Đánh giá cơ quan Nhà nước hằng năm

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định cơ chế đánh giá cơ quan hành chính Nhà nước và công chức, đồng thời gửi Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ ban hành. 

Đây là lần đầu tiên cả nước có hệ thống đánh giá song song, bao quát cả tổ chức hành chính (cơ quan) và cá nhân thực thi công vụ (công chức) trên cùng nền tảng thống nhất.

Theo dự thảo, việc đánh giá cơ quan hành chính Nhà nước được thực hiện định kỳ hằng năm, dựa trên hai nhóm tiêu chí lớn gồm: tiêu chí chung (30 điểm) và tiêu chí kết quả thực hiện nhiệm vụ (70 điểm), tổng cộng 100 điểm.

Nhóm tiêu chí chung phản ánh năng lực quản trị, kỷ luật và văn hóa công vụ của cơ quan. Các nội dung đánh giá gồm: việc xây dựng, thực hiện quy chế làm việc; tinh thần đoàn kết nội bộ; thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, chống lãng phí; đạo đức nghề nghiệp; chuyển đổi số, cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế; cũng như nỗ lực khắc phục hạn chế, yếu kém được chỉ ra trong kỳ đánh giá trước.

Ảnh minh họa.

Nhóm tiêu chí kết quả thực hiện nhiệm vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất (70 điểm), phản ánh trực tiếp hiệu quả hoạt động của cơ quan. Việc chấm điểm căn cứ vào mức độ hoàn thành mục tiêu, kế hoạch, chất lượng sản phẩm hành chính đầu ra, tiến độ giải quyết hồ sơ, tỷ lệ xử lý đúng hạn và mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp. 

Ngoài ra, các chỉ số cải cách hành chính (PAR Index), năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), chuyển đổi số (DTI), hài lòng của người dân (SIPAS) cũng được tính điểm cụ thể, có minh chứng số liệu rõ ràng.

Quy trình đánh giá cơ quan được thiết kế theo hướng công khai, khách quan và có kiểm soát chéo. Cơ quan cấp trên trực tiếp chịu trách nhiệm tổ chức đánh giá, trong khi cơ quan cấp dưới tự báo cáo kết quả và gửi hồ sơ đối chiếu.

Kết quả cuối cùng được xếp loại theo 4 mức độ: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; Hoàn thành tốt nhiệm vụ; Hoàn thành nhiệm vụ và Không hoàn thành nhiệm vụ. Đáng chú ý, tỷ lệ cơ quan đạt mức “Hoàn thành xuất sắc” sẽ bị giới hạn để đảm bảo tính thực chất, tránh tình trạng “cào bằng” trong đánh giá.

Đáng chú ý, kết quả đánh giá cơ quan sẽ là căn cứ trực tiếp để xem xét, đánh giá người đứng đầu, và ngược lại, kết quả của người đứng đầu cũng ảnh hưởng đến xếp loại của cơ quan. Cơ chế hai chiều này được kỳ vọng tạo sự gắn kết giữa trách nhiệm cá nhân và hiệu quả tập thể, khuyến khích lãnh đạo đổi mới phương thức điều hành, nâng cao năng lực tổ chức.

Theo Bộ Nội vụ, việc áp dụng cơ chế đánh giá này giúp đo lường hiệu quả thực tế của bộ máy công quyền, đồng thời góp phần nâng cao trách nhiệm giải trình, siết chặt kỷ cương hành chính và thúc đẩy tinh thần phục vụ nhân dân.

Đánh giá công chức qua KPI hằng tháng

Song song với đánh giá cơ quan, Bộ Nội vụ đề xuất cơ chế đánh giá công chức theo KPI (Key Performance Indicator), thực hiện hằng tháng, xếp loại hằng năm.

Hệ thống tiêu chí chia làm 2 nhóm: tiêu chí chung (30%) và tiêu chí kết quả thực hiện nhiệm vụ (70%).

Tiêu chí chung phản ánh phẩm chất chính trị, đạo đức, văn hóa công vụ, ý thức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ nhân dân và tinh thần hợp tác. Ngoài ra còn xem xét năng lực đổi mới, học hỏi, việc tuân thủ quy định về kê khai tài sản, báo cáo công tác, giao tiếp, ứng xử trong môi trường công vụ.

Tiêu chí thứ hai, kết quả thực hiện nhiệm vụ được lượng hóa qua KPI cụ thể cho từng vị trí việc làm. Mỗi công chức sẽ được giao danh mục nhiệm vụ gắn với “sản phẩm chuẩn”, được chấm điểm dựa trên khối lượng, tiến độ, chất lượng công việc và khả năng xử lý tình huống phát sinh.

Cách tiếp cận này giúp phản ánh chính xác hiệu suất làm việc, tinh thần chủ động và mức độ sáng tạo của từng cá nhân.

Công thức tính điểm tổng hợp được xác định như sau: Điểm đánh giá tháng = (Tiêu chí chung × 0,3) + (KPI × 0,7).

Kết quả đánh giá từng tháng được tổng hợp cuối năm để xếp loại công chức theo bốn mức tương tự: Hoàn thành xuất sắc; Hoàn thành tốt; Hoàn thành; Không hoàn thành nhiệm vụ. Tỷ lệ công chức được xếp loại “hoàn thành xuất sắc” không vượt quá 20% tổng số của cơ quan nhằm bảo đảm tính khách quan, thực chất. 

Toàn bộ quy trình đánh giá được thực hiện qua phần mềm điện tử thống nhất, giúp đảm bảo tính minh bạch và giảm thiểu yếu tố cảm tính.

Theo đó, các bộ, ngành, địa phương sẽ xây dựng phần mềm quản lý đồng bộ, kết nối với hệ thống quản lý văn bản hiện hành dưới sự hướng dẫn của Bộ Nội vụ.

Phần mềm cho phép công chức tự đánh giá trực tuyến, người đứng đầu xác nhận và bộ phận tổ chức, cán bộ tổng hợp tự động, tạo thành hồ sơ năng suất điện tử cho từng cá nhân.

Đối với cơ quan hành chính, dữ liệu được tổng hợp theo các chỉ số định lượng như tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn, mức độ hài lòng của người dân, chỉ số PAR, DTI, tiến độ kế hoạch công tác…

Kết quả sẽ được lưu trữ thành bảng hiệu quả hoạt động của mỗi cơ quan, có thể tra cứu, so sánh và xếp hạng qua từng năm.

Bộ Nội vụ cũng đề xuất xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử quốc gia về đánh giá công vụ, kết nối với hệ thống quản lý cán bộ, công chức, viên chức và dữ liệu cải cách hành chính.

Mục tiêu là hình thành một hệ thống đánh giá điện tử thống nhất, minh bạch, có thể truy xuất theo thời gian thực, phục vụ công tác quy hoạch, bổ nhiệm, khen thưởng và tinh giản biên chế.

Khi dữ liệu được số hóa và công khai, mỗi cơ quan, công chức đều có thể tự nhìn nhận vị trí của mình trên bản đồ hiệu quả hành chính, từ đó nỗ lực hoàn thiện hơn trong quá trình phục vụ.