Doanh nhân Trần Bá Dương

Triết lý làm công nghiệp quy mô lớn

Một quốc gia muốn vươn mình hùng cường không thể thiếu những doanh nghiệp có sức cạnh tranh quốc tế. Nghị quyết 68/NQ-TW cũng khẳng định rõ, khu vực kinh tế tư nhân phải trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, thông qua việc hình thành những doanh nghiệp lớn mạnh, đủ sức cạnh tranh khu vực và toàn cầu.

Trong những doanh nghiệp tiên phong bước vào hành trình ấy, Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO) và người đứng đầu - doanh nhân Trần Bá Dương là minh chứng rõ ràng.

Ít ai ngờ, một doanh nhân thành công với cơ khí chế tạo và được các tên tuổi lớn trong trong ngành ô tô thế giới tìm đến hợp tác lại chọn nông nghiệp làm lĩnh vực đột phá để định danh vị thế của doanh nghiệp trên trường quốc tế. “Việt Nam có lợi thế nông nghiệp, nhưng chúng ta chưa thật sự xây dựng được một nền nông nghiệp quy mô lớn, hiện đại, có tổ chức và quản trị như công nghiệp”, ông Dương chia sẻ.

Vì thế, khi có cơ hội, ông đã không ngại dấn thân, thử sức. Bước chân vào nông nghiệp với mong muốn tận dụng những đầu tư đã có, cùng suy nghĩ “cứ làm, rồi học dần để tốt hơn” khiến ông có những bài học đắt giá, sâu sắc, để rồi phải chấp nhận bỏ hẳn những gì đang sẵn có và quyết tâm quy hoạch lại, làm mới từ đầu cho căn cơ, bài bản.

Khác biệt lớn nhất của doanh nhân Trần Bá Dương chính là đưa triết lý công nghiệp quy mô lớn vào nông nghiệp. Ông nhìn nhận, làm nông nghiệp khó hơn làm công nghiệp. Sản phẩm cơ khí làm sai còn sửa được, còn cây trồng, vật nuôi một khi không đạt chuẩn, thì coi như mất trắng. Vì vậy, để thành công, nông nghiệp phải được tổ chức như một ngành sản xuất quy mô lớn, với quy trình chặt chẽ, quản lý nghiêm ngặt, áp dụng công nghệ cao và đặc biệt là phải có “tác phong công nghiệp”.

Đổ công sức vào nghiên cứu và sàng lọc, sau khoảng 3 năm, THACO đã tiến tới bước ngoặt lớn khi xác định được mô hình để phát triển sản xuất nông nghiệp. “THACO xác định đầu tư sản xuất nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi) theo hướng tích hợp/tuần hoàn trên nền tảng hữu cơ với quy mô lớn mang tính công nghiệp, đồng thời ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ sinh học và số hóa một cách toàn diện với lộ trình phù hợp, xuyên suốt chuỗi giá trị đến thị trường xuất khẩu với các sản phẩm tươi và chế biến”, ông Dương cho biết.

Rất nhiều nhân lực quản lý chủ chốt và người lao động đang làm trong mảng nông nghiệp vốn có thâm niên làm trong các dây chuyền sản xuất cơ khí, ô tô trước đó. Nhờ tác phong công nghiệp đã được rèn giũa nhiều năm và sự dẫn dắt của người đứng đầu, sản xuất nông nghiệp của THACO ở quy mô lớn cũng nhanh chóng có chỗ đứng nhất định trên thị trường xuất khẩu.

Dễ nhìn thấy nhất là những trang trại trồng chuối quy mô hàng chục ngàn héc-ta với năng suất lên tới 70 tấn/ha/năm. Chất lượng sạch, không dịch bệnh khiến trái chuối của THACO bước chân vào được thị trường khó tính như Nhật Bản với mức giá cao. “Họ chọn vì mình làm sạch, kiểm soát dịch bệnh tốt, tổ chức quy trình chặt chẽ. Đi được vào thị trường khó tính như Nhật Bản là không dễ dàng”, ông Dương chia sẻ.

Cũng đã có những thương hiệu thực phẩm lớn của thế giới liên quan đến phân phối trái cây tìm tới trái chuối “Made by THACO” bàn chuyện mua sỉ. Người ta đã bắt đầu nhìn thấy THACO Agri (tổng công ty thành viên của THACO chuyên làm về nông nghiệp) là một doanh nghiệp nông nghiệp có quy mô, có phương pháp, có năng lực tổ chức sản xuất lớn.

Ông Dương thẳng thắn cho biết, mình làm nông nghiệp để chứng minh Việt Nam có thể tạo ra sản phẩm nông nghiệp đẳng cấp thế giới bằng tác phong công nghiệp. Từ cơ khí, ô tô đến chuối hay bò, dù rất khác biệt và có vẻ không liên quan gì, nhưng đâu đâu cũng thấy bóng dáng của một nền sản xuất chuyên nghiệp, có quy củ, quy mô lớn và hướng ra thế giới.

“Văn hóa công nghiệp” được hình thành ở THACO đang tiếp tục lan tỏa vào những lĩnh vực khác mà doanh nghiệp này hiện diện, như logistic, xây dựng hạ tầng, phát triển thương mại dịch vụ. Không chỉ kể về những đường phay gọn gàng, sắc nét, chính xác tới từng milimet của cơ khí chế tạo, câu chuyện của ông Dương giờ đây còn có sự sinh sôi nảy nở của màu xanh cây trái, của buồng chuối nặng 17 kg, của những chú bê con mới đẻ, làm thế nào để đất sạch, kiểm soát dịch bệnh ra sao.

