Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh.

Thẩm tra sơ bộ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị nghiên cứu quy định khoản tiền đặt trước căn cứ theo quy mô diện tích đất đấu giá hoặc căn cứ theo giá trị của tài sản đấu giá.

Chiều 16/8, tiếp tục phiên họp thứ 25, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

Trình bày tờ trình dự án luật, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Luật Đấu giá tài sản hiện hành đã bộc lộ những hạn chế, bất cập. Đó là một số quy định về trình tự, thủ tục đấu giá chưa chặt chẽ, phù hợp với thực tiễn. Việc áp dụng trình tự, thủ tục đấu giá của Luật Đấu giá tài sản đối với một số loại tài sản đặc thù còn khó khăn. Chất lượng dịch vụ đấu giá nhìn chung còn bất cập, tình trạng “ quân xanh, quân đổi”, thông đồng, dìm giá ngày càng có xu hướng tinh vi, phức tạp, cơ chế kiểm soát còn bộc lộ một số vướng mắc…

Do vậy, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Đấu giá tài sản.

Thẩm tra sơ bộ, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.

Về những vấn đề cụ thể, liên quan đến quy định về tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước (sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản của Điều 39),  Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, có ý kiến cho rằng quy định tại khoản 1 Điều 39 (Tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước), mức thu tiền đặt cọc trong đấu giá quyền sử dụng đất có biên độ áp dụng quá lớn, không thống nhất (có nơi cao, nơi thấp khác nhau), dẫn đến xuất hiện hành vi lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường nhằm trục lợi.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cần rà soát, quy định tại pháp luật chuyên ngành như pháp luật về đất đai trường hợp áp dụng các mức cụ thể của khoản tiền đặt trước theo hướng quy định nêu rõ mức tiền đặt trước của người tham gia đấu giá quyền sử dụng đất ở mức cao nhất để hạn chế việc bỏ tiền đặt trước, thao túng thị trường hoặc nghiên cứu quy định khoản tiền đặt trước căn cứ theo quy mô diện tích đất đấu giá hoặc căn cứ theo giá trị của tài sản đấu giá.

Báo cáo thẩm tra đầy đủ phản ánh ý kiến cho rằng, việc nâng tỷ lệ tiền đặt trước tối thiểu lên 10% khi đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư (khoản 1a Điều 39), tăng 5% so với các tài sản đấu giá thông thường (mức tiền đặt trước tối thiểu của tài sản thông thường là 5%)  sẽ giúp hạn chế tình trạng lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường và trục lợi.

Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị nghiên cứu điều chỉnh biên độ chênh lệch hợp lý giữa mức tiền đặt trước tối thiểu và tiền đặt trước tối đa; tránh quy định tỷ lệ tiền đặt trước quá cao dẫn đến những rào cản kỹ thuật, làm mất tính cạnh tranh của cuộc đấu giá, ông Thanh nói.

Về tiền đặt trước đối với trường hợp đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đấu giá quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, theo Thường trực Ủy ban Kinh tế, khoản 1a Điều 39 đã quy định trường hợp đấu giá quyền khai thác khoáng sản mà giá khởi điểm chưa xác định được bằng tiền thì tiền đặt trước được xác định theo quy định của pháp luật về khoáng sản.

Theo quy định của pháp luật áp dụng đối với tài sản đấu giá thì các tài sản khi đưa ra đấu giá đều đã có giá khởi điểm (việc định giá, xác định giá khởi điểm do người có tài sản đấu giá thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành). Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật về khoáng sản thì đối với quyền khai thác khoáng sản ở khu vực mỏ chưa thăm dò thì giá khởi điểm chưa xác định được bằng tiền, mà giá khởi điểm được xác định theo % của R là mức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản trúng đấu giá và đơn vị tính là phần trăm (%), do đó, việc áp dụng tỷ lệ phần trăm (%) theo giá khởi điểm như tài sản đấu giá thông thường là không phù hợp.

Như vậy, dự thảo Luật quy định trường hợp đấu giá quyền khai thác khoáng sản thì việc xác định tiền đặt trước được xác định theo quy định của pháp luật về khoáng sản là phù hợp.

Đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng tần số vô tuyến điện thì tiền đặt trước được tính căn cứ vào số lượng khối băng tần đăng ký mua và giá khởi điểm cao nhất của khối băng tần trong tổng số khối băng tần đưa ra đấu giá theo tỷ lệ quy định tại khoản 1 Điều 39. Đồng thời với việc bổ sung quy định về tiền đặt trước đối với một số loại tài sản đặc thù tại khoản 1a Điều 39, dự thảo Luật cũng bổ sung Điều 59a quy định điều hành cuộc đấu giá trong trường hợp tài sản đấu giá là quyền sử dụng tần số vô tuyến điện và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Có ý kiến đề nghị bổ sung quy định về thời gian và chế tài thực hiện nghĩa vụ tài chính trong trường hợp trúng đấu giá nhằm ngăn chặn tình trạng lũng đoạn, gây rối loạn thị trường; nếu quá thời gian này mà không thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải hủy kết quả đấu giá, trường hợp này cần làm rõ cấp có thẩm quyền hủy kết quả trúng đấu giá, nhất là đối với tài sản đấu giá là quyền sử dụng đất trong trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, báo cáo thẩm tra nêu.

Về quyền và nghĩa vụ của người trúng đấu giá (Điều 48), thường trực cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu quy định thời hạn người trúng đấu giá nộp đủ tiền cho phù hợp với thực tế vì có ý kiến cho rằng quy định thời hạn sau 120 ngày nếu bên trúng đấu giá không nộp đủ tiền thì mới được hủy kết quả trúng đấu giá đất là quá dài đối với những tài sản trúng đấu giá có giá trị nhỏ.

Tuy nhiên, nếu rút ngắn thời hạn nộp tiền thì có thể gây ra khó khăn cho người trúng đấu giá nếu số tiền phải nộp lớn, ông Thanh báo cáo.