Tiếp tay khai thác than lậu, hàng loạt cựu lãnh đạo hầu tòa

Cựu Giám đốc và cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên; cựu Giám đốc Sở Công thương cùng nhiều cán bộ bị đưa ra xét xử do liên quan tới hoạt động khai thác hơn 3 triệu tấn than lậu tại mỏ than Minh Tiến.

TIN LIÊN QUAN

Khai thác trái phép tại mỏ than Minh Tiến, Thái Nguyên: Hai “đại gia than lậu” đất Quảng Ninh sa lưới

Mỏ than Minh Tiến (huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên) bị khai thác hơn 3 triệu tấn than lậu

Doanh nghiệp thu lợi bất chính hơn 375 tỷ đồng

Sáng 9/10, Tòa án Nhân dân tỉnh Thái Nguyên mở lại phiên tòa xét xử sơ thẩm 33 bị cáo trong vụ án khai thác trái phép hơn 3 triệu tấn than tại mỏ than Minh Tiến (huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên).

Để xảy ra vụ việc nghiêm trọng trên, gây thất thoát lớn tài nguyên khoáng sản, cơ quan tố tụng xác định có vai trò giúp sức tích cực của một số bị cáo là cựu lãnh đạo, cán bộ công tác tại Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương Thái Nguyên.

Theo đó, tại Sở Tài nguyên và Môi trường, các bị cáo đưa ra xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, gồm: Nguyễn Thanh Tuấn (sinh năm 1966), cựu Giám đốc Sở; Nguyễn Thế Giang (sinh năm 1974), cựu Phó giám đốc Sở; Lại Trung Hiếu (sinh năm 1975), cựu Phó chánh thanh tra; Cao Sỹ Linh (sinh năm 1975), nguyên chuyên viên Phòng Khoáng sản.

Số than khai thác trái phép được Công ty Đông Bắc Hải Dương bán cho Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng An Khánh 606.152 tấn than; 38,479 m3 bã sàng; Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại thiết bị công nghiệp Việt Nhật (Nhà máy Giấy An Hòa) 11.183 tấn than cám; bán lẻ cho một số cá nhân khác 159 tấn than và 94.364 m3 bã sàng.

Để hợp thức nguồn than trái phép, Công ty Đông Bắc Hải Dương dùng thủ đoạn mua bán hóa đơn; mua bán, phối trộn, nhập khẩu than, sau đó xuất bán cho Nhà máy Nhiệt điện Thăng Long (thông qua Công ty SHN) 1.271.125 tấn than cám, trị giá hơn 1.977 tỷ đồng; 11.888 tấn bã sàng; bán cho Nhà máy Nhiệt điện Phúc Thành 145.685 tấn than cám, trị giá 167,34 tỷ đồng; bán cho Nhà máy Nhiệt điện An Khánh 88.492 tấn, trị giá 67,648 tỷ đồng và một số khách hàng khác 528.790 tấn, trị giá 636,066 tỷ đồng.

Còn tại Sở Công thương Thái Nguyên có các bị cáo là Nguyễn Ngô Quyết, cựu Giám đốc Sở; Đỗ Huy Cương và Nguyễn Văn Phong, cựu Trưởng phòng và Phó trưởng phòng Kỹ thuật an toàn môi trường, bị đưa ra xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Trong vụ án này, Viện Kiểm sát cáo buộc Châu Thị Mỹ Linh, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Yên Phước có vai trò chủ mưu, cầm đầu. Bị cáo này bị đưa ra xét xử về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”.

Ngoài ra, hai anh em song sinh Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang (sinh năm 1989) là đồng phạm giúp sức tích cực, trực tiếp thực hiện hoạt động khai thác, tiêu thụ than trái phép và mua bán hóa đơn để hợp thức số lượng than trên. Hai bị cáo này bị xét xử về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” và “Mua bán trái phép hóa đơn”.

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cáo buộc, lợi dụng việc Công ty cổ phần Yên Phước do Châu Thị Mỹ Linh làm Tổng giám đốc được cấp phép khai thác khoáng sản tại mỏ than Minh Tiến, Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương do Bùi Hữu Thanh và Bùi Hữu Giang góp vốn, đã cấu kết với Linh, đưa công nhân, máy móc vào khai thác trái phép than, khoáng sản.

Theo đó, từ tháng 6/2018 đến tháng 8/2021, các bị cáo đã khai thác tổng khối lượng hơn 3,1 triệu tấn than và khoáng sản đi kèm, trong khi sản lượng được cấp phép chỉ hơn 136.000 tấn. Như vậy, các bị cáo đã khai thác vượt 47 lần, thu lợi bất chính trên 375 tỷ đồng.

Nhiều cựu lãnh đạo “nhúng chàm”

Để xảy ra hoạt động khai thác trái phép trên, các bị cáo tại Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên được xác định đã không thực hiện thanh tra theo kế hoạch, chỉ có 4 lần kiểm tra đột xuất theo chỉ đạo của UBND tỉnh và kiến nghị của người dân.

Tuy nhiên, trong 4 lần kiểm tra này, cựu Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thế Giang được cử làm Trưởng đoàn kiểm tra đột xuất việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và khoáng sản tại Công ty Yên Phước, nhưng không trực tiếp tham gia đoàn kiểm tra; không chỉ đạo, phân công cụ thể nhiệm vụ cho các thành viên.

Giang chỉ căn cứ vào báo cáo của Công ty Yên Phước, xác định doanh nghiệp khai thác 5.000 tấn than, để đưa vào kết luận kiểm tra, không chỉ đạo đoàn kiểm tra đo đạc, giám định sản lượng thực tế.

Cùng với đó, trong quá trình kiểm tra, cán bộ Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên cũng đã phát hiện nhiều sai phạm tại đây, nhưng không báo cáo, hoặc chỉ đề xuất đưa vào kết luận kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính.

Sở Công thương Thái Nguyên được xác định đã cấp trái phép cho Công ty Yên Phước gần 10 tấn vật liệu nổ, là phương tiện để các bị cáo thực hiện hành vi khai thác than trái phép với số lượng lớn.

Cụ thể, với công suất được phê duyệt năm 2011, doanh nghiệp được phép sử dụng 3.060 kg vật liệu nổ công nghiệp. Tuy nhiên, năm 2015 và 2016, với vai trò là Giám đốc Sở Công thương, Nguyễn Ngô Quyết đã ký quyết định cấp giấy phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp cho Công ty Yên Phước, nhưng không ghi số lượng vật liệu nổ công nghiệp được sử dụng.

Thêm vào đó, năm 2018, Công ty Yên Phước được cấp giấy phép có thời hạn 3 năm (đến ngày 19/10/2021), với khối lượng vật liệu nổ công nghiệp được sử dụng là 12.856 kg/năm.

Bị cáo Quyết khai nhận hành vi của mình, song cho rằng: “Việc thực hiện thủ tục cấp phép như trên là tạo điều kiện cho doanh nghiệp có vật liệu nổ công nghiệp để sử dụng khai thác than”.

Viện Kiểm sát xác định, hành vi của Nguyễn Ngô Quyết, Đỗ Huy Cương và Nguyễn Văn Phong đã vi phạm chế độ quản lý của Nhà nước về vật liệu nổ công nghiệp, tạo điều kiện để Châu Thị Mỹ Linh và đồng phạm mua bán trái phép và sử dụng trái phép vật liệu nổ, nhằm khai thác vượt nhiều lần sản lượng được cấp phép tại mỏ than Minh Tiến.