Và khi được hỏi về tầm nhìn, ông rất tự tin cho hay: “Với tốc độ hiện nay, đến năm 2030, THACO Agri hoàn toàn có thể trở thành thương hiệu nông nghiệp Việt Nam được biết đến rộng rãi trên thị trường quốc tế”.

Bước ra thế giới bằng bản lĩnh và tầm nhìn

Trong hành trình suốt 30 năm, THACO đã đi qua nhiều thăng trầm. Nhưng với doanh nhân Trần Bá Dương, “khủng hoảng sống còn” chưa từng xuất hiện, những điều đã đến chỉ mới là thử thách và mọi thử thách đều có thể kiểm soát được. Tất nhiên, tất cả là nhờ nội lực, tầm nhìn và giải pháp cụ thể từ nền tảng của một doanh nhân có nghề, chăm chỉ học hỏi, biết thích ứng và sáng tạo.

Một ví dụ điển hình là năm 2018, khi thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ ASEAN vào Việt Nam về 0%, được ví như “cuộc sát hạch sống còn” với doanh nghiệp ô tô Việt, thay vì bị đẩy lùi, THACO đã biến thách thức thành cơ hội, không chỉ giữ vững sản xuất ô tô, mà còn tiếp tục mở rộng sang nông nghiệp, logistics, hạ tầng, cơ khí chế tạo đa ngành - tạo thêm nhiều giá trị mới.

Không chỉ kể về những đường phay gọn gàng, sắc nét, chính xác của cơ khí chế tạo, câu chuyện của ông Trần Bá Dương giờ đây còn có sự sinh sôi nảy nở của màu xanh cây trái, của buồng chuối nặng 17 kg, của những chú bê con mới đẻ...

Điều này cũng khẳng định một nguyên tắc, doanh nghiệp muốn đi xa phải có khả năng thích ứng nhanh, sáng tạo và luôn nhìn thấy cơ hội trong khó khăn. Đó cũng là lý do THACO luôn xuất hiện trong các chương trình hợp tác quốc tế với vị thế đối tác ngang tầm.

Gần đây nhất, tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam - Hàn Quốc diễn ra trong khuôn khổ chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Hàn Quốc, THACO cũng là một minh chứng rõ nét cho chủ đề “Hợp tác phát triển chuỗi sản xuất trong trong kỷ nguyên mới”. THACO đang vận hành 20 nhà máy sản xuất linh kiện, phụ tùng ô tô, máy móc thiết bị có hợp tác với hơn 50 doanh nghiệp Hàn Quốc trong thiết kế, chuyển giao công nghệ và đối lưu hàng hóa.

Không chỉ hợp tác, THACO còn đầu tư tại Hàn Quốc từ năm 2012, khi mua lại Soosung Motors Technology - công ty chuyên thiết kế và sản xuất xe chuyên dụng. Tiếp đó, năm 2016, THACO mở tuyến vận tải container đường biển trực tiếp giữa các cảng lớn của Hàn Quốc và cảng Chu Lai, giúp tiết kiệm 20% chi phí logistics, rút ngắn gần một nửa thời gian vận chuyển, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất nhập khẩu và phát triển chuỗi cung ứng giữa hai nước.

Khi nhiều nhà bán lẻ nội địa phải rút lui trước sức ép ngoại, thì năm 2021, THACO đi ngược dòng, mua lại hoạt động của siêu thị Emart tại Việt Nam và ký hợp tác nhượng quyền với Tập đoàn Emart Hàn Quốc. Đến nay, chuỗi trung tâm thương mại - đại siêu thị Emart đã hiện diện tại TP.HCM cùng mục tiêu đạt 12 trung tâm trên cả nước vào năm 2027. Đây là bước đi khẳng định năng lực tổ chức, quản trị thương mại dịch vụ ở quy mô lớn.

Việc hợp tác phát triển chuỗi sản xuất trong kỷ nguyên mới cũng đang được nối dài khi THACO vừa ký biên bản ghi nhớ với Hyundai Rotem (thành viên của Hyundai Motor Group) chuyên sản xuất toa xe lửa, tín hiệu đường sắt, sản phẩm quốc phòng và thiết bị nhà máy, để thực hiện chương trình hợp tác trong lĩnh vực công nghiệp đường sắt.

Khu công nghiệp chuyên ngành cơ khí chuyên sản xuất kết cấu siêu trường, siêu trọng, đầu máy - toa tàu, thiết bị nhà ga, thiết bị công nghệ cao và các sản phẩm công nghiệp nặng, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế có quy mô 786 ha tại TP.HCM, vốn đầu tư 3 tỷ USD, cũng đang được triển khai để đi vào hoạt động từ tháng 9/2026, nhằm hiện thực hóa các kế hoạch trước đó.

Mỗi bước đi đó đều gắn liền với một tầm nhìn doanh nghiệp Việt không chỉ làm thuê, mà có thể trở thành chủ lực trong những chuỗi sản xuất - cung ứng toàn cầu. Từ xuất khẩu nông sản sạch, phát triển hạ tầng logistics, bán lẻ, đến công nghiệp đường sắt, tất cả đều là những mảnh ghép tạo nên bức tranh chung về một doanh nghiệp Việt Nam tầm vóc khu vực.

Khát vọng ấy cũng hòa nhịp với lời kêu gọi của Đảng và Chính phủ về phát huy nội lực doanh nghiệp trong các dự án hạ tầng trọng điểm, như đường sắt tốc độ cao, để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Trên hành trình đó, THACO cùng doanh nhân Trần Bá Dương đang viết tiếp câu chuyện từ một xưởng sửa chữa ô tô nhỏ bé, trở thành một tập đoàn đa ngành có khả năng cạnh tranh quốc tế, góp phần khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ thế giới.