Tiến bộ mới trong điều trị ung thư xương

Ung thư xương là bệnh lý ác tính có thể xuất phát từ các thành phần của xương, như tế bào tạo xương, tế bào tạo sụn và tế bào liên kết của mô xương. Đặc biệt, ung thư xương nguyên phát có độ ác tính cao và di căn rất sớm. Bệnh thường phát triển từ từ, với các triệu chứng không rõ ràng, khiến người bệnh thường đến bệnh viện ở giai đoạn muộn.

Phẫu thuật tái tạo khuyết hổng lồng ngực bằng công nghệ 3D.

Điều này càng trở nên khó khăn hơn khi ung thư xương thường xảy ra ở nhóm tuổi trẻ, từ 10-20 tuổi, độ tuổi phát triển mạnh về xương. Bệnh không chỉ gây ra ảnh hưởng về mặt sức khỏe mà còn gây tổn thương về tâm lý cho người bệnh và gia đình.

Tại Việt Nam, mặc dù các bệnh viện lớn đã thực hiện điều trị ung thư xương, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Việc chẩn đoán muộn do thiếu kiến thức về bệnh trong cộng đồng và sự thiếu hụt bác sỹ chuyên khoa, thiết bị chẩn đoán hiện đại vẫn gây khó khăn cho việc phát hiện và điều trị kịp thời.

Hiện nay, ung thư xương được điều trị theo phương pháp đa mô thức, bao gồm hóa trị, phẫu thuật cắt bỏ khối u, xạ trị và liệu pháp miễn dịch. Phẫu thuật là phương pháp điều trị chủ yếu, trong đó phẫu thuật bảo tồn chi đang được coi là tiêu chuẩn.

Phẫu thuật bảo tồn chi giúp loại bỏ khối u mà không cần phải cắt bỏ toàn bộ chi, từ đó giữ lại chức năng vận động cho bệnh nhân. Sau khi cắt bỏ khối u, xương lành sẽ được tái tạo bằng vật liệu nhân tạo hoặc ghép xương đồng loại, hoặc ghép xương tự thân đã được xử lý bằng dung dịch ni-tơ lỏng.

Ni-tơ lỏng là một phương pháp điều trị ung thư xương mới mẻ và tiên tiến, được lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam bởi Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Phương pháp này sử dụng nhiệt độ cực thấp (-196°C) của ni-tơ lỏng để đông lạnh và tiêu diệt tế bào ung thư trong đoạn xương chứa khối u mà vẫn giữ nguyên cấu trúc xương.

Ưu điểm của phương pháp này là chỉ cần một lần phẫu thuật, thời gian xử lý đoạn xương ngắn (từ 30 đến 60 phút) và không cần các phương pháp xử lý phức tạp khác như chiếu xạ. Đoạn xương được ghép lại vào cơ thể bệnh nhân sẽ đồng hóa với xương của bệnh nhân sau một thời gian, giúp phục hồi chức năng và hình thể của chi, giữ nguyên chức năng vận động.

Không chỉ vậy, phương pháp ni-tơ lỏng còn có chi phí điều trị thấp hơn so với các phương pháp ghép xương đồng loại hay khớp nhân tạo, giúp tiết kiệm đáng kể cho bệnh nhân.

Phương pháp điều trị ung thư xương bằng ni-tơ lỏng lần đầu tiên được triển khai tại Vinmec vào tháng 09/2022, khi bệnh viện thực hiện thành công ca mổ đầu tiên cho một bệnh nhân 16 tuổi tại Hà Nội.

Kể từ đó, bệnh viện đã thực hiện thành công 24 ca và nhận được kết quả khả quan. Tỷ lệ liền xương của bệnh nhân đạt từ 90% sau khoảng thời gian 1 năm, với thời gian hồi phục nhanh chóng, nhiều bệnh nhân có thể đi lại không đau chỉ trong vòng 3-6 tháng sau phẫu thuật.

Đặc biệt, tỷ lệ tái phát tại chỗ của phương pháp này rất thấp, chỉ dưới 5%. Nhiều bệnh nhân ung thư xương ở Nhật Bản đã sống khỏe mạnh sau 20 năm nếu được điều trị sớm bằng phương pháp này.

