Giải thưởng Nhân tài Đất Việt (NTĐV) được khởi xướng từ năm 2004, do Hội Khuyến học Việt Nam, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) phối hợp tổ chức với mục tiêu ban đầu là phát hiện và tôn vinh các tài năng trong lĩnh vực công nghệ thông tin của Việt Nam. Trải qua 20 năm hoạt động với 18 lần trao giải, Giải thưởng đã phát hiện và tôn vinh hàng trăm nhân tài trong nhiều lĩnh vực khác nhau, với công trình, sản phẩm khoa học, công nghệ sáng tạo được ứng dụng vào thực tiễn đời sống, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Năm 2025, trong bối cảnh toàn Đảng và toàn dân triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Giải thưởng Nhân tài Đất Việt lần thứ 18 tiếp tục đổi mới mạnh mẽ về nội dung, tổ chức, hướng tới phát hiện và tôn vinh những nhân tài gắn với ba trụ cột: khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo.

Các lĩnh vực xét giải được cấu trúc lại phù hợp với định hướng phát triển quốc gia gồm: Công nghệ số, Y dược, Tuổi trẻ sáng tạo, Khuyến học - Tự học thành tài và Cống hiến. Trong đó, Công nghệ số tiếp tục là trái tim của Giải thưởng, phản ánh khát vọng Việt Nam trong hành trình kiến tạo quốc gia số - xã hội số - kinh tế số an toàn và bền vững.

GS.TS Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam đánh giá, những nhân tài được vinh danh hôm nay và hàng trăm nhà khoa học đã được vinh danh ở 17 mùa giải qua, không chỉ là niềm tự hào của người đạt giải, mà còn là biểu tượng, là minh chứng hùng hồn cho bản lĩnh, trí tuệ, tình yêu lao động và sự sáng tạo không ngừng của con người Việt Nam trong thời kỳ xây dựng đất nước, và hội nhập quốc tế. Đó cũng là minh chứng cho truyền thống hiếu học, học không bao giờ cùng của dân tộc Việt Nam.

Theo GS.TS Nguyễn Thị Doan, để có được sản phẩm tham dự giải thưởng, các tác giả đã dày công nghiên cứu, học thường xuyên để bồi đắp tri thức, nhằm thực hiện chủ trương phát triển kinh tế bằng tri thức, bằng trí tuệ thông qua các sản phẩm nghiên cứu khoa học thành công, được ứng dụng rộng rãi, hiệu quả vào mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội, chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đây là cách đi đúng đắn, giúp đất nước phát triển nhanh, bền vững nhất mà Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã khẳng định và được các nhà khoa học tiếp thu, thực hiện. Giải thưởng đã, đang, và sẽ trở thành sân chơi rộng rãi cho các nhà khoa học, cho những nông dân đam mê với nghiên cứu sáng tạo. Nhiều công trình đạt giải đã vươn ra và được khẳng định trên thị trường quốc tế, và chắc chắn sẽ phát triển trong tương lai.

Nền tảng máy tính AIoT xử lý tại biên KIMQ - nhóm tác giả công ty Cổ phần HSPTek (bìa trái) và Hệ sinh thái thiết bị đầu cuối mạng viễn thông thế hệ mới XGS-PON Wi-Fi7 - Nhóm tác giả Công ty Cổ phần Công nghệ Công nghiệp Bưu chính Viễn thông (bìa phải) nhận giải Nhì lĩnh vực Công nghệ số Thành công.

 Công nghệ số - Trái tim của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt

Hạng mục này Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) chủ trì triển khai, lĩnh vực Công nghệ số năm nay mang chủ đề: “AI và Dữ liệu lớn - Công nghệ kiến tạo đột phá”, nhằm thúc đẩy ứng dụng các công nghệ lõi như AI, Big Data, Blockchain, Cloud, IoT, điện toán lượng tử… vào thực tiễn quản trị, sản xuất, đời sống. Giải thưởng khuyến khích các sản phẩm có tính ứng dụng cao, phục vụ Chính phủ số, Kinh tế số, Xã hội số, đảm bảo an toàn dữ liệu, an ninh mạng, góp phần nâng cao năng lực quản trị và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Năm 2025 ghi nhận 168 sản phẩm dự thi trong lĩnh vực công nghệ số – con số thể hiện sức hút mạnh mẽ và uy tín ngày càng cao của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt. Sau vòng Sơ khảo, 17 sản phẩm xuất sắc nhất đã được Hội đồng Giám khảo lựa chọn vào Chung khảo và có màn bảo vệ trực tiếp đầy kịch tính, trí tuệ và sáng tạo trước Hội đồng Chung khảo vào ngày 25/10/2025 để tìm ra những gương mặt xứng đáng nhất cho Chiếc cúp Nhân tài Đất Việt 2025.

