Lợi nhuận DPM và DCM có thể tăng mạnh nếu thay đổi luật thuế GTGT

SSI Research kỳ vọng quy định về thuế GTGT được thay đổi và dự kiến có hiệu lực từ tháng 7/2025. Cổ phiếu của Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí-CTCP (DPM) và Công ty cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (DCM) sẽ là các cổ phiếu được hưởng lợi từ sự thay đổi này.

Trong năm 2024, lợi nhuận của cả hai công ty trên đang phục hồi từ mức thấp của năm 2023 nhờ sự phục hồi giá urê và biên lợi nhuận của mảng phân bón tự doanh, cũng như giảm chi phí khấu hao (đối với Đạm Cà Mau).

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, doanh thu thuần của Đạm Phú Mỹ và Đạm Cà Mau lần lượt tăng nhẹ 2,3% và 1,4% so với cùng kỳ. Về mặt lợi nhuận, Lợi nhuận trước thuế của Đạm Cà Mau phục hồi 64% trong 9 tháng đầu năm 2024, nhanh hơn nhiều so với mức 17% của Đạm Phú Mỹ.

Sang năm 2025, khối phân tích của SSI kỳ vọng sự phục hồi của giá urê và biên lợi nhuận của mảng phân bón tự doanh vẫn tiếp diễn nhưng với tốc độ hạn chế hơn. Nếu không có thay đổi quy định về thuế GTGT, tăng trưởng lợi nhuận năm 2025 của Đạm Phú Mỹ và Đạm Cà Mau dự kiến lần lượt đạt 21% và 16% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, theo tính toán của SSI Research, sự thay đổi quy định về thuế GTGT sẽ giúp Đạm Phú Mỹ và Đạm Cà Mau tăng thêm lợi nhuận lần lượt là 259 tỷ đồng và 200 tỷ đồng, từ đó đẩy tăng trưởng lợi nhuận năm 2025 lên 50% và 29% so với cùng kỳ.

Phân bón nội địa sẽ cạnh tranh tốt hơn 

Theo lý thuyết, việc thay đổi từ “không chịu thuế GTGT” sang “chịu thuế GTGT 5%” sẽ khiến giá phân bón cao hơn. Tuy nhiên, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí-CTCP (Mã DPM, sàn HoSE) và Công ty cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (mã DCM, sàn HoSE) cho biết trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa phân bón nội địa và nhập khẩu, các doanh nghiệp nội địa có thể chọn giảm giá bán trước khi cộng thêm 5% thuế GTGT, qua đó phần nào hỗ trợ những người nông dân.

Do đó, mức tăng giá bán thực tế của phân bón sản xuất trong nước sẽ ít hơn mức tăng giá bán của phân bón nhập khẩu, từ đó có thể khuyến khích những người nông dân sử dụng phân bón sản xuất trong nước.

Với các doanh nghiệp sản xuất phân bón, SSI Research cho rằng, phân bón nội địa sẽ cạnh tranh hơn so với phân bón nhập khẩu, từ đó hỗ trợ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ. Giá của phân bón nhập khẩu hiện đang thấp hơn 3-5% so với phân bón nội địa. Trong trường hợp cạnh tranh gay gắt với phân bón nhập khẩu, các doanh nghiệp sản xuất phân bón nội địa sau khi được hoàn thuế GTGT trên chi phí sản xuất, sẽ có thể chọn giảm giá bán trước khi cộng thêm thuế, từ đó thu hẹp khoảng cách giá 3-5% so với hàng nhập khẩu và khuyến khích những người nông dân sử dụng phân bón nội địa.

Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất phân bón còn có thể yêu cầu hoàn thuế GTGT trên chi phí sản xuất. Điều này chủ yếu sẽ mang lại lợi ích cho các nhà sản xuất urê và DAP. Do những doanh nghiệp này sản xuất phân bón từ nguyên liệu tự nhiên (khí đốt tự nhiên, than, quặng phốt phát).

Trong khi đó, tác động đến các nhà sản xuất NPK là không đáng kể. Do nguyên liệu sản xuất NPK chủ yếu là phân bón đơn (urê, phốt phát đơn và kali), nên việc không chịu thuế GTGT hay chịu 5% thuế GTGT đều không ảnh hưởng nhiều tới chi phí sản xuất NPK.