Một chú voi robot ở Thrissur, bang Kerala, Ấn Độ. Ảnh: AFP

Những chú voi robot này được làm từ sợi thủy tinh và cao su, mô phỏng ngoại hình, kích thước của voi thật và có thể vẫy tai, phun nước từ vòi. Chúng được thiết kế để tham gia vào các nghi lễ truyền thống, thay thế cho những con voi bị nuôi nhốt và khai thác trong các hoạt động tôn giáo.

Tại nhiều lễ hội Hindu, voi được trang trí rực rỡ, diễu hành qua đám đông với tiếng trống và nhạc lớn. Tuy nhiên, điều này có thể khiến voi hoảng loạn, dẫn đến các vụ giẫm đạp nguy hiểm. Một số đền thờ ở bang Kerala đã chuyển sang sử dụng voi robot để giảm rủi ro và chấm dứt tình trạng voi bị nuôi nhốt trong điều kiện khắc nghiệt.

Theo tổ chức PETA, hơn 2.700 con voi tại Ấn Độ đang phải chịu căng thẳng nặng nề vì bị nhốt một mình gần như cả ngày. Kể từ năm 2023, PETA đã tài trợ hơn 10 mô hình voi nhân tạo cho các đền thờ với điều kiện voi thật phải được trả về khu bảo tồn tự nhiên.

C.G. Prakash, một cựu quan chức tại đền Chakkamparambu Bhagavathy, bang Kerala, khẳng định: “Voi là loài động vật hoang dã, chúng thuộc về rừng rậm chứ không phải bị giam cầm trong đền thờ.”

Theo Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF), hiện chỉ còn dưới 50.000 con voi sống trong môi trường tự nhiên tại châu Á, chủ yếu ở Ấn Độ, Sri Lanka và Đông Nam Á. Khi môi trường sống bị thu hẹp, xung đột giữa con người và voi ngày càng gia tăng.

Trong năm 2023-2024, Ấn Độ ghi nhận 629 người thiệt mạng do voi tấn công, trong khi 121 con voi bị giết hại, chủ yếu do hàng rào điện, săn trộm và va chạm với tàu hỏa.

Sáng kiến sử dụng voi robot không chỉ giúp bảo tồn voi hoang dã mà còn duy trì các nghi lễ truyền thống theo hướng nhân đạo hơn. Các tổ chức bảo vệ động vật hy vọng rằng, trong tương lai, voi robot sẽ trở thành giải pháp thay thế phổ biến trong các lễ hội tôn giáo tại Ấn Độ.