Năm nay, lĩnh vực Công nghệ số đặc biệt sôi động khi thu hút nhiều sản phẩm đến từ các tác giả trẻ trong độ tuổi 16–30, trong đó có nhiều học sinh trung học phổ thông, sinh viên và các startup công nghệ Việt. Sự tham gia của lực lượng trẻ cho thấy Giải thưởng đã trở thành nguồn cảm hứng, bệ phóng cho thế hệ sáng tạo mới, đồng thời phản ánh tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đang lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng công nghệ Việt Nam.

Những lĩnh vực tôn vinh đặc biệt

• Giải thưởng Cống hiến: Lần đầu tiên được ra mắt, tôn vinh các nhà khoa học, chuyên gia, nhà giáo lão thành đã dành trọn đời cho sự nghiệp nghiên cứu và đào tạo, để lại di sản tri thức bền vững cho đất nước.
• Giải thưởng Y dược: Vinh danh những công trình nghiên cứu xuất sắc, đã được ứng dụng vào thực tiễn, đạt được những thành tựu mới của ngành y tế Việt Nam, đem lại hiệu quả rất thiết thực trong sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.
• Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo: Dành cho những nhà khoa học trẻ tiêu biểu do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xét chọn, đại diện cho thế hệ mới dám nghĩ, dám làm, cống hiến vì cộng đồng.
• Giải thưởng Khuyến học - Tự học thành tài: Tôn vinh những tài năng từ tinh thần tự học, tự nghiên cứu đã nỗ lực vượt khó để tạo ra những sản phẩm, công trình mang lại lợi ích trực tiếp cho cộng đồng dân cư tại địa phương và các khu vực lân cận.

Ông Nguyễn Long, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tin học Việt Nam, thành viên của Hội đồng Giám khảo chung khảo Giải thưởng Nhân tài Đất Việt lĩnh vực Công nghệ số đánh giá, AI và dữ liệu lớn được hầu hết các sản phẩm tham dự bảo vệ Chung khảo NTĐV 2025 đưa thành làm "trái tim" của sản phẩm. Trong xu thế tích hợp và ứng dụng AI hiện thời ở Việt Nam, có vẻ các sản phẩm vẫn còn khá "chông chênh" với sự thay đổi và sức mạnh "chóng mặt" từ các ông lớn AI chủ đạo toàn cầu. Tuy nhiên, những sản phẩm tiêu biểu nhất được vinh danh hôm nay vẫn rất xứng đáng.

Chia sẻ tại Lễ trao giải, ông Huỳnh Quang Liêm, Tổng Giám đốc Tập đoàn VNPT khẳng định, VNPT luôn coi việc phát hiện các nhân tài và tôn vinh trí tuệ Việt là sứ mệnh gắn liền sự nghiệp chuyển đổi số của đất nước. VNPT cam kết là người đồng hành tin cậy của các nhân tài Việt, là bệ phóng cho những ý tưởng công nghệ tiên phong, cùng chung tay xây dựng một Việt Nam sáng tạo, an toàn và thịnh vượng trên nền tảng số.

Coi phát triển nhân tài là một trong những trọng tâm, VNPT quyết tâm thực hiện mục tiêu chiến lược trở thành tập đoàn công nghệ hàng đầu Việt Nam, lấy hạ tầng số - công nghệ số - dịch vụ số làm trụ cột, đóng góp thiết thực cho tiến trình chuyển đổi số quốc gia và nâng cao năng lực cạnh tranh của đất nước. Chúng tôi tin rằng: Việt Nam sẽ vươn mình, bứt phá và làm chủ tương lai bằng trí tuệ Việt, công nghệ Việt và nhân tài Việt.