Tăng lực lượng điều dưỡng nhằm nâng chất lượng chăm sóc người bệnh

Tình trạng thiếu hụt nhân lực điều dưỡng đã khiến công việc của đội ngũ này tại các bệnh viện, đặc biệt là tuyến cuối, chịu áp lực rất lớn. Nhiều công việc chăm sóc cá nhân như vệ sinh, ăn uống hàng ngày cho người bệnh vẫn do người nhà thực hiện thay vì được đội ngũ điều dưỡng chuyên nghiệp đảm nhận.

Khi có đủ nhân lực điều dưỡng làm việc chuyên nghiệp và tận tâm, người bệnh sẽ cảm nhận được sự quan tâm, từ đó nâng cao sự hài lòng và giảm thiểu xung đột.

Trong bối cảnh đó, yêu cầu chăm sóc người bệnh toàn diện ngày càng đặt ra những thách thức mới, đòi hỏi điều dưỡng không chỉ nâng cao kiến thức chuyên môn mà còn phải cải thiện kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống để đáp ứng sự hài lòng của người bệnh.

Thiếu hụt nhân lực khiến việc chăm sóc, giải đáp thắc mắc và hỗ trợ người bệnh còn hạn chế, dễ dẫn đến các tình huống xung đột trong môi trường bệnh viện.

Theo TS.Trần Quang Huy, Phó Chủ tịch Hội Điều dưỡng Việt Nam, “trao quyền cho điều dưỡng” không chỉ là giao trách nhiệm mà còn là trao quyền tự chủ.

Khi được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng, điều dưỡng có thể thiết kế các kế hoạch chăm sóc cá thể hóa, phù hợp với nhu cầu thể chất và tinh thần riêng biệt của từng người bệnh, đây cũng là xu hướng tất yếu của y học hiện đại trên thế giới.

PGS-TS.Nguyễn Thanh Hồi, Tổng Giám đốc Bệnh viện Đại học Phenikaa cho biết, xung đột trong bệnh viện thường phát sinh khi người bệnh không được giải đáp kịp thời hoặc chưa được chăm sóc đầy đủ.

Khi có đủ nhân lực điều dưỡng làm việc chuyên nghiệp và tận tâm, người bệnh sẽ cảm nhận được sự quan tâm, từ đó nâng cao sự hài lòng và giảm thiểu xung đột.

Ông nhấn mạnh vai trò quan trọng của điều dưỡng, người đồng hành xuyên suốt quá trình điều trị từ khi bệnh nhân nhập viện đến lúc ra viện, thực hiện y lệnh, chăm sóc hậu phẫu và hỗ trợ giải đáp thắc mắc.

Xu hướng cá thể hóa trong chăm sóc y tế được PGS.TS Nguyễn Thanh Hồi khẳng định là tất yếu trong thời đại hiện nay. Dựa trên tình trạng bệnh lý, độ tuổi, giới tính và cảm xúc của bệnh nhân, đội ngũ y tế sẽ thiết kế phương án chẩn đoán, điều trị và chăm sóc phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả điều trị tối ưu. Khi điều dưỡng hiểu rõ sự khác biệt này, họ phối hợp chặt chẽ với bác sỹ để nâng cao chất lượng chăm sóc.

Hội nghị Khoa học Điều dưỡng 2025 do Bệnh viện Đại học Phenikaa phối hợp cùng Hội Điều dưỡng Việt Nam tổ chức vừa qua đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia trong và ngoài nước.

Với chủ đề “Empowering Future Nurses - Trao quyền cho điều dưỡng,” hội nghị cập nhật các kiến thức, mô hình thực hành hiện đại, nhằm nâng cao năng lực và vai trò của điều dưỡng không chỉ là người chăm sóc mà còn là kiến tạo chuẩn mực mới trong y tế.

Tại hội nghị, các chuyên gia cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của điều dưỡng trong chăm sóc giảm nhẹ, đặc biệt với bệnh nhân ung thư. Nghiên cứu tại Bệnh viện K cho thấy hơn 50% bệnh nhân ung thư vú có nhu cầu chăm sóc giảm nhẹ, trong đó nhu cầu hỗ trợ tài chính chiếm tỷ lệ cao nhất. Điều dưỡng không chỉ quản lý triệu chứng, chăm sóc thể chất mà còn là cầu nối giúp người bệnh tiếp cận các nguồn lực tài chính, xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Vậy nên việc tăng cường nhân lực và nâng cao chất lượng điều dưỡng, đồng thời trao quyền và tự chủ cho đội ngũ này, chính là giải pháp then chốt để giảm thiểu xung đột trong môi trường bệnh viện, nâng cao sự hài lòng của người bệnh và phát triển nền y tế Việt Nam theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp và nhân văn.