Một trong những ưu điểm nổi bật của phương pháp ni-tơ lỏng là khả năng giữ lại khớp và lớp sụn tăng trưởng mà không cần cắt bỏ. Khi mảnh ghép xương được diệt tế bào ung thư bằng ni-tơ lỏng, nó sẽ được ghép vào cơ thể và đồng hóa với cơ thể sau một năm, giúp xương có thể dài ra theo đúng độ tuổi tăng trưởng. Điều này cực kỳ quan trọng đối với bệnh nhân còn trẻ, khi sự chênh lệch chiều dài chi có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng và thẩm mỹ của chi thể.

Phương pháp ni-tơ lỏng hiện đang được áp dụng tại các quốc gia như Nhật Bản, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc, và đã cho thấy hiệu quả điều trị cao. Với thành công bước đầu tại Việt Nam, phương pháp này đang mở ra cơ hội điều trị mới cho hàng nghìn bệnh nhân ung thư xương, giúp họ giữ lại chức năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Phương pháp điều trị ung thư xương bằng ni-tơ lỏng đang trở thành một bước tiến quan trọng trong y học, đặc biệt là tại Việt Nam. Những tiến bộ này không chỉ giúp bệnh nhân sống khỏe mạnh lâu dài mà còn giúp bảo tồn chi thể, nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Đây chính là hy vọng mới cho những bệnh nhân ung thư xương, mở ra một tương lai tươi sáng hơn trong điều trị bệnh lý này.

Nhồi máu cơ tim vì chủ quan với bệnh mạch vành

Từ Pháp về Việt Nam dịp Tết, ông Cảnh, 63 tuổi, bất ngờ bị đau ngực do nhồi máu cơ tim, được bác sỹ đặt stent tái thông dòng máu kịp thời.

Ông Cảnh có tiền sử tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, bệnh mạch vành, từng đặt stent động mạch liên thất trước cách đây 8 năm. Sau điều trị, ông chỉ tái khám ba lần, uống thuốc theo toa vài tháng rồi tự ngưng. “Vì mỗi lần đặt lịch khám ở Pháp phải chờ lâu, hơn nữa tôi thấy bản thân khỏe mạnh, nghĩ không cần tái khám,” ông giải thích. Ông cũng không bỏ được thói quen hút thuốc, tiếp tục hút gần một gói mỗi ngày.

Trước khi nhập viện 2 ngày, ông Cảnh ho khan, khó thở, mệt nhiều, nghĩ do cảm lạnh thông thường nên tự mua thuốc uống. Hai ngày sau, triệu chứng tăng nặng kèm những cơn đau thắt ngực dồn dập, ông đi xe hơn ba giờ từ Bình Thuận vào Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cấp cứu.

Ngày 27/2, ThS.BS Phạm Hoàng Trọng Hiếu, người điều trị cho bệnh nhân cho biết bệnh nhân có dấu hiệu điển hình của hội chứng vành cấp (tình trạng hẹp nặng mạch máu tim gây tổn thương cơ tim do thiếu máu nuôi). Ông Cảnh được chụp mạch vành khẩn, xác định nhánh mạch vành phải hẹp 95-99%. “Nếu không can thiệp ngay để tái thông, nguy cơ mạch máu này tắc hoàn toàn rất cao, đe dọa tính mạng người bệnh,” bác sỹ Hiếu nhận định.

Ê kíp đã đặt stent vào đoạn mạch hẹp để khơi thông dòng máu nuôi tim. Sau 30 phút, lòng mạch được mở rộng, ông Cảnh hết khó thở, giảm đau ngực, xuất viện ngày hôm sau.

GS-TS. Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM chia sẻ, ông Cảnh có phần lớn các yếu tố nguy cơ gây bệnh mạch vành (tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hút thuốc lá), từng đặt stent. Việc không tái khám, tiếp tục hút thuốc lá có thể khiến lòng mạch tái hẹp, dẫn đến nhồi máu cơ tim. Rất may, ông Cảnh được can thiệp kịp thời khi bệnh mới khởi phát, tránh biến chứng nguy hiểm.

