Đội tàu biển chở ôtô và máy móc từ Nhật bị từ chối nhập cảng vào quốc gia ở châu Đại Dương trong tháng 2 này sau khi nhiều con bọ được tìm thấy trên tàu, theo giới chức New Zealand. Bọ xít là mối đe dọa nghiêm trọng ở quốc đảo xinh đẹp này, nơi quyết tâm bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên từ những loài vật có hại từ bên ngoài.

Những con bọ nhỏ bé nhưng có thể tàn phá mọi trang trại trên toàn lãnh thổ. Chúng còn sinh sản với tốc độ siêu nhanh, ăn đủ loại cây trồng và kháng lại phần lớn thuốc trừ sâu.

Những con tàu chở ôtô từ Nhật được yêu cầu rời khỏi vùng biển của New Zealand sau khi bọ xít được tìm thấy trên tàu. Ảnh: Exporter Today.

Việc bảo vệ ngành nông nghiệp cũng như môi trường phải đánh đổi bằng thiệt hại của ngành công nghiệp ôtô. Ba tàu biển từ Nhật bị từ chối nhập cảng mang theo hơn 10.000 ôtô mới lẫn cũ, theo David Vinsen, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Công nghiệp ôtô nhập khẩu New Zealand.

"Suốt 15 năm giữ cương vị này, và 30 năm làm việc trong ngành, tôi chưa từng thấy điều gì nghiêm trọng như thế", Vinsen trả lời phỏng vấn của CNN. Người đàn ông này đã phải trở về sớm hơn dự kiến khi đang đi nghỉ cùng gia đình để giải quyết khủng hoảng.

Những vụ trì hoãn không chỉ khiến số xe phải nằm lại phía ngoài biển. Còn 8.000 xe khác đang đợi được chuyển đi từ Nhật, vị CEO nói thêm. 

Ngày 20/2, bộ các ngành công nghiệp cơ bản của New Zealand cho biết, quốc gia này có trải nghiệm về "một vụ ngăn chặn chưa từng thấy trước một lượng bọ xít đang ập tới", đặc biệt từ Nhật Bản. Hiện chưa rõ nguyên nhân sự có mặt của bọ xít. Những con tàu chở hàng nghìn xe cả mới và cũ "của mọi mẫu mã và thương hiệu Nhật", Vinsen phát biểu. Những hãng ôtô lớn nhất của Nhật là Toyota, Honda và Nissan.

Theo vị giám đốc điều hành, những vấn đề nảy sinh khiến ngành công nghiệp ôtô của New Zealand bị gián đoạn hơn một tuần, giới công nhân có những "kỳ nghỉ sớm" hoặc giảm giờ làm. "Họ lo lắng về việc làm. Vì thế chúng tôi cần giải quyết mọi thứ nhanh nhất có thể". Nếu tình hình không sớm khả quan, người làm công ăn lương sẽ sớm phải chịu cảnh thất nghiệp tạm thời có thể "hàng tuần, thậm chí hàng tháng", Vinsen cảnh báo. 

New Zealand dừng sản xuất ôtô từ cuối những năm 1990 và hiện dựa vào việc nhập khẩu từ những quốc gia khác. Nhật là nhà cung cấp lớn nhất từ xe nguyên chiếc lẫn linh kiện.

Tàu vận chuyển ôtô từ Nhật từng mang theo nguy cơ về những con vật có hại như trứng của loài sâu bướm châu Á, một loài sâu bọ gây hại khác, từng được tìm thấy trên những chiếc xe nhập từ Nhật Bản vào năm 2012. Các nhà nhập khẩu cũng như quan chức chính phủ đang nỗ lực để những con tàu có thể sớm rời đi. Dự kiến một trong số này được xử lý trong tuần này để loại bỏ bọ xít trước khi có thể thẩm định được nhập cảng hay không.

Khủng hoảng bọ xít cũng khiến New Zealand phải đưa ra những quy định mới. Cùng ngày 20/2, đại diện chính phủ cho biết có thể yêu cầu mọi ôtô cũ từ Nhật phải vệ sinh sạch sẽ và được kiểm tra tại một cơ quan được chứng nhận trước khi lên tàu tới New Zealand. Các nhà xuất khẩu máy móc đã qua sử dụng từ Nhật cũng sẽ phải chứng minh thiết bị đã được làm sạch thỏa đáng.

"Gần 95% xe cũ từ Nhật đều được kiểm tra tại những cơ sở được chứng nhận. Quy định mới sẽ được áp dụng với mọi nhà nhập khẩu", Bộ các ngành công nghiệp cơ bản cho biết. Với New Zealand, sự an toàn của ngành nông nghiệp khổng lồ được ưu tiên trước hết. Ngành này chiếm 3 trong số top 5 loại hàng hóa xuất khẩu của quốc đảo với trái cây, bơ sữa và thịt.