7 triệu người Việt mắc đái tháo đường, bệnh ngày càng trẻ hóa gây lo ngại

Việt Nam hiện có khoảng 7 triệu người bị đái tháo đường, trong đó gần một nửa không biết mình mắc bệnh. Tỷ lệ biến chứng ở người bệnh rất cao, với 55% bệnh nhân gặp các vấn đề nghiêm trọng như biến chứng tim mạch (34%), mắt và thần kinh (39%), thận (24%). Đáng chú ý, bệnh đái tháo đường ngày càng trẻ hóa, với nhiều trường hợp mới chỉ 14-15 tuổi đã mắc đái tháo đường type 2.

PGS.TS Đỗ Trung Quân, Chủ tịch Hội Nội tiết, Đái tháo đường Hà Nội, cho biết đái tháo đường đang phát triển nhanh nhất trong thế kỷ 21.

Theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF), năm 2021 có khoảng 537 triệu người trưởng thành trên toàn cầu sống chung với bệnh đái tháo đường và con số này dự kiến sẽ tăng lên 783 triệu vào năm 2045. Mục tiêu toàn cầu đến năm 2025 là ngăn chặn sự gia tăng của đái tháo đường và béo phì nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc đái tháo đường ở người trưởng thành ước tính khoảng 6-7%, trong đó phần lớn chưa được chẩn đoán, khiến nguy cơ biến chứng tim mạch, thận và thần kinh tăng cao. PGS.TS Đỗ Trung Quân nhấn mạnh: “Bệnh nhân đái tháo đường bị biến chứng sẽ làm tăng chi phí y tế và giảm chất lượng cuộc sống. Đây là thách thức lớn với y tế Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng”.

Một điểm đáng lo ngại là bệnh ngày càng trẻ hóa. “Có những bệnh nhân mới 14-15 tuổi đã mắc đái tháo đường type 2,” ông Quân cho biết. Bệnh đái tháo đường là bệnh mãn tính cần điều trị suốt đời với thuốc, điều chỉnh dinh dưỡng và vận động hợp lý để kiểm soát đường huyết, giúp bệnh nhân có sức khỏe ổn định. Tuy nhiên, nhiều người bệnh hiện rất hoang mang do các quảng cáo “chữa khỏi bệnh tiểu đường” tràn lan trên mạng xã hội, khiến không ít bệnh nhân tự ý bỏ thuốc, dẫn đến tăng nguy cơ biến chứng nặng và tử vong.

Chuyên gia khuyến cáo mọi người có thể phòng ngừa nguy cơ mắc đái tháo đường bằng cách tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh và kiểm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, béo phì, cũng như theo dõi lượng đường máu định kỳ, đặc biệt với người có nguy cơ cao.

Bệnh tim mạch tăng nhanh, trở thành “đại dịch” toàn cầu

Cùng với đái tháo đường, bệnh tim mạch cũng đang là gánh nặng lớn tại Việt Nam. Hội nghị Tim mạch Toàn quốc 2025 mới đây quy tụ hơn 1.800 đại biểu là các chuyên gia, bác sỹ đầu ngành trong nước và quốc tế, tập trung cập nhật kiến thức, nâng cao năng lực chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa bệnh tim mạch.

GS-TS.Phạm Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, cho biết theo báo cáo năm 2025, bệnh tim mạch ngày càng gia tăng với tốc độ nhanh và có xu hướng dịch chuyển sang các nhóm dân cư nghèo, các bệnh mạn tính chiếm ưu thế, trong khi hệ thống y tế còn tập trung chữa trị nhiều hơn phòng bệnh.

Theo GS.Hùng, tốc độ gia tăng của bệnh tim mạch là minh chứng cho “đại dịch” thầm lặng của các bệnh không lây nhiễm, trở thành thách thức lớn nhất của thế kỷ 21 và ảnh hưởng trực tiếp đến các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu.

Ông cũng cảnh báo, tỷ lệ đột tử ở người trẻ do bệnh tim ngày càng nhiều, có liên quan mật thiết đến các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, béo phì, ít vận động và căng thẳng.

Đáng chú ý, tỷ lệ người Việt bị tăng huyết áp đã tăng từ 15% năm 2010 lên 25-30% hiện nay, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và đột tử. GS Hùng nhấn mạnh cần chuyển dịch chiến lược sang phòng ngừa từ sớm, thay vì chỉ tập trung điều trị khi bệnh đã nặng.

Các chuyên gia khuyến cáo cần thực hiện chiến lược phòng ngừa toàn cầu tích hợp gồm phòng ngừa nguyên phát và tiên phát sớm qua giáo dục sức khỏe cộng đồng; thúc đẩy các chính sách giảm yếu tố nguy cơ như giảm muối, kiểm soát chất béo, hạn chế thực phẩm siêu chế biến; áp dụng công nghệ tiên tiến để phân tích nguy cơ nhóm bệnh cao; tăng cường hợp tác quốc tế và xây dựng hệ thống chăm sóc sức khỏe công bằng, ưu tiên phòng ngừa hơn điều trị.

