Thứ Năm, Ngày 28 tháng 08 năm 2025,
Phơi sáng thủ đoạn bán trộm nền Dự án Khu dân cư Sông Đà - Bài 2: Chủ tịch HĐQT cũng đem đất của dân thế chấp ngân hàng
Ngô Nguyên - 28/08/2025 10:42
 
Xác minh của cơ quan chức năng cho thấy, trong thời gian làm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Đại Hải, mặc dù biết rõ 115 thửa đất đã bán cho người dân, nhưng Lưu Quang Lãm vẫn đem thế chấp, bảo lãnh để bảo đảm cho 6 doanh nghiệp vay tiền nên bị đề nghị án chung thân.
Từ năm 2020, Báo Đầu tư có loạt bài điều tra, phản ánh tình trạng hàng loạt hộ dân đã mua, thậm chí xây nhà ở tại Dự án Khu dân cư Sông Đà (phường Hiệp Bình, TP.HCM), nhưng sổ đỏ của họ bị chủ dự án đem đi… bán trộm cho người khác, rồi bị thế chấp ngân hàngSau thời gian dài điều tra xác minh của cơ quan công an, mới đây, vụ việc đã được phơi sáng tại tòa án, đúng như Báo Đầu tư đã phản ánh.

Hành trình thâu tóm

Theo tư liệu, ban đầu, năm 2001, UBND TP.HCM giao Dự án Khu dân cư Sông Đà (còn gọi là Khu dân cư Hiệp Bình Chánh, phường Hiệp Bình, TP.HCM) cho Công ty TNHH Tư vấn đầu tư xây dựng K&N (trụ sở tại quận Tân Bình cũ) thực hiện. Doanh nghiệp này thành lập năm 1999 với 2 thành viên là Trần Công Khải và Đoàn Ngọc Nguyên.

Năm 2003, Công ty K&N ký Hợp đồng hợp tác kinh doanh với Chi nhánh Tổng công ty Sông Đà tại TP.HCM (doanh nghiệp thuộc Bộ Xây dựng) để hợp tác đầu tư kinh doanh Dự án Khu dân cư Sông Đà, phân chia lợi nhuận bằng diện tích đất theo tỷ lệ góp vốn. Công ty K&N góp 40% vốn (16 tỷ đồng), Chi nhánh Tổng công ty Sông Đà góp 60% (24 tỷ đồng).

Một góc Dự án Khu dân cư Sông Đà, nơi nhiều nền đã bán cho dân nhưng bị Lưu Quang Lãm thế chấp sổ đỏ
Một góc Dự án Khu dân cư Sông Đà, nơi nhiều nền đã bán cho dân nhưng bị Lưu Quang Lãm thế chấp sổ đỏ.

Đến ngày 2/10/2003, Dự án đã hoàn thành công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. Công ty K&N được thụ hưởng 180 nền (50 nền biệt thự và 130 nền liền kề), Chi nhánh Tổng công ty Sông Đà được 239 nền (96 nền biệt thự và 143 nền liền kề).

Tháng 12/2003, Bộ Xây dựng có quyết định đổi tên Chi nhánh Tổng công ty Sông Đà thành Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Sông Đà (gọi tắt là Công ty Sông Đà). Giai đoạn 2003 - 2007, ông Lưu Quang Lãm cũng là người có “chức sắc” tại Công ty Sông Đà.

Theo Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM, mặc dù Lưu Quang Lãm đã khắc phục một phần hậu quả, nhưng hành vi của bị cáo đã cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tại phiên tòa sơ thẩm (từ ngày 21/8 đến ngày 27/8 tại TP.HCM), đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng Xét xử Tòa án Nhân dân TP.HCM tuyên bị cáo Lưu Quang Lãm tù chung thân.

Tháng 1/2006, Công ty Sông Đà ký hợp đồng chuyển nhượng cho Công ty K&N 27 nền biệt thự, thu về hơn 23,3 tỷ đồng.

Tháng 5/2008, Công ty K&N đổi tên thành Công ty Đại Hải. Lúc này, ông Lãm cùng 4 thành viên khác (trong đó có ông Ngô Xuân Trường), góp vốn. Ở công ty mới, ông Lãm là Giám đốc và đại diện theo pháp luật.

