May mắn khu vực xảy ra sự việc gần Bệnh viện Đa khoa Đức Giang nên nạn nhân được đưa vào cấp cứu kịp thời. Các bác sỹ nhanh chóng chẩn đoán bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim cấp giờ thứ nhất và lập tức kích hoạt quy trình "báo động đỏ" để can thiệp cứu sống.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khói thuốc là nguyên nhân chính gây bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đột quỵ, phổi tắc nghẽn mạn tính.

Người bệnh cho biết đã nghiện thuốc lá nhiều năm, mỗi ngày hút khoảng 2 bao. Buổi sáng hôm đó, anh đột ngột cảm thấy tức ngực, cơn đau lan ra cánh tay, kèm theo khó thở và vã mồ hôi, những dấu hiệu điển hình của bệnh mạch vành nguy hiểm.

Kết quả chụp động mạch vành cho thấy huyết khối đã làm tắc hoàn toàn động mạch liên thất trước đoạn I. Đây là một trong những nhánh chính nuôi tim. Bệnh nhân được chỉ định hút huyết khối, nong và đặt ba stent để tái thông dòng máu.

Trong quá trình can thiệp, bệnh nhân xuất hiện rối loạn nhịp và tụt huyết áp xuống 90/60 mmHg, có nguy cơ ngừng tim. Nhờ sự phối hợp khẩn trương, ca can thiệp thành công, bệnh nhân thoát khỏi tình trạng nguy kịch.

TS.BS Nguyễn Mạnh Thắng, Trưởng Khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cho biết, nam bệnh nhân có các dấu hiệu báo động nguy hiểm về bệnh mạch vành: Đau ngực dữ dội, khó thở, vã môi hôi, có thể đột ngột ngừng tim nếu không được cấp cứu kịp thời.

Bác sĩ Khoa Cấp cứu xác định bị nhồi máu cơ tim cấp giờ thứ nhất. Ngay lập tức, bệnh viện kích hoạt quy trình báo động đỏ cấp cứu bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp.

Bệnh nhân được chụp động mạch vành qua da cho thấy huyết khối gây tắc hoàn toàn động mạch liên thất trước từ đoạn I (một động mạch chính cấp máu nuôi cơ tim).

Đối diện nguy cơ bệnh nhân có thể diễn biến nguy kịch, ngừng tim, các thầy thuốc lập tức tiến hành hội chẩn và có chỉ định can thiệp hút huyết khối, nong và đặt 3 stent để khôi phục dòng chảy tự nhiên của hệ động mạch vành tổn thương.

Có những lúc bệnh nhân xuất hiện rối loạn nhịp trong quá trình can thiệp, huyết áp thấp 90/60 mmHg. May mắn, ca can thiệp thành công, đưa bệnh nhân thoát khỏi nguy kịch.

Theo các bác sĩ, bệnh lý mạch vành đặc biệt là nhồi máu cơ tim cấp đang có dấu hiệu ngày càng trẻ hóa. Việc hút thuốc lá thường xuyên có thể gây phá hủy mạch máu trầm trọng. Thường xuyên hút thuốc có thể gặp những cơn đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim nhiều hơn so với không hút thuốc. Thêm vào đó, độ tuổi bắt đầu xuất hiện tình trạng nhồi máu cơ tim cũng sớm hơn, nhiều biến chứng nguy hiểm hơn, và cao gấp 2 lần so với người không hút thuốc lá.

Không chỉ nam bệnh nhân trẻ trên, nhiều cơ sở y tế đã tiếp nhận người bệnh trẻ bị nhồi máu cơ tim cấp vào cấp cứu, phần lớn đều có tiền sử nghiện thuốc lá.

Trước đó, một nam bệnh nhân ở TP.HCM bị đau ngực âm ỉ 4 ngày, đã đi khám và uống thuốc tại cơ sở y tế địa phương nhưng không cải thiện, nên đến Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7. Kết quả xét nghiệm men tim ghi nhận tăng rất cao (1228 ng/L, bình thường dưới 14 ng/L).

Sau khi có kết quả điện tâm đồ và siêu âm tim, bệnh nhân được chẩn đoán nhồi máu cơ tim không ST chênh lên, một dạng hội chứng mạch vành cấp, xảy ra khi một hoặc nhiều động mạch vành bị tắc nghẽn không hoàn toàn, giảm lưu lượng máu đến vùng cơ tim tương ứng. Bệnh nhân nhanh chóng được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để can thiệp.

Bác sỹ Nguyễn Xuân Vinh, Trung tâm Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, bệnh nhân có bệnh nền tăng huyết áp đang điều trị thuốc nhưng không tái khám định kỳ, đồng thời hút khoảng một bao thuốc lá mỗi ngày suốt 30 năm.

“Hút thuốc lá lâu năm làm tăng nhanh quá trình tổn thương thành mạch máu, kèm theo tăng huyết áp không được kiểm soát tốt là nguyên nhân hàng đầu gây nhồi máu cơ tim cấp,” bác sỹ Vinh nhấn mạnh.