GS.Hùng đặc biệt nhấn mạnh việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì, hút thuốc lá, ít vận động và stress là cực kỳ quan trọng, có thể ngăn ngừa đến 80% các bệnh tim mạch. Ông cũng khuyến cáo người dân nên thay đổi lối sống, vận động đều đặn, ăn uống khoa học, giảm bia rượu, tránh thuốc lá và kiểm soát stress để bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Việc nâng cao nhận thức về đái tháo đường, bệnh tim mạch và các bệnh mạn tính không lây nhiễm, cùng chiến lược phòng ngừa hiệu quả sẽ là chìa khóa giúp giảm gánh nặng bệnh tật, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân Việt Nam trong tương lai gần.

Hướng tiếp cận mới đẩy mạnh dự phòng bệnh tim mạch và đột quỵ tại Việt Nam

Trong bối cảnh dân số già hóa và sự gia tăng nhanh chóng của các bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hóa cùng các bệnh thoái hóa thần kinh, việc nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp an toàn, hiệu quả và có bằng chứng khoa học rõ ràng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đây được xem là hướng đi mới nhằm thúc đẩy chăm sóc sức khỏe chủ động, phòng bệnh hơn chữa bệnh, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ của người dân.

Vừa qua, hội thảo khoa học về dự phòng các bệnh liên quan đến tim mạch và đột quỵ do Bệnh viện Tuệ Tĩnh phối hợp với Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia Cuba tổ chức đã quy tụ nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tim mạch, đột quỵ, dinh dưỡng và y học cổ truyền. Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Cuba tại Việt Nam Rogelio Polanco Fuentes cũng tham dự sự kiện này, đánh dấu sự hợp tác quốc tế sâu rộng trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Theo các chuyên gia y tế, Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng rất lớn từ bệnh đột quỵ, nguyên nhân hàng đầu gây tử vong với tỷ lệ thuộc nhóm cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Đáng lo ngại hơn là số ca đột quỵ ở người trẻ đang gia tăng nhanh, tạo áp lực nặng nề lên hệ thống y tế và đặt ra yêu cầu cấp thiết về tầm soát, can thiệp sớm cũng như mở rộng mạng lưới điều trị trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, bệnh tim mạch cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam với khoảng 200.000 ca tử vong mỗi năm, chiếm tới 33% tổng số ca tử vong. Tình trạng bệnh ngày càng trẻ hóa khiến gánh nặng y tế và xã hội ngày càng nghiêm trọng, đòi hỏi công tác dự phòng sớm và toàn diện phải được ưu tiên hàng đầu.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền, Bộ Y tế, ông Trần Hữu Đức nhấn mạnh rằng hội thảo không chỉ là diễn đàn khoa học quan trọng để trao đổi kiến thức, mà còn là biểu tượng cho tình hữu nghị bền chặt và hợp tác lâu dài giữa Việt Nam và Cuba trong lĩnh vực y học.

Đây cũng là minh chứng cho cam kết chung tay vì mục tiêu cao cả là bảo vệ sức khỏe cộng đồng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Ông cũng khẳng định Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền sẽ đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi để các thành tựu nghiên cứu, giải pháp tiên tiến đã được chứng minh hiệu quả được ứng dụng rộng rãi trong thực tiễn.

Điểm sáng tại hội thảo là các nghiên cứu về Policosanol, một hợp chất thiên nhiên đã được minh chứng giúp nâng cao nồng độ và chất lượng HDL (cholesterol tốt), qua đó cải thiện sức khỏe tim mạch và phòng chống đột quỵ hiệu quả. Đây là lần đầu tiên hội thảo về Policosanol được tổ chức tại Việt Nam, tạo cơ hội để các bác sỹ, nhà nghiên cứu cập nhật kiến thức mới nhất và mở ra hướng đi mới trong dự phòng các bệnh tim mạch.

PGS-TS.Lê Mạnh Cường, Phó Giám đốc Học viện Y dược Cổ truyền Việt Nam kiêm Giám đốc Bệnh viện Tuệ Tĩnh, cho biết Việt Nam hiện đang triển khai các nghiên cứu lâm sàng nhằm đánh giá hiệu quả của Policosanol trong việc giảm cholesterol máu, hướng tới ứng dụng rộng rãi trong dự phòng các bệnh lý tim mạch trong tương lai gần. Các báo cáo khoa học từ Nhật Bản và Hàn Quốc về Policosanol cũng góp phần làm rõ tiềm năng ứng dụng hợp chất này trong chăm sóc sức khỏe.

Đại sứ Rogelio Polanco Fuentes khẳng định Cuba đặc biệt coi trọng phát triển y tế cộng đồng và chăm sóc sức khỏe ban đầu, đồng thời đã xây dựng nhiều trung tâm nghiên cứu khoa học để phát triển và sản xuất dược phẩm phục vụ người dân. Ông nhấn mạnh Cuba mong muốn mở rộng hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực này và sẵn sàng cử các bác sỹ, chuyên gia y tế sang làm việc tại các cơ sở y tế công và tư ở Việt Nam nhằm thúc đẩy trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.