Đau bụng dai dẳng, không ngờ là ung thư đã di căn

Chị Th., 48 tuổi, nhập viện trong tình trạng đau bụng âm ỉ kéo dài gần hai tuần và bụng có dấu hiệu to lên bất thường. Nghĩ rằng đây chỉ là biểu hiện của rối loạn nội tiết trong giai đoạn tiền mãn kinh, chị chủ quan không đi khám sớm.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, khi đến khám tại viện, kết quả kiểm tra cho thấy buồng trứng của chị xuất hiện khối u kích thước 48x55x47 mm cùng hàng trăm khối sùi rải rác trên bề mặt phúc mạc, lớp màng bao bọc các cơ quan trong ổ bụng.

BS.CKI Huỳnh Ngọc Thu Trà, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết mô mỡ trong ổ bụng bệnh nhân bị thâm nhiễm, phù nề, xung huyết và mất cấu trúc bình thường.

Sinh thiết mô kích thước 3-5 mm khẳng định chị Th. mắc ung thư buồng trứng di căn đến phúc mạc. Các bác sỹ đã tiến hành hội chẩn và lên phác đồ điều trị toàn diện, kết hợp phẫu thuật, hóa trị toàn thân và tại chỗ, đồng thời kiểm soát dịch cổ trướng nhằm cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

Ung thư buồng trứng di căn phúc mạc là tình trạng tế bào ung thư lan rộng từ buồng trứng, xâm lấn sang phúc mạc. Đây là thể ung thư thường chỉ phát hiện ở giai đoạn muộn do triệu chứng ban đầu không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các rối loạn tiêu hóa hoặc nội tiết.

Các biểu hiện thường gặp gồm đầy bụng, chướng hơi, đau âm ỉ vùng chậu, ăn nhanh no, chán ăn, sụt cân và khó tiêu kéo dài. Những triệu chứng này thường bị bỏ qua, đặc biệt ở phụ nữ tuổi tiền mãn kinh, do dễ bị nhầm với các thay đổi liên quan đến tuổi tác hoặc cân nặng.

Theo bác sỹ Thu Trà, phần lớn các trường hợp ung thư di căn đến phúc mạc có nguồn gốc từ các tạng trong ổ bụng như buồng trứng, dạ dày, ruột... Các ung thư ngoài ổ bụng như ung thư vú, phổi hay hắc tố ác tính di căn đến phúc mạc chỉ chiếm khoảng 10%.

Điều đáng lo ngại là một số bệnh nhân chỉ phát hiện bệnh khi xuất hiện tình trạng bụng trướng lớn, tràn dịch ổ bụng hoặc tắc ruột, những dấu hiệu cho thấy ung thư đã ở giai đoạn muộn.

Ung thư buồng trứng là nhóm bệnh lý ác tính bắt nguồn từ buồng trứng, vòi tử cung hoặc từ chính phúc mạc.

Theo Tổ chức Ung thư Mỹ, bốn dấu hiệu sớm thường bị bỏ qua gồm đầy bụng kéo dài, đau hoặc nặng vùng chậu, ăn nhanh no và đi tiểu thường xuyên. Cơn đau vùng chậu thường âm ỉ, có thể giống đau bụng kinh, đôi khi lan rộng hoặc chỉ khu trú một bên, kèm theo cảm giác khó tiêu nhẹ và chướng bụng.

Những biểu hiện này nếu kéo dài và tăng dần mức độ, đặc biệt ở phụ nữ trên 40 tuổi hoặc đã mãn kinh, cần được chú ý và đi khám sớm để phát hiện bệnh kịp thời.

Ung thư buồng trứng nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ có tiên lượng điều trị tốt hơn. Việc lắng nghe cơ thể, theo dõi các dấu hiệu bất thường và kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách hiệu quả để phòng ngừa và phát hiện sớm căn bệnh nguy hiểm này.

Mổ khẩn cấp cứu người phụ nữ bị vỡ u thận ung thư nguy kịch

Bà V., 67 tuổi, ngụ tại TP.HCM, nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội, đau hông lưng trái kèm theo buồn nôn và tiểu ra máu.

Kết quả thăm khám tại bệnh viện cho thấy bà có một khối u thận nghi ngờ bị vỡ và đang chảy máu nghiêm trọng, đe dọa tính mạng do mất máu cấp.

