Ngày 4/9, tại Hà Nội, Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Italia được tổ chức với sự chủ trì của Bộ Tài chính Việt Nam phối hợp cùng Cơ quan Xúc tiến Thương mại Italia (ITA) và Liên đoàn Công nghiệp Toàn quốc Italia (Confindustria).

Tham dự Diễn đàn có ông Hồ Sỹ Hùng - Thứ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam; ông Valentino Valentini - Thứ trưởng Bộ Doanh nghiệp và Sản phẩm sản xuất Italia; đại diện các bộ, ngành, Đại sứ quán Italia tại Việt Nam, cùng hơn 200 doanh nghiệp Việt Nam và gần 100 doanh nghiệp Italia.

Diễn đàn thu hút hơn 200 doanh nghiệp Việt Nam và gần 100 doanh nghiệp Italia. Ảnh: Mạnh Tuấn.

Thương mại hai nước đạt hơn 4,3 tỷ USD

Phát biểu tại phiên khai mạc, Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng nhấn mạnh: Sau 40 năm thực hiện công cuộc "Đổi mới", Việt Nam đã có bước chuyển mình mạnh mẽ từ một quốc gia nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu và bị chiến tranh tàn phá trở thành một trong 34 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Nước ta hiện nay đã thuộc top 20 nền kinh tế hàng đầu trong thương mại toàn cầu và đã ký kết 17 Hiệp định thương mại tự do với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Năm 2024, trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức, Việt Nam vẫn ghi dấu ấn là điểm sáng về tăng trưởng kinh tế trong khu vực và thế giới với mức tăng trưởng trên 7%. Nền kinh tế vĩ mô duy trì sự ổn định với lạm phát được kiểm soát ở mức 3,69%, cùng các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm vững chắc.

Sang năm 2025, được xem là năm bản lề cho giai đoạn bứt phá mới, với sự quyết tâm cao và điều hành hiệu quả của Chính phủ, GDP 6 tháng đầu năm đã tăng 7,52% so với cùng kỳ năm trước, dự kiến cả năm sẽ vượt mốc 8%.

Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng phát biểu khai mạc. Ảnh: Mạnh Tuấn.

Về đầu tư, năm 2024, Việt Nam thu hút 3.375 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mới với tổng vốn đăng ký 19,7 tỷ USD, tăng nhẹ 1,8% so với kỳ trước. Vốn thực hiện đạt kỷ lục 25,35 tỷ USD, tăng 9,4%.

7 tháng đầu năm 2025, các nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục đổ vốn mạnh mẽ với 2.254 dự án mới, tổng vốn đăng ký gần 24,1 tỷ USD, tăng trên 27,3%.

Vốn thực hiện cũng tăng 8,3%, đạt khoảng 13,6 tỷ USD. Tính đến nay, Việt Nam đã thu hút đầu tư từ 151 quốc gia và vùng lãnh thổ với tổng số gần 44.000 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký lên đến hơn 522 tỷ USD, trong đó đầu tư từ Italia đóng vai trò quan trọng trong hợp tác kinh tế song phương.

Về thương mại, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 ước đạt kỷ lục 786,29 tỷ USD, trong đó giá trị xuất khẩu vượt 405 tỷ USD, tăng 14,3%, nhập khẩu đạt 380,76 tỷ USD, tăng 16,7%.

Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 24,77 tỷ USD. Đặc biệt, 7 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu đã đạt 261,8 tỷ USD, tăng 14,6%, vượt chỉ tiêu đề ra, đồng thời cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu 9,7 tỷ USD.

Ông Valentino Valentini - Thứ trưởng Bộ Doanh nghiệp và Sản phẩm sản xuất Italia phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Mạnh Tuấn.

Về quan hệ hai nước, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho hay, Việt Nam và Italia gắn bó bền chặt bởi những giá trị văn hóa, lịch sử chung cùng khát vọng hòa bình, ổn định và thịnh vượng. Kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược năm 2013, mối quan hệ song phương đã có nhiều bước phát triển vượt bậc, trở thành mô hình hợp tác tiêu biểu trong khu vực.

Italia hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam trong Liên minh châu Âu (EU). Trong 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước đạt hơn 4,3 tỷ USD, tăng 5,1% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Italia đạt 3,1 tỷ USD, tăng 4,5%, còn nhập khẩu đạt 1,2 tỷ USD, tăng 6,7%.

Về đầu tư, các nhà đầu tư Italia hiện sở hữu 162 dự án tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký trên 624 triệu USD, xếp thứ 32 trong số 151 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam. Ngược lại, Việt Nam đã đầu tư một dự án tại Italia với số vốn gần 700.000 USD.

