Cảnh báo dấu hiệu sớm ung thư tiêu hoá

BSCKI.Phạm Thị Việt Anh, Phó trưởng Khoa Nội tiêu hoá, Bệnh viện 19-8 Bộ Công an cho biết, cơ sở đã điều trị cho hàng trăm ca ung thư dạ dày sớm bằng phương pháp nội soi cắt tách niêm mạc dạ dày, mang lại cuộc sống mới cho người bệnh. Gần đây nhất là trường hợp của ông N.P.Đ (68 tuổi, Quốc Oai, Hà Nội).

Thông tin từ Bệnh viện 19-8 cho hay cơ sở vừa điều trị thành công ung thư sớm đường tiêu hoá.

Ông Đ. thỉnh thoảng đau bụng thượng vị và cảm giác đầy bụng nên đã đến khám và nội soi dạ dày tại Khoa Nội tiêu hóa - Bệnh viện 19-8, được chẩn đoán tổn thương loạn sản dạ dày.

Tổn thương được đánh giá ung thư dạ dày sớm nằm ở lớp niêm mạc. Các bác sĩ Khoa Nội tiêu tóa đã tiến hành kỹ thuật cắt tách dưới niêm mạc (ESD) lấy tổn thương ung thư sớm nguyên khối thuận lợi, an toàn. Sau 24 giờ theo dõi bệnh nhân ổn định, sinh hoạt bình thường.

Kỹ thuật ESD được chỉ định cho các trường hợp như: Những tổn thương ung thư biểu mô tuyến biệt hóa, dạng không có loét bề mặt với bất kể kích thước nào; hoặc ung thư biểu mô tuyến dạng có loét bề mặt, có kích thước dưới 3cm đường kính; tổn thương ung thư không biệt hóa, không có loét bề mặt, đường kính dưới 2cm.

Đây là phương pháp ưu việt hàng đầu trong điều trị ung thư sớm đường tiêu hóa hiện nay. Phương pháp này có ưu điểm là bảo tồn đường tiêu hóa, giảm thiểu đau đớn, giúp người bệnh tránh được đại phẫu cắt bỏ đoạn ống tiêu hóa.

Bác sĩ cũng cho biết thêm, phương pháp này giúp người bệnh nâng cao chất lượng cuộc sống, có thể hồi phục sức khỏe nhanh chóng, sinh hoạt bình thường sau can thiệp 24 giờ.

Qua đó, rút ngắn thời gian nằm viện và tiết kiệm chi phí điều trị. Đây là phương pháp an toàn với mọi lứa tuổi, đặc biệt là bệnh nhân cao tuổi mắc ung thư dạ dày giai đoạn sớm và có nhiều bệnh lý nội khoa mạn tính như tim mạch, nội tiết…

Có rất nhiều yếu tố trong cuộc sống hàng ngày có thể tác động và gây ra ung thư dạ dày như: Nhiễm vi khuẩn HP; độ tuổi; ăn nhiều chất cay, nhiều đồ ăn nướng, ăn nhiều thịt, ít rau, ít vận động; yếu tố di truyền; do bệnh lành tính lâu năm có thể tác động bởi biến đổi về mặt sinh lí trong dạ dày thay đổi, gây nên ung thư dạ dày.

Ung thư dạ dày nếu phát hiện ở giai đoạn muộn, phương pháp chủ yếu là phẫu thuật, điều trị kết hợp nhiều phương pháp khác như hóa chất, xạ trị, làm suy giảm chất lượng cuộc sống, gánh nặng kinh tế do điều trị.

Nhưng theo các bác sĩ Khoa Nội tiêu hoá, điều đáng tiếc là đa số bệnh nhân đến bệnh viện khám khi ung thư đã ở giai đoạn muộn, xâm lấn, di căn xa ra các bộ phận trong cơ thể, nên không còn chỉ định can thiệp nội soi.

Vì vậy, việc phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm là yếu tố tiên quyết cho việc điều trị đạt hiệu quả tối đa. Một số dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày như: Đầy tức bụng, chán ăn, sụt cân chưa rõ nguyên nhân, mệt mỏi; nôn ra máu, ợ chưa, đầy bụng sau khi ăn, đi ngoài phân màu bất thường…

Để phát hiện ung thư dạ dày sớm, người dân nên khám sức khỏe định kỳ, nội soi tầm soát ung thư sớm đường tiêu hóa để phát hiện nguy cơ mắc ung thư, kịp thời lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả, tiết kiệm thời gian, chi phí điều trị, ngăn ngừa biến chứng.

Để hạn chế ung thư đường tiêu hóa, theo chuyên gia, kiểm tra thường xuyên là một trong những cách tốt nhất để phòng tránh ung thư. 

Riêng với ung thư đại tràng, bác sĩ Phạm Thái Sơn cho rằng, polyp tiền ung thư thường không biểu hiện triệu chứng, có thể được tìm thấy qua nội soi đại tràng vài năm trước khi ung thư xâm lấn phát triển.

Kiểm tra sàng lọc cũng tìm thấy được polyp tiền ung thư và cắt bỏ trước khi nó trở thành ung thư. Đây được xem là cách phòng bệnh cụ thể nhất.

