Một góc KCN Biên Hòa 1 (Ảnh: Lê Anh)

Quyết liệt giải tỏa, di dời

Chỉ còn 6 tháng nữa là đến thời hạn cuối cùng để các doanh nghiệp trong khu công nghiệp (KCN) Biên Hòa 1 (tỉnh Đồng Nai), hoàn tất việc di dời theo kế hoạch đã ban hành năm 2024. Tưởng chừng tiến độ di dời toàn bộ doanh nghiệp ra khỏi KCN này vào cuối năm 2025 sẽ bị chậm trễ, song thực tế đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Theo báo cáo mới nhất của UBND tỉnh Đồng Nai, từ ngày 22/5 đến nay, đã có thêm 2 doanh nghiệp bắt đầu tháo dỡ và di dời nhà xưởng, 12 doanh nghiệp ngưng hoạt động để chuẩn bị di dời và 21 doanh nghiệp cam kết thực hiện di dời đúng theo kế hoạch của UBND tỉnh.

Cùng thời điểm này, tỉnh Đồng Nai cũng đã thành lập các đoàn công tác kiểm tra việc chấp hành pháp luật về xây dựng, đất đai, môi trường, thuế và phòng cháy chữa cháy tại các doanh nghiệp trong KCN Biên Hòa 1.

Từ đầu năm đến cuối tháng 4/2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai đã tiến hành kiểm tra và đề xuất xử phạt 33 doanh nghiệp vi phạm quy định về môi trường, với tổng số tiền xử phạt hơn 8,1 tỷ đồng. Đáng chú ý, 23 cơ sở sản xuất đã bị đình chỉ hoạt động và buộc phải di dời. Tính đến thời điểm hiện tại, có tổng cộng 25 cơ sở sản xuất, kinh doanh tại KCN Biên Hòa 1 bị buộc di dời do vi phạm pháp luật về môi trường.

Song song với việc di dời doanh nghiệp, tỉnh Đồng Nai cũng đang tập trung công tác giải phóng mặt bằng đối với 355 hộ dân đang sinh sống xen kẽ trong KCN Biên Hòa 1. Trong số này, đã có 238 hộ dân bàn giao mặt bằng, còn 77 hộ chưa đồng thuận. chính quyền TP. Biên Hòa đặt mục tiêu hoàn tất việc bàn giao mặt bằng trước ngày 30/6/2025 - thời điểm điều chỉnh địa giới hành chính cấp huyện.

Đẩy nhanh tiến độ

Đầu tháng 4/2025, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai đã làm việc với các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh, thuê kho bãi, nhà xưởng tại KCN Biên Hòa 1 để phổ biến kế hoạch thu hồi đất và tiếp nhận ý kiến, kiến nghị nhằm xây dựng chính sách bồi thường, hỗ trợ sát với thực tế.

Ông Mai Phong Phú, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Đồng Nai cho biết, tỉnh xác định đây là dự án cấp bách và đang đẩy nhanh tiến độ triển khai, từng bước công khai, minh bạch để tạo sự đồng thuận trong cộng đồng doanh nghiệp. Trước khi ban hành phương án bồi thường chính thức, cơ quan chức năng sẽ phối hợp với đơn vị tư vấn làm việc trực tiếp với từng doanh nghiệp để kiểm kê tài sản, máy móc, công trình, từ đó xác định giá trị đền bù hợp lý, bảo đảm công bằng và đúng quy định pháp luật.

Sau khi hoàn tất công tác kiểm đếm, Trung tâm sẽ lập dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và thực hiện niêm yết công khai để hoàn chỉnh. Sau đó, tiền bồi thường, hỗ trợ sẽ được chi trả, đồng thời UBND tỉnh sẽ ban hành quyết định thu hồi đất.

Tại buổi làm việc với Trung tâm Phát triển quỹ đất vào đầu tháng 4, nhiều doanh nghiệp đang hoạt động tại KCN Biên Hòa 1 đã kiến nghị tỉnh sớm ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp khi di dời.

Ông Phạm Trường Giang, đại diện Công ty TNHH Fashion Garments 2, cho rằng có sự khác biệt lớn giữa các doanh nghiệp thuê đất trực tiếp từ Nhà nước và những doanh nghiệp thuê lại thông qua chủ đầu tư hạ tầng. Vì vậy, chính sách bồi thường cần linh hoạt, thỏa đáng, tính đến các yếu tố như chênh lệch chi phí thuê đất, chi phí xây dựng nhà xưởng mới và khấu hao tài sản.

Tương tự, ông Võ Quốc Khốm, Giám đốc Nhà máy Bibica Biên Hòa cho biết, doanh nghiệp vẫn còn thời hạn thuê đất đến năm 2051 nhưng vẫn phải di dời. Ông kiến nghị UBND tỉnh sớm có phương án bồi thường, hỗ trợ hợp lý; đồng thời tạo điều kiện giải quyết nhanh thủ tục về đầu tư, môi trường, quy hoạch 1/500, xây dựng và phòng cháy chữa cháy đối với dự án nhà máy mới.

Để đảm bảo kế hoạch di dời toàn bộ doanh nghiệp ra khỏi KCN Biên Hòa 1, từ đầu năm 2025 đến nay, các tổ công tác của tỉnh Đồng Nai đã hoạt động với cường độ cao. Hàng tuần, UBND tỉnh tổ chức họp với các tổ công tác đặc biệt về giải phóng mặt bằng, đấu giá đất để theo dõi tiến độ và kịp thời xử lý các vướng mắc phát sinh.

Không chỉ UBND tỉnh, Tỉnh ủy và HĐND tỉnh Đồng Nai cũng thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện di dời KCN Biên Hòa 1, bởi đây là dự án có tính chất cấp bách, ảnh hưởng lớn đến định hướng phát triển đô thị trong thời gian tới.

Tại buổi làm việc gần đây với Tổ Chỉ đạo thực hiện công tác di dời, bồi thường, giải phóng mặt bằng KCN Biên Hòa 1, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai Thái Bảo yêu cầu, trước ngày 30/6/2025 phải công khai niêm yết dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ cho doanh nghiệp, đồng thời hoàn tất giải phóng mặt bằng đối với 355 hộ dân đang sinh sống trong khu vực này.