Các bác sỹ cho hay, khói thuốc lá sẽ làm tăng tiết chất catecholamine. Đây là một hoạt chất tự nhiên có trong cơ thể, có tác dụng tương tự như adrenaline. Khi chất này có nồng độ cao quá mức cho phép có thể gây ra tình trạng loạn nhịp tim, thậm chí rung thất, dẫn đến đột tử nếu không được can thiệp xử trí kịp thời.

Đặc biệt, thường xuyên hút thuốc lá sẽ có nguy cơ cao hình thành các mảng xơ vữa động mạch ở động mạch chủ nhiều hơn, cản trở việc cung cấp máu từ tim đến các cơ quan trong cơ thể. Khi động mạch chủ bị hẹp do các mảng xơ vữa sẽ tạo thành những chỗ phình to, song song đó động mạch trở nên yếu dần, có thể bị vỡ, đe dọa đến tính mạng.

Nghiên cứu cho thấy, người thường xuyên hút thuốc lá có nguy cơ bị phình động mạch chủ cao gấp 8 lần so với người bình thường. Nguy hiểm cận kề là vậy, nhưng nhiều người còn khá chủ quan, có dấu hiệu của bệnh mạnh vành nhưng không nghe lời khuyên của bác sỹ là bỏ thuốc lá.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khói thuốc là nguyên nhân chính gây bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đột quỵ, phổi tắc nghẽn mạn tính.

Khói thuốc chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó hơn 70 chất gây ung thư. Nicotine, carbon monoxide và hắc ín trực tiếp tổn thương lớp nội mạc động mạch vành, tạo điều kiện cho cholesterol và chất béo tích tụ, dẫn đến xơ vữa động mạch. Các mảng xơ vữa lớn dần gây hẹp lòng động mạch vành, cản trở dòng máu giàu oxy đến cơ tim.

Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối trên bề mặt mảng xơ vữa bị nứt vỡ hoặc không ổn định, gây tắc nghẽn hoàn toàn lòng mạch và dẫn đến nhồi máu cơ tim cấp. Nicotine còn kích thích tăng tiết catecholamine. Đây là chất tương tự adrenaline làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim, rung thất và đột tử nếu không được xử trí kịp thời.

Hút thuốc lâu dài làm mạch máu yếu đi, dễ dẫn đến phình và vỡ động mạch chủ, một biến chứng nguy hiểm. Người hút thuốc có nguy cơ bị phình động mạch chủ cao gấp 8 lần so với người không hút.

Dù các cảnh báo được đưa ra thường xuyên, tình trạng hút thuốc lá vẫn phổ biến ở Việt Nam, với hơn 15 triệu người hút, chủ yếu là nam giới trong độ tuổi lao động.

Qua trường hợp bệnh nhân 43 tuổi, các bác sỹ cảnh báo hút thuốc lá không chỉ là thói quen xấu mà còn là “sát thủ thầm lặng” có thể cướp mạng sống bất cứ lúc nào. Từ bỏ thuốc lá không bao giờ là quá muộn, và càng sớm thì nguy cơ tử vong do bệnh lý liên quan càng giảm. Đây là hành động vì sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng.

Mỗi năm, khoảng 100.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá, bao gồm cả hút chủ động và hít phải khói thuốc thụ động. Ngoài ra, thuốc lá gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng, mất khoảng 108 nghìn tỷ đồng mỗi năm (tương đương 4,5 tỷ USD), chiếm 1,14% GDP do chi phí điều trị bệnh và mất năng suất lao động. Người hút thuốc cũng làm mất hơn 21,7 triệu giờ lao động mỗi năm.

Một nguyên nhân chính khiến kiểm soát thuốc lá ở Việt Nam khó khăn là giá thuốc lá quá rẻ. WHO cho biết thuế thuốc lá tại Việt Nam chỉ chiếm khoảng 36% giá bán lẻ, thấp hơn mức trung bình 59% của các quốc gia thu nhập trung bình và thuộc nhóm thấp nhất trong khu vực ASEAN. Điều này khiến thuốc lá dễ tiếp cận, thậm chí với học sinh, sinh viên, nhóm chưa có thu nhập nhưng dễ nghiện nếu tiếp xúc sớm.

Trước thực trạng này, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi Thuế tiêu thụ đặc biệt với lộ trình tăng thuế thuốc lá từ năm 2027 đến 2031. Theo đó, mức thuế tuyệt đối đối với thuốc lá sẽ đạt 10.000 đồng/bao từ ngày 1/1/2031. Đây được coi là biện pháp then chốt, giúp giảm tiêu dùng thuốc lá, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và tăng thu ngân sách để đầu tư cho các chương trình y tế.

WHO đánh giá cải cách thuế thuốc lá là bước quan trọng giúp Việt Nam giảm tỷ lệ hút thuốc, bảo vệ thế hệ tương lai khỏi nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, đột quỵ và các bệnh không lây nhiễm khác.