Các phương tiện neo đậu tại khu vực khai thác của Công ty Trung Hậu 68 (Ảnh: TTO)

Đề nghị truy tố cựu Chủ tịch UBND tỉnh An Giang và nhiều đồng phạm

Vừa qua, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) đã hoàn tất kết luận điều tra đề nghị truy tố 44 bị can trong vụ án “vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, xảy ra tại Công ty Trung Hậu 68, Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang và các đơn vị liên quan.

Trong đó, cựu Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình; cựu Chánh văn phòng UBND tỉnh Nguyễn Bảo Trung và 7 bị can khác cùng bị đề nghị truy tố tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Bị can Lê Quang Bình, Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty Trung Hậu 68 bị đề nghị truy tố 3 tội: “đưa hối lộ; vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; rửa tiền”.

Có 2 bị can bị đề nghị truy tố tội “nhận hối lộ”, gồm: cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang Trần Anh Thư và cựu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang Nguyễn Việt Trí.

Ba bị can bị đề nghị truy tố tội 2 tội “đưa hối lộ”, “vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên” gồm: Lê Trọng Hải và Võ Truyền Thống, cùng là Phó tổng giám đốc; Nguyễn Tấn Lịnh, Giám đốc điều hành Công ty Trung Hậu 68.

Ngoài ra, 24 bị can bị đề nghị truy tố về tội “vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên” và 4 bị can bị đề nghị truy tố tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước”.

Cấp phép khai thác khoáng sản không thông qua đấu giá

Trong vụ án trên, cựu Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình bị cáo buộc tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, quy định tại khoản 3, Điều 356, Bộ luật Hình sự.

Theo hồ sơ vụ án, đầu năm 2020, UBND tỉnh An Giang có phương án cấp mỏ cát tại xã Mỹ Hiệp và xã Bình Phước Xuân (huyện Chợ Mới) để cung cấp cát san lấp phục vụ công trình tuyến nối Quốc lộ 91 và tuyến tránh TP. Long Xuyên.

Theo quy định, mỏ cát này phải được lựa chọn đơn vị khai thác qua hình thức đấu giá quyền khai thác. Tuy nhiên, sau khi được Lê Quang Bình, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Trung Hậu 68 đến gặp gỡ, “nhờ” giúp đỡ, ông Nguyễn Thanh Bình đã chỉ đạo các cấp dưới tạo điều kiện cho công ty này được khảo sát, thăm dò và cấp phép khai thác cát không thông qua đấu giá.

Với vai trò là Phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang, phụ trách lĩnh vực tài nguyên - môi trường, ông Trần Anh Thư đã chỉ đạo Nguyễn Việt Trí (khi đó là Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang) thống nhất bổ sung khu vực có diện tích 99 ha tại khu vực được Công ty Trung Hậu 68 đề nghị khảo sát vào danh mục khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản.

Hành vi của các bị can nhằm mục đích giao thẳng mỏ cát cho công ty này không qua thủ tục đấu giá, dù chỉ 2 tháng trước đó, chính ông Trần Anh Thư đã từng ký quyết định đưa mỏ cát này vào đấu giá khai thác.

Không những thế, từ đề xuất của doanh nghiệp, các cựu lãnh đạo UBND tỉnh An Giang cũng thay đổi phương án, ký giấy phép khai thác khoáng sản lần đầu cho Công ty Trung Hậu 68 để cung cấp cát cho công trình cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ không đúng với chủ trương, mục tiêu ban đầu của dự án này.

Dù thay đổi mục tiêu, quy mô dự án, song doanh nghiệp này tiếp tục được các cựu lãnh đạo tỉnh An Giang “ưu ái”, bỏ qua các bước điều chỉnh hoặc lập dự án mới, phê duyệt dự án đầu tư.

Ngoài ra, Nguyễn Thanh Bình, Trần Anh Thư, Nguyễn Việt Trí cũng được xác định đã “qua mặt” Ban Cán sự đảng (UBND tỉnh An Giang), thực hiện các thủ tục điều chỉnh công suất khai thác; nâng trữ lượng khai thác cho Công ty Trung Hậu 68 trái thẩm quyền.

Trong khi đó, các bị cáo này biết, doanh nghiệp không đáp ứng tiêu chí về hợp đồng ký kết với một số nhà thầu thi công, không đủ điều kiện nâng công suất khai thác; độ sâu khu vực mỏ đã vượt quá độ sâu được cấp phép, nhưng vẫn nhiều lần cho phép nâng trữ lượng khai thác, từ 300.000 m3 lên tới 1.110.000 m3/năm.

Thậm chí, các bị can này cũng biết rõ việc Công ty Trung Hậu 68 cho Công ty Văn Anh vào khai thác trái phép tại phạm vi dự án, vượt độ sâu cho phép, nhưng vẫn làm ngơ, tiếp tục chỉ đạo “tạo mọi điều kiện”, sớm thông qua bản đánh giá tác động môi trường để công ty này tiếp tục được khai thác.