Theo PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Giám đốc Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, kết quả chụp CT cho thấy bệnh nhân có khối máu tụ lớn quanh thận trái và một khối u kích thước khoảng 4 cm ở 1/3 giữa thận.

Điều đáng lo ngại là khối u có thể đã vỡ, gây xuất huyết ồ ạt. Trước đó, bà V. từng được khám tại một bệnh viện khác và được phát hiện có khối u thận trái kèm máu tụ dưới bao quanh thận, tuy nhiên chưa được can thiệp kịp thời.

Trước tình trạng nguy cấp, các bác sỹ tại Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa lập tức tiến hành phẫu thuật cấp cứu cho bệnh nhân. PGS.Chuyên cho biết, việc mổ trong trường hợp này gặp rất nhiều khó khăn do lượng máu chảy lớn gây cản trở tầm nhìn, nguy cơ mất máu cao và có thể buộc phải cắt bỏ toàn bộ thận trái.

Nhờ sự hỗ trợ của hệ thống robot phẫu thuật Da Vinci Xi, ê-kíp đã thực hiện ca mổ với độ chính xác cao và tốc độ nhanh chóng. Các cánh tay robot mảnh, linh hoạt giúp bác sỹ tiếp cận sâu vào vùng rốn thận, bóc tách mô liên kết quanh thận, kẹp mạch máu và xác định vị trí khối u vỡ.

Hình ảnh phóng đại từ camera robot gấp 15 lần so với thực tế giúp bác sỹ nhìn rõ từng chi tiết, nhanh chóng cắt bỏ phần thận có khối u và cầm máu cho bệnh nhân. Ca mổ diễn ra trong khoảng 45 phút và thành công ngoài mong đợi.

Sau mổ một ngày, bà V. hồi phục tốt, đã có thể ngồi dậy, tập đi lại nhẹ nhàng. Bà xúc động chia sẻ cảm xúc khi được cứu sống trong gang tấc, và gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các y bác sỹ. Bà xuất viện sau 3 ngày và được hẹn tái khám định kỳ để theo dõi, phòng ngừa nguy cơ tái phát.

Theo ThS.BS Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu - Thận học - Nam khoa, u thận vỡ là tình trạng rất nguy hiểm, thường gây xuất huyết nội, đau dữ dội vùng hông lưng và có thể dẫn đến tụt huyết áp đột ngột, còn gọi là hội chứng Wunderlich. Phần lớn các trường hợp chảy máu quanh thận tự phát là do vỡ u thận. Nguyên nhân có thể là u lành tính như u cơ mỡ mạch máu, hoặc ung thư thận như trong trường hợp của bà V.

Cơ chế gây vỡ khối u ung thư thận chưa được xác định rõ, nhưng có thể liên quan đến tình trạng khối u xâm lấn mạch máu, gây thuyên tắc tĩnh mạch thận hoặc do hoại tử mô, phát triển quá nhanh khiến vỡ bao thận. Một số trường hợp u vỡ có thể do chấn thương nhẹ ở những người có thận bệnh lý như nang thận lớn, thận ứ nước, dị dạng mạch máu.

Các triệu chứng cảnh báo bao gồm đau hông lưng đột ngột và dữ dội, tiểu máu, buồn nôn, nôn ói, sốt, và trong những trường hợp nặng có thể choáng váng, ngất xỉu do mất máu. Nếu không được xử lý kịp thời, vỡ u thận có thể dẫn đến biến chứng nặng như sốc mất máu, nhiễm trùng khối máu tụ hoặc tổn thương thận cấp tính.

Điều trị u thận vỡ là một cấp cứu ngoại khoa. Trước hết cần hồi sức, ổn định huyết áp và cầm máu. Các phương pháp điều trị bao gồm nút mạch làm tắc các mạch máu nuôi u để cầm máu và bảo tồn chức năng thận, hoặc phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ thận nếu tổn thương nghiêm trọng. Với sự hỗ trợ của công nghệ robot hiện đại, khả năng cứu sống bệnh nhân trong những tình huống nguy kịch như vỡ u thận ác tính được cải thiện đáng kể.

Nuốt nghẹn mười năm vì co thắt tâm vị

Chị C., 44 tuổi, ngụ tại Đồng Tháp, vừa được điều trị thành công tình trạng co thắt tâm vị sau hơn 10 năm sống chung với chứng nuốt nghẹn dai dẳng. Trước đó, chị từng được nong bóng một lần nhưng bệnh nhanh chóng tái phát chỉ sau một tháng.

Từ đó, việc ăn uống với chị trở thành nỗi ám ảnh, mỗi lần ăn chỉ được vài muỗng cơm là phải uống nước để đẩy thức ăn xuống. Nhiều lúc, ngay cả một ngụm nước nhỏ cũng không thể nuốt được, buộc phải ói ngược ra. Tình trạng này kéo dài khiến chị thường xuyên bị trào ngược thức ăn lên mũi vào ban đêm, ngủ không yên giấc và dần dần xuất hiện thêm các biểu hiện rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng.

Chị được thăm khám tại viện. TS.Đỗ Minh Hùng, Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa cho biết, kết quả chụp X-quang thực quản có thuốc cản quang cho thấy thực quản giãn rộng, chứa đầy dịch, đoạn cuối hẹp lại với hình ảnh đặc trưng “mỏ chim”.

Đo áp lực nhu động thực quản độ phân giải cao (HRM) cho thấy rối loạn chức năng vận động của thực quản và cả cơ thắt thực quản trên và dưới. Nội soi dạ dày bằng hệ thống Olympus EVIS X1 CV - 1500 với khả năng phóng đại lên đến 150 lần ghi nhận viêm thực quản trào ngược, niêm mạc hang vị sung huyết và có loét nông ở hành tá tràng.

Co thắt tâm vị là tình trạng rối loạn chức năng vận động của thực quản, khiến cơ vòng dưới thực quản không thể mở ra đúng lúc để đưa thức ăn xuống dạ dày, gây ứ đọng, nuốt nghẹn và trào ngược. Chị C. được chẩn đoán mắc co thắt tâm vị type 2 thể bệnh trong đó toàn bộ thực quản tăng áp lực đồng đều, không tạo ra sóng nhu động cần thiết để đẩy thức ăn xuống dưới, khiến quá trình nuốt trở nên vô cùng khó khăn và đau đớn.

Nếu không điều trị kịp thời, co thắt tâm vị có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi hít sặc, do thức ăn và chất lỏng trào ngược vào khí quản và phổi hoặc ung thư thực quản do niêm mạc thực quản bị tổn thương và viêm mạn tính kéo dài.

Trước diễn tiến nặng và tiền sử từng điều trị nong bóng thất bại, bác sỹ chỉ định thực hiện phẫu thuật cắt cơ vòng dưới thực quản qua đường miệng (POEM - Peroral Endoscopic Myotomy), một phương pháp nội soi hiện đại không để lại sẹo, ít đau và cho hiệu quả lâu dài.

Trong quá trình phẫu thuật, bác sỹ sử dụng dao điện mở lớp niêm mạc thực quản, tạo một khoang giữa lớp cơ và lớp niêm, sau đó tiến hành cắt cơ vòng dưới thực quản với đường cắt dài 6 cm ở thực quản và 2 cm trên dạ dày. Cuối cùng, lỗ mở được đóng lại bằng 5 kẹp clip.

Sau mổ, chị C. hoàn toàn không còn cảm giác nuốt nghẹn, không đau và kết quả chụp X-quang kiểm tra cho thấy thức ăn đã đi qua thực quản bình thường, không còn ứ đọng.

Chị được xuất viện chỉ sau một ngày, ăn uống phục hồi theo hướng dẫn: bắt đầu với thức ăn lỏng trong tuần đầu, sau đó chuyển sang đặc dần và nhai kỹ, đồng thời tái khám định kỳ để theo dõi kết quả điều trị.

Co thắt tâm vị là bệnh lý hiếm gặp, hiện chưa rõ nguyên nhân cụ thể nên không có phương pháp phòng ngừa đặc hiệu. Tuy nhiên, người bệnh có các dấu hiệu như nuốt nghẹn, trào ngược thức ăn chưa tiêu, nôn ói, đau ngực không rõ nguyên nhân, sụt cân cần đi khám sớm với bác sỹ chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán và can thiệp đúng cách.

Tùy theo tình trạng bệnh và sức khỏe người bệnh, các phương pháp điều trị có thể là dùng thuốc, tiêm botulinum, nong thực quản bằng bóng hoặc phẫu thuật cắt cơ vòng thực quản qua nội soi, bằng đường bụng (Heller) hoặc qua đường miệng (POEM) như trường hợp của chị C.