Quan hệ giữa hai quốc gia ngày càng được củng cố và mở rộng, đánh dấu sự kết hợp hiệu quả trên nhiều lĩnh vực kinh tế, văn hóa và chính trị, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện, bền vững và hội nhập sâu rộng vào khu vực cũng như toàn cầu.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, hơn 10 biên bản ghi nhớ (MoU) đã được ký kết, bao gồm các lĩnh vực trọng điểm như: Đổi mới sáng tạo và công nghiệp 4.0, năng lượng và hạ tầng, hợp tác tài chính - bảo hiểm, xúc tiến thương mại và du lịch.

Đây là những văn kiện quan trọng, mở ra hướng hợp tác mới, góp phần tạo nền tảng để doanh nghiệp hai nước triển khai các dự án cụ thể trong thời gian tới.

Lãnh đạo hai Bộ đã chứng kiến lễ ký kết hơn 10 biên bản ghi nhớ (MoU) giữa doanh nghiệp hai nước. Ảnh: Mạnh Tuấn.

Bên cạnh đó, Diễn đàn còn tổ chức 4 phiên thảo luận chuyên đề với các chủ đề: Máy móc cơ khí và công nghệ nông nghiệp; Chuyển đổi năng lượng và kinh tế tuần hoàn; Hạ tầng và giao thông; Công nghệ cao và đổi mới sáng tạo. Các phiên làm việc đã mang đến nhiều thông tin cập nhật về chính sách, tiềm năng, định hướng phát triển của Việt Nam và Italia, đồng thời tạo không gian để doanh nghiệp trao đổi, thảo luận về cơ hội hợp tác.

Hoạt động kết nối doanh nghiệp song phương (B2B) cũng diễn ra sôi nổi, giúp các doanh nghiệp Việt Nam và Italia có cơ hội tiếp xúc trực tiếp, tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường và xây dựng quan hệ hợp tác lâu dài.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn chụp ảnh lưu niệm. Ảnh: Mạnh Tuấn.

Thứ trưởng Hồ Sỹ Hùng cho rằng, bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được, dư địa và tiềm năng hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư giữa Việt Nam và Italia vẫn còn rất lớn để tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Để khai thác hiệu quả tiềm năng này và nâng cao chất lượng hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp hai nước, một số định hướng phát triển đã được đề xuất.

Thứ nhất, Việt Nam kỳ vọng các doanh nghiệp Italia với kinh nghiệm, nguồn lực và uy tín sẽ hỗ trợ tiếp cận các nguồn đầu tư dịch chuyển, tài chính xanh bền vững, cũng như đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Thứ hai, theo chủ trương thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc, tập trung vào chất lượng và hiệu quả, Việt Nam ưu tiên các dự án thuộc các lĩnh vực kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, năng lượng tái tạo, phát triển trung tâm tài chính quốc tế, nông nghiệp và công nghiệp công nghệ cao, cùng các lĩnh vực thương mại và du lịch.

Diễn đàn hợp tác lần này tạo cơ hội kết nối và chia sẻ kinh nghiệm trong bốn lĩnh vực trọng tâm: Máy móc cơ khí và công nghệ nông nghiệp; chuyển đổi năng lượng và kinh tế tuần hoàn; cơ sở hạ tầng và giao thông; công nghệ cao và đổi mới sáng tạo. Đây là những lĩnh vực đột phá với tiềm năng lớn, xứng tầm với quan hệ hợp tác đặc biệt giữa hai nước.

Thứ ba, đề nghị các nhà đầu tư Italia tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu rộng và thực chất vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Mạnh Tuấn.

Thứ tư, đề nghị Italia có tiếng nói để các quốc gia trong Liên minh EU sớm phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA). Đây  là cơ sở quan trọng giúp doanh nghiệp 2 nước có thể tăng cường hợp tác, cùng khai thác 2 thị trường lớn và nhiều tiềm năng là ASEAN và EU.

Thứ năm, hai bên cần tăng cường hợp tác mở rộng sang các lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi năng lượng. Việt Nam mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ Italia trong phát triển năng lượng tái tạo và kinh tế xanh nhằm hiện thực hóa mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Thứ sáu, đề nghị Italia đẩy mạnh hợp tác mở rộng trong các lĩnh vực động lực tăng trưởng mới như trung tâm tài chính và khu thương mại tự do.

Phía Bộ Tài chính Việt Nam cam kết luôn lắng nghe ý kiến cộng đồng doanh nghiệp, sẵn sàng đối thoại và tháo gỡ khó khăn, hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế chính sách để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng và hấp dẫn. Mục tiêu là hợp tác cùng phát triển bền vững, góp phần củng cố tình hữu nghị và thúc đẩy thịnh vượng giữa hai quốc gia.