Cơ quan điều tra xác định, ông Trần Anh Thư đã nhận hối lộ gần 1 tỷ đồng từ Công ty Trung Hậu 68, còn Nguyễn Việt Trí cũng nhiều lần nhận hối lộ từ Lê Quang Bình và một số cá nhân thuộc doanh nghiệp này, với số tiền lên tới hơn 3,1 tỷ đồng.

Khai thác trái phép hơn 3,7 triệu m3 cát

Sau khi được UBND tỉnh An Giang cấp phép khai thác cát, ngoài việc tự khai thác, Công ty Trung Hậu 68 còn bán vị trí khai thác cho Công ty Mỹ Luông, Công ty Văn Anh, Công ty Hải Hà, Công ty Hiếu Hiếu Thảo để khai thác trái phép.

Trong quá trình điều tra, cơ quan công an xác định, từ ngày 24/12/2021 đến ngày 29/7/2023, Công ty Trung Hậu 68 đã khai thác tổng cộng gần 5,1 triệu m3 cát, trong đó, khối lượng cát cung cấp thực tế cho một số dự án theo giấy phép chỉ gần 1,4 triệu m3, còn lại (hơn 3,7 triệu m3), các công ty này đã khai thác trái phép, vượt công suất năm, vượt trữ lượng được phê duyệt.

Số cát này được tiêu thụ cho các khách lẻ, trong đó Công ty Trung Hậu 68 khai thác trái phép hơn 2,3 triệu m3; Công ty Mỹ Luông 197.112 m3; Công ty Hải Hà hơn 262.738 m3; Công ty Hiếu Hiếu Thảo 136.000 m3.

Tại Cơ quan điều tra, bị can Lê Quang Bình khai nhận đã chỉ đạo Ban Tổng giám đốc tổ chức cho nhân viên khai thác cát trái phép, bán ra ngoài thể thu lợi.

Bên cạnh đó, Bình cũng thừa nhận đã trực tiếp thỏa thuận hoặc chỉ đạo Hoàng Hải Thụy, Phó tổng giám đốc Công ty Trung Hậu 68 để bán các vị trí, thỏa thuận cùng với các cá nhân, doanh nghiệp bên ngoài để cùng khai thác cát trái phép.

Hàng trăm tỷ đồng thu lợi bất chính được “rửa sạch”

Theo Cơ quan điều tra xác định, tính theo giá bán thấp nhất do UBND tỉnh An Giang quy định là 79.200 đồng/m3 cát, thì Công ty Trung Hậu 68 và các doanh nghiệp liên quan đã hưởng lợi bất chính gần 294 tỷ đồng. Trong số này, Lê Quang Bình hưởng lợi hơn 170 tỷ đồng.

Để che giấu nguồn gốc số tiền thu lời bất chính do khai thác khoáng sản trái phép tại mỏ cát, từ tháng 10/2022 đến ngày 29/7/2023, Lê Quang Bình đã chỉ đạo chuyển số tiền trên vào tài khoản ngân hàng của các cá nhân khác nhau, sau đó sử dụng để trả nợ, chi phí điều hành, chi tiêu cá nhân.

Cụ thể, Bình chỉ đạo ông Hoàng Hải Thụy nhận tiền thanh toán từ khách lẻ hoặc qua người môi giới bằng tiền mặt, không có biên nhận, không ghi chép lại.

Bên cạnh đó, ông Thụy cũng được chỉ đạo mượn tài khoản ngân hàng của người khác để nhận tiền, sau đó chuyển lòng vòng qua các tài khoản khác, cuối cùng mới chuyển tới tài khoản cá nhân của Lê Quang Bình, hoặc được chỉ đạo sử dụng vào nhiều mục đích.

Quá trình điều tra, do không có hồ sơ, chứng từ, nên ông Thụy cũng không xác định được đã nhận bao nhiêu tiền mặt thông qua hoạt động mua bán đối với khối lượng cát được khai thác trái phép.

Sau khi chi tiêu, số tiền còn lại gần 50 tỷ đồng, Lê Quang Bình đã giao cho anh trai Lê Quang Vinh và cháu trai là Lê Văn Hoàng đứng tên ký hợp đồng đặt cọc mua 6 bất động sản, số tiền thanh toán gần 38 tỷ đồng; chỉ đạo nhân viên là Lê Quốc Hùng thanh toán mua 8 xe sang đứng tên cá nhân và Công ty.

Quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã kê biên 7 thửa đất của bị can Hoàng Hải Thụy, 33 thửa đất của Phạm Quốc Văn, cùng hàng chục xe ô tô của Công ty Trung Hậu 68.