Tháng 4/2016, Công ty Đại Hải thay đổi lần thứ 6, tăng vốn điều lệ thành 50 tỷ đồng. Thành viên góp vốn không còn ông Lãm, mà chỉ còn 3 người, trong đó Ngô Xuân Trường góp 65,8%, giữ chức Chủ tịch Hội đồng Thành viên kiêm Giám đốc.

Đến tháng 7/2017, Công ty Đại Hải đổi tên thành Công ty cổ phần ANI do ông Đặng Tất Thành làm Tổng giám đốc.

Các bị hại trong vụ án đang theo dõi phiên tòa
Các bị hại trong vụ án đang theo dõi phiên tòa.

 Vay tiền doanh nghiệp buôn thẻ cào để làm dự án

Theo Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM, Lưu Quang Lãm khai, do quá trình làm ăn có vay mượn tiền của nhiều chủ công ty, hùn vốn nhưng không trả được nên đã đem sổ đỏ (đã bán cho dân) đi thế chấp, bảo lãnh cho 6 doanh nghiệp vay tổng cộng hơn 208 tỷ đồng để cấn trừ nợ.

Tại cơ quan công an, Lê Đăng Mưu - giám đốc một doanh nghiệp được Lãm thế chấp khai rằng, ông cùng ông An Đức Cường lập Công ty Thanh Uyên, Công ty Trung An, Công ty Song Hoa để kinh doanh thức ăn gia súc, phân bón, thẻ cào điện thoại, xăng dầu.

Theo tư liệu, Lưu Quang Lãm còn là đại diện pháp luật của hàng loạt doanh nghiệp như: Công ty cổ phần Truyền thông bóng đá Việt Nam, Công ty TNHH MTV Khai thác cảng 287, Công ty cổ phần Đầu tư phát triển hạ tầng và năng lượng, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng IMP Kinh Bắc, Công ty cổ phần Đầu tư khai thác cảng biển hàng hải An Thới, Công ty TNHH IMP Khải Hoàn, Công ty cổ phần BOT 38, Công ty cổ phần IMP Thăng Long…

Năm 2010, qua quan hệ xã hội, Lê Đăng Mưu quen biết Lưu Quang Lãm - người tự giới thiệu từng làm Giám đốc Công ty Tài chính và Dầu khí. Năm 2012, Lưu Quang Lãm với tư cách Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty Đại Hải, đến Công ty Trung An vay tiền vì đang làm nhiều dự án lớn (Dự án Khu dân cư Sông Đà, dự án ở Cần Giờ) nhưng dang dở, cần vốn, trong khi Công ty Đại Hải chưa xin được hạn mức tín dụng.

Lê Đăng Mưu cùng An Đức Cường đồng ý cho vay khoảng 54 tỷ đồng trong 4 tháng. Để đảm bảo trả nợ, theo yêu cầu bên cho vay, Lãm đã họp HĐQT thống nhất ủy quyền cho Lê Đăng Mưu đại diện Công ty Đại Hải ký hợp đồng giao dịch, chuyển nhượng để thế chấp, vay vốn, hợp tác đầu tư liên quan đến các thửa đất thuộc 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AG367398 và AG367388 tại Dự án Khu dân cư Sông Đà. 

Sau khi có biên bản họp cổ đông, Lãm đã mang 2 giấy chứng nhận trên ủy quyền lại cho Mưu. Ngày 21/5/2012, Lê Đăng Mưu đem 2 “sổ đỏ” thế chấp cho Vietcombank, Chi nhánh TP.HCM để bảo lãnh cho nhóm công ty của mình vay hàng chục tỷ đồng.

Mua đất hợp pháp, nhưng nhận về nợ và nước mắt
Ông Nguyễn Khoa cho biết, ông mua nền đất tại Dự án Khu dân cư Sông Đà từ năm 2008. Đến năm 2017, vợ chồng ông dựng căn nhà tạm để ở và buôn bán nhỏ. Năm 2019, ông bàng hoàng phát hiện nhà đất của mình đứng tên người khác và bị rao bán. Tìm hiểu sau đó, ông mới biết bị cáo Ngô Xuân Trường (cựu Giám đốc Công ty Đại Hải) đã dùng lô đất của gia đình ông để cấn nợ. Hiện giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông đang bị thế chấp tại một ngân hàng ở Vũng Tàu với giá 8 tỷ đồng.

