổ động “Vì bầu trời xanh Việt Nam”, khơi dậy niềm tin và hy vọng vào một thế hệ yêu thiên nhiên, hành động vì môi trường.

Ông cũng nhấn mạnh, để có không khí sạch, không chỉ cần chính sách đúng mà cần sự chung tay của toàn xã hội. Mỗi người dân cần tự giác thay đổi thói quen, trồng thêm cây xanh, sử dụng phương tiện công cộng, hạn chế đốt rác, lựa chọn sản phẩm thân thiện môi trường.

Các cơ quan, doanh nghiệp cần đầu tư công nghệ sạch, phát triển năng lượng tái tạo, hướng tới sản xuất và tiêu dùng bền vững. Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành, hỗ trợ của các tổ chức quốc tế như UNDP, WHO và các đối tác phát triển trong hành trình chuyển đổi xanh, chia sẻ tri thức, công nghệ và nguồn lực để xây dựng những thành phố đáng sống, cùng nhau kiến tạo một Việt Nam xanh hòa nhịp cùng thế giới xanh.

Ông Huỳnh Thành Đạt kêu gọi các cơ quan, bộ, ban ngành, địa phương, doanh nghiệp, tổ chức xã hội và mỗi người dân cùng đồng lòng hành động: “Nói không với ô nhiễm - Hành động vì không khí sạch; Lan tỏa lối sống xanh - Chung tay xây dựng cộng đồng xanh; Bảo vệ môi trường hôm nay - Vì thế hệ mai sau.”

Về phía tổ chức quốc tế, bà Ramla Khalidi, Trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam bày tỏ sự cảm kích trước tinh thần hợp tác mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong bảo vệ môi trường.

“Chúng tôi rất hạnh phúc khi được cùng các đối tác và người dân Hà Nội tham gia hoạt động đầy ý nghĩa này. Thay mặt UNDP và WHO, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Chính phủ Việt Nam, các bộ, ngành và người dân đã đồng hành vì một bầu trời xanh,” bà nói.

Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO), bà Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam nhấn mạnh rằng, ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là thách thức sức khỏe cộng đồng, ảnh hưởng nặng nề đến nhóm dễ tổn thương như trẻ em, người cao tuổi và những người mắc bệnh mãn tính.

“Chúng tôi yêu Hà Nội, tự hào được là một phần của cộng đồng nơi đây, và mong muốn đóng góp vào việc cải thiện chất lượng không khí, nâng cao sức khỏe và chất lượng sống cho tất cả những ai coi Việt Nam là quê hương”, bà Angela Pratt chia sẻ.

Đại diện hai tổ chức Liên Hợp Quốc khẳng định, dù thách thức còn lớn, Việt Nam đang có những bước đi quyết liệt trong kiểm soát ô nhiễm và hướng tới phát triển bền vững.

UNDP và WHO sẽ tiếp tục hỗ trợ Chính phủ trong việc tăng cường giám sát chất lượng không khí, kiểm soát nguồn phát thải, nâng cao dữ liệu sức khỏe - môi trường, kết nối các ngành và nâng cao nhận thức cộng đồng.

“Thách thức luôn đi kèm cơ hội. Không khí sạch và bầu trời xanh sẽ mang lại sức khỏe tốt hơn, chất lượng sống cao hơn và phát triển kinh tế bền vững hơn cho Việt Nam,” bà Ramla Khalidi nhấn mạnh.

Sự kiện “Không khí sạch cho bầu trời xanh” không chỉ là hoạt động truyền thông mà còn là cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong nỗ lực bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng không khí, giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.