Thuế xuất khẩu clinker tăng lên 10% từ đầu năm 2023 đã tạo thêm khó khăn cho hoạt động xuất khẩu.

Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam (VABM) vừa có Văn bản số 26/HVLXDVN gửi Thủ tướng Chính phủ về việc kiến nghị đưa thuế suất thuế xuất khẩu clinker xi măng về 0%.

VABM cho hay, ngay sau Hội nghị trực tuyến về tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ xi măng, sắt thép và vật liệu xây dựng của Thủ tướng Chính phủ, ngày 18/6, Hiệp hội Xi măng Việt Nam (VNCA) đã có Công văn số 35/VPHH gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị về vấn đề thuế xuất khẩu clinker xi măng, đồng thời cũng đã có công văn gửi Bộ Tài chính về vấn đề này.

Tuy nhiên, đến nay, các kiến nghị của VNCA vẫn chưa nhận được thông tin phản hồi từ Bộ Tài chính và các cơ quan có liên quan.

Do đó, Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo đưa clinker xi măng xuất khẩu ra khỏi nhóm hàng hóa xuất khẩu tại Biểu thuế xuất khẩu theo Danh mục hàng hóa chịu thuế (ban hành kèm theo Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31/5/2023). 

"Theo Bộ Xây dựng, mặt hàng clinker là sản phẩm được hình thành sau khi nung luyện hỗn hợp nguyên liệu được nghiền mịn từ đá vôi, đất sét và một số phụ gia đến nhiệt độ khoảng 1.450 - 1.500°C. Do đó, mặt hàng clinker không phải là tài nguyên khoáng sản", VABM lập luận.

Tại Điều 1 Nghị định 146/2017/NĐ-CP quy định “Sản phẩm xuất khẩu được chế biến từ tài nguyên, khoáng sản do cơ sở kinh doanh trực tiếp khai thác hoặc mua về để chế biến, thuê cơ sở khác chế biến mà trong quy trình chế biến đã thành sản phẩm khác sau đó lại tiếp tục được chế biến ra sản phẩm xuất khẩu thì sản phẩm xuất khẩu này thuộc đối tượng áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 0% nếu áp dụng được các điều kiện quy định tại điểm c khoản 2 Điều 12 Luật thuế giá trị gia tăng.

Điều này đồng nghĩa với việc sản phẩm clinker xi măng xuất khẩu thuộc đối tượng áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 0%.

Bên cạnh đó, Việt Nam hiện đang là thành viên của WTO và Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (Hiệp định CPTPP), theo đó tất cả các nước là thành viên thuộc 2 tổ chức này đều không đánh thuế xuất khẩu cliker.

Chỉ riêng Việt Nam đang đánh thuế xuất khẩu 10% đối với clinker xi măng là chưa phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 5 Luật thuế giá trị gia tăng “Trường hợp hàng hóa xuất khẩu sang nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi về thuế xuất khẩu trong quan hệ thương mại với Việt Nam thì thực hiện theo thỏa thuận này”.

Đối với quan điểm của Bộ Tài chính áp mức thuế 10% đối với clinker xi măng xuất khẩu để hạn chế xuất khẩu clinker theo Quyết định 1266/QĐ-TTg, Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam cho rằng, việc xuất khấu clinker hiện nay chỉ là giải pháp tình thế do tiêu thụ xi măng tại thị trường nội địa quá thấp.

Bởi, theo mục tiêu Chiến lược thì đến năm 2030 xuất khẩu xi măng clinker ở mức dưới 30% so với tổng công suất sản xuất và thực tế hiện nay, việc xuất khẩu clinker vẫn ở dưới mức cho phép.

Thuế xuất khẩu clinker đã tăng lên 10% từ đầu năm ngoái đã tạo thêm khó khăn cho hoạt động xuất khẩu, nhiều thị trường đã giảm nhập khẩu clinker của Việt Nam.

Còn theo Bộ Xây dựng, thuế giá trị gia tăng với clinker xuất khẩu còn nhiều bất cập, clinker hiện đang áp thuế GTGT 10% khi tiêu thụ trong nước và được khấu trừ thuế GTGT đầu vào tương tự như sản phẩm xi măng.

Tuy nhiên, clinker xuất khẩu lại không phải là đối tượng hàng hóa chịu thuế GTGT, do đó không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, và như vậy làm ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu clinker.

Với việc thuế xuất khẩu clinker tăng lên 10% và không được khấu trừ thuế GTGT 10%, dẫn đến giá clinker Việt Nam mất lợi thế đến 20% so với giá clinker của các đối thủ cạnh tranh trên thị trường, hệ quả là doanh nghiệp không xuất khẩu được

Liên quan đến thuế xuất khẩu clinker đang làm khó ngành xi măng, hôm 8/7, Văn phòng Chính phủ vừa có Công văn số 4788/VPCP-KTTH gửi Bộ Tài chính về việc thuế xuất khẩu mặt hàng clinker xi măng.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có ý kiến chỉ đạo Bộ Tài chính xem xét kiến nghị của Hiệp hội Xi măng Việt Nam trong quá trình tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Nghị định sủa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31/5/2023 của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan theo đúng quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Quy chế làm việc của Chính phủ.