Tương tự, bà Lan (67 tuổi), Việt kiều Mỹ, bị đau ngực từng cơn âm ỉ, chụp CT mạch vành xác định nhánh liên thất trước hẹp 80%, nguy cơ tiến triển hẹp nặng, thậm chí tắc mạch máu nuôi tim.

Để ngăn ngừa nguy cơ nhồi máu cơ tim, biến chứng suy tim, rối loạn nhịp cho người bệnh, GS.TS.BS Võ Thành Nhân cùng ê kíp đã đặt 2 stent nong đoạn mạch hẹp. Bà Lan hết đau ngực và được tư vấn chế độ ăn uống, vận động sau can thiệp để nâng cao sức khỏe tim mạch.

Ông Cảnh và bà Lan là hai trong số hàng nghìn Việt kiều đến khám và điều trị bệnh tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh nhân dịp về Việt Nam ăn Tết.

“Ở Mỹ, việc thăm khám và gặp bác sỹ chuyên khoa không thuận tiện như Việt Nam,” bà Lan cho biết. Cũng theo ông Cảnh, để khám tầm soát, điều trị bệnh mạn tính ở Pháp phải chờ khá lâu, có khi 1-2 tháng, nên trong thời gian về nước nghỉ Tết dài ngày, kiều bào, nhất là nhóm người U50 trở lên, có xu hướng kết hợp khám sức khỏe tổng quát hoặc chuyên sâu.

Theo PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh, Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, chỉ trong hai tháng đầu năm, đã có hơn 4.000 Việt kiều và người nước ngoài khám sức khỏe tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Trong đó, phần lớn là người cao tuổi, thuộc nhóm nguy cơ mắc bệnh tim mạch do tim và các mạch máu bị suy yếu theo thời gian.

Các bệnh lý nền như đái tháo đường, rối loạn lipid máu, béo phì cũng thường gặp ở người cao tuổi, làm tăng khả năng mắc bệnh tim. Hầu hết bệnh nhân đến từ Mỹ (chiếm khoảng 40%), Canada, Anh, Pháp, Thụy Sỹ…, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Malaysia, Philippines, Trung Quốc, Campuchia…

Tại Việt Nam, người bệnh có thể được khám lâm sàng với bác sỹ, đo điện tim, chụp X-quang ngực, siêu âm tim hoặc thực hiện các cận lâm sàng chuyên sâu như chụp MSCT mạch vành, chụp MRI tim, gắn máy theo dõi nhịp tim Holter ECG…

Nếu cần can thiệp hoặc phẫu thuật tim, chi phí khoảng 100-200 triệu đồng, chỉ bằng 1/3 so với các nước trong khu vực. Bệnh viện còn lưu trữ bệnh án điện tử, hỗ trợ dịch thuật hồ sơ bệnh án để thuận tiện cho bác sỹ ở nước sở tại tham khảo sau này.

Phó giáo sư Vinh khuyến cáo người cao tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, mỡ máu cao (rối loạn lipid máu), hút thuốc lá, thừa cân hoặc béo phì, đái tháo đường, suy giãn tĩnh mạch, tiền sử gia đình mắc bệnh tim… nên tầm soát bệnh tim mạch mỗi 6-12 tháng.

Ăn uống khoa học, tập thể dục tối thiểu 20 phút mỗi ngày hoặc 150 phút mỗi tuần, không hút thuốc, duy trì cân nặng hợp lý, ngủ đủ giấc giúp kiểm soát tình trạng bệnh. Theo dõi sức khỏe tại nhà, uống thuốc đều đặn, tái khám định kỳ nhằm ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Dấu hiệu cảnh báo ung thư phổi

Ung thư phổi là một trong những căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao nhất trên thế giới. Tuy nhiên, ung thư phổi lại thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến cho việc phát hiện bệnh trở nên khó khăn.

Việc phát hiện sớm căn bệnh này có thể mang lại cơ hội sống sót cao hơn, giúp cải thiện chất lượng điều trị và kéo dài sự sống.

Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Medlatec tiếp nhận ông V.T.L (59 tuổi, Hà Nội) đến khám với các triệu chứng đau đầu, tức mạn sườn phải.

Ông L. không có tiền sử hút thuốc lá, nhưng đã gặp phải các triệu chứng như đau nhức vùng chẩm (sau đầu) và cảm giác tức nặng phía trong. Ngoài ra, ông cũng cảm thấy đau tức nhẹ vùng mạn sườn phải, không liên quan đến vận động hay hít thở. Những triệu chứng này không rõ ràng và dễ bị bỏ qua, khiến ông L. không nghĩ rằng mình mắc phải bệnh lý nghiêm trọng.

Tuy nhiên, khi đi khám và thực hiện các xét nghiệm tại bệnh viện, bác sỹ đã phát hiện ra dấu hiệu bất thường qua chụp X-quang tim phổi.

Nốt mờ không đồng nhất xuất hiện ở mức ngang rốn phổi trái, điều này gợi ý khả năng ung thư. Tiếp theo, ông L. được chỉ định làm chụp cắt lớp vi tính (CT-Scanner) lồng ngực có tiêm cản quang, kết quả cho thấy hình ảnh nốt bán đặc thùy trên phổi trái, với phân loại Lung RADS 4A – nghi ngờ ác tính.

Để khẳng định chẩn đoán, bác sỹ đã tiến hành sinh thiết phổi dưới hướng dẫn CT-Scanner. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy sự hiện diện của ung thư biểu mô phổi không tế bào nhỏ, một dạng ung thư phổi phổ biến. Điều đáng lưu ý là xét nghiệm mô bệnh học xác định đây là ung thư tuyến phổi.

Theo bác sỹ Trần Văn Thụ, Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, ung thư phổi thường phát triển âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Vì vậy, nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn, khi khối u đã di căn sang các cơ quan khác. Khi đó, khả năng chữa trị thành công là rất thấp và tỷ lệ tử vong rất cao.

Trong trường hợp của ông L., dù ung thư được phát hiện ở giai đoạn sớm, nhưng bác sỹ vẫn khuyến nghị thực hiện các xét nghiệm bổ sung như nhuộm hóa mô miễn dịch với PDL1 và xét nghiệm đột biến gen để đánh giá khả năng điều trị miễn dịch và điều trị đích.

Bác sỹ Thụ cũng chia sẻ rằng nếu ung thư phổi được phát hiện sớm, bệnh nhân có thể có cơ hội điều trị hiệu quả hơn, kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng cuộc sống. Vì vậy, tầm soát ung thư phổi định kỳ là một việc làm rất quan trọng, đặc biệt đối với những đối tượng có yếu tố nguy cơ cao.

Bác sỹ Trần Văn Thụ khuyến cáo rằng những người trong các nhóm đối tượng sau đây cần thực hiện tầm soát ung thư phổi định kỳ là người trên 50 tuổi. Người hút thuốc lá lâu năm. Người có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi.

Người làm việc trong môi trường độc hại, tiếp xúc với hóa chất, bụi mịn, khí thải…

Ngoài ra, nếu xuất hiện các triệu chứng như ho kéo dài không rõ nguyên nhân, ho ra máu, khó thở, hụt hơi, đau ngực không rõ nguyên nhân, sụt cân, mệt mỏi, thay đổi giọng nói, bệnh nhân cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời.

Ung thư phổi không chỉ ảnh hưởng đến những người hút thuốc mà còn có thể tấn công những người không có thói quen này. Việc phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn sớm giúp mở ra cơ hội điều trị và sống sót cho bệnh nhân. Do đó, việc tầm soát ung thư phổi định kỳ là cần thiết và quan trọng, đặc biệt là với những người có yếu tố nguy cơ.

Nếu bạn hoặc người thân có các triệu chứng nghi ngờ hoặc thuộc nhóm đối tượng nguy cơ, đừng ngần ngại thăm khám và thực hiện các xét nghiệm sàng lọc để phát hiện sớm ung thư phổi, từ đó giúp bảo vệ sức khỏe của mình.