 “Tôi mua đất xây nhà từ lúc tóc còn đen, giờ bạc trắng vẫn chưa nhận được sổ đỏ. Khi mua đất, vợ chồng tôi vay ngân hàng 2,5 tỷ đồng, dự định có sổ sẽ xoay xở trả nợ. Nhưng chờ mãi không thấy, số nợ giờ đã tăng lên 7 tỷ đồng, khiến chúng tôi khốn khổ. Khi biết lô đất của gia đình bị sang tên cho người khác rồi đem cầm cố, vợ chồng tôi mất ăn mất ngủ. Thiệt hại với chúng tôi là quá lớn”, ông Khoa uất nghẹn.
Cũng nằm trong 17 hộ bị Ngô Xuân Trường bán nền đất cho người khác, ông Vũ Nam Bắc kể, ông mua đất từ năm 2009, dựng căn nhà ở ổn định sau đó. Đến năm 2019, gia đình mới phát hiện thửa đất đã bị sang tên, chuyển nhượng.

 “Bao nhiêu năm ở ổn định, nhưng chúng tôi không có giấy tờ nhà. Từ xin số nhà đến đăng ký học cho con đều trắc trở. Nhiều lần liên hệ Công ty Đại Hải chỉ nhận được lời hẹn. Không ngờ nhà đất của mình lại bị bán cho người khác. Chúng tôi cần giấy tờ nhà để lo thủ tục hành chính, nhưng không biết đến bao giờ mới được trả lại quyền lợi chính đáng”, ông Bắc bức xúc.

Không chỉ nhóm này, theo khai báo của Phạm Thanh Tuấn (chủ nhóm công ty khác), ông Tuấn cùng Lê Đăng Mưu kinh doanh thẻ cào điện thoại từ năm 2008 đến năm 2012. Các nhà mạng Mobifone, Viettel, VinaPhone cho bảo lãnh thanh toán trả chậm có chứng thư ngân hàng, nhưng không quá 60 triệu đồng/tháng/công ty. Vì vậy, Tuấn lập và nhờ người đứng tên pháp nhân các công ty như Công ty Phát triển nhà Thành phố, Công ty Hương Nhiên, Công ty SG9 để mua bán thẻ cào.

Khoảng năm 2012, khi các công ty này bắt đầu có dòng tiền, Lê Đăng Mưu giới thiệu Lưu Quang Lãm với Phạm Thanh Tuấn để hợp tác. Tuấn đồng ý nhận thế chấp 4 “sổ đỏ” tại Dự án Khu dân cư Sông Đà của Công ty Đại Hải để cho Lãm vay 50 tỷ đồng không lãi suất. Khi Tuấn cần vốn, nếu không có tiền trả, Lãm phải đưa 4 “sổ đỏ” vào ngân hàng bảo lãnh cho nhóm công ty của Tuấn vay.

Sau đó, do không trả được, Lưu Quang Lãm đem thế chấp sổ đỏ cho nhóm công ty trên vay tiền tại Agribank, Chi nhánh Nhà Bè và Ngân hàng TMCP Đông Á, Chi nhánh quận 1 (cũ).

Theo Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM, Lưu Quang Lãm thừa nhận vay tổng cộng 104 tỷ đồng của 2 nhóm công ty trên và hùn vốn với Công ty Song Hoa, Công ty Thế kỷ 21 Bình Trưng Tây.

Mặc dù biết rõ 115 thửa đất đã bán cho người dân, nhưng Lãm vẫn tiếp tục ký hợp đồng thế chấp, bảo lãnh cho khách hàng để bảo đảm 7 hợp đồng cho 6 doanh nghiệp vay tiền nhằm cấn trừ nợ.

Sau khi sự việc bị phát hiện, tháng 3/2023, Lưu Quang Lãm đến cơ quan điều tra giao nộp tài liệu về việc hoán đổi tài sản thế chấp, thanh toán khoản vay. Hiện các doanh nghiệp trên còn nợ gốc và lãi hơn 173 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Đông Á, Chi nhánh quận 1 và Vietcombank, Chi nhánh TP.HCM.

(Còn tiếp)

Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư