Cần siết quy trình cấp e-visa để hạn chế việc người nước ngoài ở lại Việt Nam trái phép. Trong ảnh: Làm thủ tục nhập cảnh tại sân bay Nội Bài.

Cựu cán bộ xuất nhập cảnh bị cáo buộc lập khống hồ sơ visa

Công an TP. Hà Nội đang điều tra bổ sung vụ án “Tổ chức cho người khác ở lại Việt Nam trái phép”, liên quan đến cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) cùng một số đồng phạm.

Theo quy định, khi thị thực (e-visa) hết hạn, người nước ngoài buộc phải xuất cảnh khỏi Việt Nam. Nếu muốn quay lại, họ phải nộp hồ sơ xin thị thực điện tử mới trên cổng thông tin do Cục Quản lý xuất nhập cảnh cung cấp; chỉ sau khi được cấp visa mới thì họ mới được nhập cảnh trở lại.

Tuy nhiên, trong vụ án này, nhiều người nước ngoài nhập cảnh hợp pháp, nhưng không về nước khi hết hạn, mà liên hệ với đối tượng có chức vụ, quyền hạn để can thiệp, lập khống hồ sơ, giúp ở lại trái quy định.

Theo hồ sơ điều tra, cuối năm 2023, Đỗ Thị Khánh Linh (sinh năm 1996), phiên dịch tự do tiếng Trung Quốc, đã thông qua anh Nguyễn Duy Dũng liên hệ với Nguyễn Ngọc Đức, cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, để nhờ Đức đón và làm thủ tục nhập cảnh nhanh cho khách Trung Quốc của Linh tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài.

Sau đó, Linh cung cấp tên, tuổi, quốc tịch của khách cho Đức; Đức nhờ nhân viên trong khu vực cách ly đón và dẫn khách tới các quầy ưu tiên như ngoại giao, thẻ ưu tiên hoặc quầy tổ bay để làm thủ tục, rồi đưa ra khu vực Linh thuê xe.

Đầu tháng 6/2024, Linh đề nghị và được Đức đồng ý giúp làm thủ tục xuất, nhập cảnh khống cho 4 công dân Trung Quốc là Wang Wei, Wu Renxiang, Gao Xiang và Liu Baosheng.

Đức nhận hộ chiếu gốc cùng visa và ảnh chân dung qua chuyển phát nhanh, sau đó nhập khống dữ liệu xuất cảnh cho các cá nhân này, rồi nhờ Lê Hoàng Nam (nhân viên Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ - Du lịch Tùng Việt) nộp hồ sơ xin e-visa mới cho khách.

Đức chuyển cho Nam ảnh chụp hộ chiếu và ảnh 3×4 qua Zalo, trả chi phí 2,2 triệu đồng/khách qua chuyển khoản; Nam nộp hồ sơ trên cổng thông tin với mức phí 75 - 85 USD/người. Nam khai chỉ thực hiện theo hồ sơ được gửi, không biết việc khách đã được nhập, xuất cảnh khống.

Sau khi Nam gửi kết quả e-visa qua Zalo, Đức lợi dụng ca trực tại sân bay, nhập dữ liệu hộ chiếu lên máy đọc, nhập khống dữ liệu xuất cảnh và đóng dấu xuất cảnh lên visa điện tử.

Khoảng 3 đến 10 ngày sau, anh ta tiếp tục nhập khống dữ liệu nhập cảnh, đóng dấu nhập cảnh và ghi thời hạn lưu trú mới. Ngoài ra, lợi dụng sơ hở của đồng nghiệp, Đức còn sử dụng tài khoản của họ để nhập khống dữ liệu nhập cảnh cho 2 người Trung Quốc.

Sau khi hoàn tất thủ tục, Đức gửi lại hộ chiếu và e-visa mới cho Linh qua chuyển phát nhanh. Linh sau đó chuyển cho Đức 50 triệu đồng, gồm 40 triệu đồng phí dịch vụ và 10 triệu đồng phí nộp trên cổng thông tin.

Theo quy định, người nước ngoài sử dụng e-visa hết hạn buộc phải xuất cảnh khỏi Việt Nam; nếu muốn trở lại, họ phải nộp hồ sơ xin e-visa mới, đóng lệ phí 10 triệu đồng/người và 85 USD phí xét duyệt.

Tuy nhiên, trong vụ việc này, các thủ tục xuất cảnh đã bị Đức lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp, lập khống hồ sơ, giúp người nước ngoài ở lại trái phép.

Trong quá trình điều tra, Linh khai chỉ là phiên dịch, chuyển lời yêu cầu từ một người đàn ông Trung Quốc tên “C”. Cô cho rằng “C” gửi hộ chiếu cho mình và nhờ chuyển cho Đức, sau đó khách tự liên hệ với Đức. Tuy nhiên, Đức phủ nhận, nói chỉ nhận thông tin và tiền từ Linh.

Trong khi đó, Wang Wei khai năm 2023 đã thuê một người có tài khoản Telegram tên “Phi Ca” đưa sang Việt Nam qua đường tiểu ngạch Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh) với chi phí 1.200 USD, sau đó cư trú bất hợp pháp tại căn hộ Sunshine Sky City (TP.HCM) cùng bạn gái Nguyễn Thị Phương Huyền.

Theo hướng dẫn của “Phi Ca”, anh ta chuyển hộ chiếu và ảnh cho một người đàn ông tại TP.HCM, rồi nhận lại hộ chiếu cùng thị thực Việt Nam sau vài ngày, không liên hệ trực tiếp với Đức.

Cơ quan tố tụng xác định, quá trình sao kê tài khoản của Đức từ đầu năm 2024 đến tháng 7/2024 cho thấy bị can nhận tổng cộng 631,3 triệu đồng từ Linh.

Đức khai chỉ 50 triệu đồng là tiền phí, còn 531,3 triệu đồng là tiền hai người cùng đầu tư tiền ảo. Trong khi đó, Linh lại khai số tiền này chủ yếu là phí tư vấn 5 triệu đồng/khách, hoàn toàn không đầu tư tiền ảo.

Lợi dụng kẽ hở để trục lợi

Không chỉ nhóm khách Trung Quốc, Nguyễn Ngọc Đức còn bị cáo buộc nhập khống dữ liệu xuất nhập cảnh cho 8 người Ghana và 3 người Nigeria.

Đầu tháng 5/2024, sau khi làm thủ tục nhập cảnh cho bà Necku Precious Aku (quốc tịch Ghana), Đức được đối tượng này liên hệ qua Zalo, nhờ giúp xin thị thực cho một số người khác mà không phải xuất cảnh, do visa sắp hết hạn.

Sau cuộc hẹn trực tiếp, Đức thỏa thuận sẽ nhập khống dữ liệu xuất, nhập cảnh cho khách, với mức phí cho visa 3 tháng/lần là 7 triệu đồng/người; visa nhiều lần hoặc khách đã quá hạn muốn ở thêm 3 tháng thì phí 20 - 30 triệu đồng/người.

Hai bên thỏa thuận khách đặt cọc trước, sau khi Đức gửi ảnh chụp màn hình hệ thống và ảnh hộ chiếu đã đóng dấu, khách sẽ thanh toán nốt. Hồ sơ gồm hộ chiếu gốc và visa hoặc thẻ tạm trú được Necku giao trực tiếp hoặc qua dịch vụ xe ôm công nghệ.

Cơ quan điều tra xác định, từ đầu tháng 5 đến 13/6/2024, Necku đã chuyển cho Đức 11 hộ chiếu (8 người Ghana, 3 người Nigeria). Sau khi nhận tiền và hộ chiếu gốc, Đức nhập khống dữ liệu xuất nhập cảnh, đóng dấu và ghi thời hạn lưu trú mới trong hộ chiếu.

Đáng chú ý, thay vì xin e-visa mới trên cổng thông tin, Đức đã phát hiện lỗi phần mềm quản lý xuất nhập cảnh và lợi dụng để nhập khống số visa cho 11 khách, hệ thống ghi nhận thông tin như thật.

Ngoài 11 người trên, Necku còn nhờ Đức xin e-visa nhập cảnh Việt Nam cho 3 trẻ em quốc tịch Nigeria, với chi phí 7 triệu đồng/người.

Từ ngày 17/5 đến giữa tháng 6/2024, Đức nhận từ Necku tổng cộng 333 triệu đồng; trong đó 203 triệu đồng là phí nhập khống dữ liệu cho 11 khách, còn lại Đức hoàn trả do chuyển công tác, không tiếp tục nhận hồ sơ.

Để nhập khống dữ liệu, Đức lợi dụng ca trực vắng, đăng nhập hệ thống, thay đổi vài số cuối của số visa điện tử người khác; sau đó nhập số hộ chiếu, ngày sinh, quốc tịch của khách rồi lưu. Hệ thống không phát hiện trùng lặp, nên dữ liệu được ghi nhận như thật.

Sau đó, Đức đóng dấu xuất hoặc nhập cảnh lên hộ chiếu và ghi thời hạn lưu trú mới. Thủ đoạn này được Đức lặp đi lặp lại trong nhiều ca trực mà không bị cảnh báo.

Xử lý các trường hợp ở lại bất hợp pháp

Quá trình điều tra xác định, Nguyễn Ngọc Đức đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để nhập khống dữ liệu xuất nhập cảnh cho 15 người nước ngoài, qua đó thu lợi bất chính 243 triệu đồng, phạm tội “Tổ chức cho người khác ở lại Việt Nam trái phép” theo khoản 3, Điều 348, Bộ luật Hình sự.

Đỗ Thị Khánh Linh và Necku Precious Aku bị xác định là đồng phạm, với vai trò giúp sức. Tuy Necku khai không biết rõ hành vi của mình là trái pháp luật Việt Nam, nhưng cơ quan điều tra đánh giá bị can này đã 2 lần nhập cảnh vào Việt Nam, biết rõ quy định về thị thực, vẫn thu gom hộ chiếu và tiền của người khác nên bị coi là giúp sức.

Cơ quan điều tra cũng chuyển toàn bộ hồ sơ liên quan đến 12 người nước ngoài lưu trú trái phép cho Cục Quản lý xuất nhập cảnh để xử lý theo quy định. Do họ chưa bị xử lý hành chính về hành vi ở lại trái phép nên chưa cấu thành tội “Ở lại Việt Nam trái phép”, theo Điều 347, Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra, qua trưng cầu giám định con dấu, Cơ quan An ninh điều tra, Công an TP. Hà Nội xác định hình dấu kiểm chứng nhập cảnh trên visa của 3 người Trung Quốc trùng với con dấu cấp cho Nguyễn Ngọc Đức và một cán bộ xuất nhập cảnh khác.

Vì vậy, cơ quan này đã bổ sung quyết định khởi tố tội “Tổ chức cho người khác nhập cảnh, xuất cảnh Việt Nam trái phép”; đồng thời tách phần vụ án liên quan đến Nguyễn Thị Phương Huyền để điều tra riêng.