Ung thư đại tràng có thể phòng tránh được thông qua thói quen ăn uống lành mạnh. Có nhiều yếu tố nguy cơ mà mọi người có thể phòng tránh được như: Các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu) được xem là có liên quan mật thiết đến ung thư đại tràng. Ăn khoảng 160g/ngày hoặc chế độ ăn với thịt quá 5 lần/tuần có nguy cơ cao gấp 3 lần. 

Dưới hình thức chiên, nướng, thịt xông khói, dăm bông, xúc xích, chất đạm sẽ làm tăng yếu tố sinh ung thư, còn mỡ sẽ bị chuyển hóa bởi vi khuẩn trong lòng ruột, làm tăng sản các tế bào biểu mô bất thường và phát triển thành ung thư. 

Ăn nhiều thịt, mỡ, đạm, ít chất xơ dễ dẫn đến béo phì và có nguy cơ cao gây ung thư đại tràng, nên cần thay đổi chế độ ăn khoa học hơn để phòng bệnh.

Các thức ăn chứa nhiều chất xơ (rau xanh, trái cây) giúp làm giảm nguy cơ này vì chất xơ giúp gia tăng tiêu thụ acid folic, gia tăng kết hợp chất xơ với các yếu tố sinh ung thư dẫn đến việc loại khỏi lòng ruột sớm vì giảm thời gian ứ đọng phân. 

Ngoài ra, chất xơ làm giảm pH trong lòng đại tràng và tăng sản xuất các acid béo chuỗi ngắn và yếu tố vi lượng chống hiện tượng ôxy hóa.

Các loại nước uống chứa cồn làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng. Thuốc lá được biết đến như là những “sát thủ” của bệnh lý tim mạch hay ung thư phổi. Gần đây nó được công nhận là những yếu tố nguy cơ rất quan trọng gây ung thư đại tràng cho cả hai giới, nhất là khi kết hợp với rượu bia.

Hoạt động thể lực, vận động hay luyện tập thể dục sẽ làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Quan trọng nhất là bạn không nên bỏ qua việc tầm soát phát hiện sớm căn bệnh này 6 tháng/lần tại các cơ sở chuyên khoa uy tín, bởi ung thư đại trực tràng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.

Theo thống kê của Bộ Y tế, ung thư dạ dày ở nước ta đang có tỉ lệ cao với gần 18.000 ca mắc mới và gần 15.000 trường hợp tử vong mỗi năm. Độ tuổi hay gặp nhất rơi vào khoảng 45-50 tuổi. Tuy nhiên, hiện nay, ung thư dạ dày đang trẻ hoá, có người ngoài 30 tuổi đã mắc căn bệnh này.

Nguy hiểm từ pháo tự chế

Vừa qua nhiều ca tai nạn liên quan đến pháo tự chế phải nhập viện gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ của việc này.

Khoa Bỏng, Chỉnh trực Bệnh viện Nhi Đồng 2 hiện đang tích cực điều trị các vết thương ở vùng mặt, bàn tay phải… cho nam bệnh nhi T. (SN 2009, Gia Lai) vì chế tạo pháo tại nhà.

Theo lời người nhà, do đang ở tuổi khám phá, tò mò nên T. có tham khảo thông tin chế tạo pháo trên mạng. Sau đó em đã đặt mua hóa chất rồi thực hành theo. Sự việc chỉ được phát hiện khi cả nhà nghe tiếng nổ lớn, T. được đưa vào cơ sở y tế gần nhà sơ cứu rồi chuyển lên bệnh viện Nhi đồng 2 tiếp tục điều trị.

Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, ghi nhận T. dập nát bàn tay phải, bỏng vùng mặt, mắt và bộ phận sinh dục.

Báo cáo của Bộ Công an cũng cho hay thời gian qua nhiều vụ án liên quan đến hành vi tự chế pháo trái phép, gây ra hậu quả khôn lường đã xảy ra.

Vào thời điểm gần Tết, các vụ tai nạn liên quan pháo tự chế lại gia tăng, để lại hậu quả đáng tiếc. Có những trường hợp phải chịu thương tổn suốt đời như cụt tay, bỏng nặng ở vùng mặt, mất thị lực…, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.

Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo, người dân cần chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng pháo nổ; không tự ý chế tạo thuốc nổ, pháo nổ, gây nguy hại cho bản thân và xã hội.

Đồng thời, các lực lượng chức năng, nhà trường cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết về những nguy hại của pháo nổ, thuốc nổ cho người dân, đặc biệt là đối với học sinh.

Chuyên gia cũng cảnh báo pháo nổ có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho cơ thể con người như tổn thương gân, cơ, giập nát, gãy xương xương, bỏng da, điếc, chấn thương - vết thương mắt... Khí độc từ pháo nổ có thể gây tổn thương đường hô hấp.

Tai nạn do sử dụng các loại pháo và vật liệu nổ nói chung đều rất nguy hiểm, không chỉ để lại hậu quả thương tật vĩnh viễn cho chính bệnh nhân, trở thành thành gánh nặng cho gia đình, xã hội mà nặng nề hơn là ảnh hưởng đến tính mạng.

Do đó, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần chấp hành đúng các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vật liệu nổ. Tuyệt đối không tự ý chế tạo, sử dụng pháo nổ để tránh những tai nạn đáng tiếc ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.