Ảnh minh hoạ. (Nguồn: Internet)

Quyết liệt triển khai các dự án đường sắt chiến lược, bảo đảm 6 rõ trong chỉ đạo, thực hiện 

Thông báo nêu rõ, thực tiễn đã chứng minh, hạ tầng chiến lược phát triển đến đâu sẽ mở ra không gian phát triển mới đến đó, nhất là nhiều khu đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ, khu vui chơi, giải trí, các thiết chế về văn hóa, thể dục, thể thao, y tế, giáo dục được hình thành và quỹ đất được khai thác hiệu quả.

Để đến năm 2030 nước ta trở thành nước có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao thì việc tiếp tục hoàn thiện kết cấu hạ tầng chiến lược, trong đó phát triển hoàn thiện hệ thống đường sắt là rất quan trọng. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị đã khẳng định đường sắt là một trong những lĩnh vực cần ưu tiên đầu tư, đặc biệt là các tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đường sắt đô thị, đường sắt kết nối với cảng biển, khu công nghiệp, các đô thị lớn và đường sắt liên vận quốc tế. Do vậy, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đường sắt có ý nghĩa rất lớn cho sự phát triển đất nước.

Tại Phiên họp lần thứ hai, Thủ tướng Chính phủ giao 48 nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành và địa phương. Các bộ, ngành, địa phương và các thành viên Ban chỉ đạo đã hết sức trách nhiệm tổ chức triển khai các nhiệm vụ được giao, đã hoàn thành 23 nhiệm vụ đáp ứng yêu cầu, 25 nhiệm vụ đang triển khai thực hiện; trong đó, một số nội dung quan trọng đã hoàn thành như trình Quốc hội thông qua Luật Đường sắt; trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 106/NQ-CP và Nghị quyết số 127/NQ-CP triển khai các Nghị quyết của Quốc hội về các Dự án đường sắt; trình Chính phủ ban hành Nghị định số 123/2025/NĐ-CP quy định chi tiết về thiết kế kỹ thuật tổng thể và cơ chế đặc thù cho một số dự án đường sắt; trình Quốc hội bổ sung các hình thức đầu tư vào Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam (Nghị quyết số 227/2025/QH15). Thủ tướng Chính phủ ghi nhận kết quả đạt được của các bộ, ngành, địa phương trong việc tổ chức triển khai các nhiệm vụ được giao.

Thời gian tới, nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo là hết sức nặng nề, quan trọng, cấp bách, Thủ tướng yêu cầu các đồng chí thành viên Ban chỉ đạo tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao, triển khai công việc nhanh, quyết liệt, quyết đoán, "nhìn xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn", việc triển khai các nhiệm vụ phải bảo đảm 6 rõ: "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền".

Ban Chỉ đạo thực hiện chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, thống nhất chủ trương, còn các bộ, ngành, cơ quan, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chủ động, tích cực, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tổ chức thực hiện đảm bảo mục tiêu đã đề ra, như chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm "đã làm phải làm đến nơi đến chốn", làm việc nào ra việc đó, làm việc nào dứt việc đó; với phương châm vừa chạy vừa xếp hàng, vừa làm vừa điều chỉnh, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, làm đâu chắc đó, trên cơ sở khoa học, an toàn, hiệu quả; việc triển khai nhiều nhiệm vụ một lúc nhưng phải có thứ tự ưu tiên nguồn lực cho từng công việc, từng giai đoạn, một cách bài bản, có kế hoạch.

Trong quá trình tổ chức thực hiện, các bộ, cơ quan, đơn vị, các Ban quản lý dự án tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm.

Khởi công đồng loạt mỗi địa phương ít nhất 1 khu tái định cư trước ngày 19/8/2025

Thông báo cũng nêu rõ nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương, cụ thể:

Về hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn đường sắt điện khí hóa, Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan trình thẩm định trước ngày 22/7/2025; Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, công bố trước ngày 10/8/2025.

Về công tác GPMB: Đối với dự án đường sắt đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có dự án đi qua được lập, thẩm định, quyết định đầu tư các dự án thành phần độc lập về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên cơ sở hồ sơ thiết kế sơ bộ trong Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi theo đúng quy định, trường hợp có vướng mắc, kịp thời gửi Bộ Xây dựng tổng hợp để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định; bố trí tạm cư cho người có đất bị thu hồi, bảo đảm ổn định đời sống của người dân theo quy định.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có dự án đi qua giao nhiệm vụ, kế hoạch cụ thể cho các đơn vị, các phường, xã để thực hiện, hoàn thành công tác GPMB Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng xong trong năm 2025 và Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam trong năm 2026. Các đồng chí Bí thư tỉnh ủy/thành ủy - Trưởng Ban chỉ đạo GPMB của địa phương trực tiếp chỉ đạo hệ thống chính trị tổ chức triển khai thực hiện bảo đảm tiến độ yêu cầu.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có dự án đi qua (Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam) tập trung chỉ đạo triển khai để bảo đảm hoàn thành đầy đủ thủ tục theo quy định khởi công đồng loạt mỗi địa phương ít nhất 01 khu tái định cư vào ngày 19/8/2025 nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (ngày 2 tháng 9). Khẩn trương gửi thông tin địa điểm khởi công, kế hoạch triển khai về Bộ Xây dựng trước ngày 30/7/2025 để tổng hợp.

Bộ Xây dựng cung cấp chính thức hướng tuyến, phạm vi GPMB cho địa phương để cập nhật, hiệu đính phạm vi giải phóng mặt bằng của Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt Dự án.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn địa phương chủ động ứng vốn ngân sách địa phương để triển khai GPMB theo chủ trương đã được Quốc hội thông qua và thủ tục tách GPMB thành dự án thành phần độc lập, hoàn thành trước ngày 22/7/2025; các địa phương kịp thời báo cáo khó khăn vướng mắc đến Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường để giải quyết theo quy định.

Về huy động nguồn vốn cho các dự án đường sắt, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, các địa phương chủ động về vốn để bố trí cho các dự án đáp ứng tiến độ, không để việc thiếu vốn ảnh hưởng đến tiến độ các dự án.

Rà soát nhiệm vụ không để chậm trễ, ách tắc ảnh hưởng đến tiến độ các dự án

Đối với các dự án cụ thể, Thủ tướng yêu cầu:

1. Về Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng:

Bộ Xây dựng chủ động tổ chức triển khai tách dự án thành các dự án thành phần theo thẩm quyền và quy định pháp luật theo hướng chủ động sử dụng nguồn vốn trong nước để triển khai đảm bảo khởi công vào ngày 19/12/2025; có giải pháp rút ngắn tiến độ lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, bao gồm cả việc sử dụng các kết quả đã thực hiện, bổ sung, điều chỉnh nếu có trên nguyên tắc đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, an toàn xây dựng.

Các địa phương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam tiếp tục phát huy tính chủ động, tập trung chỉ đạo triển khai nhanh công tác GPMB, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật đáp ứng tiến độ khởi công khu tái định cư ngày 19/8/2025, khởi công dự án ngày 19/12/2025. Các địa phương có sáp nhập cấp tỉnh, kiện toàn Ban Chỉ đạo GPMB trước ngày 22/7/2025.

2. Về Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam:

Bộ Xây dựng và các bộ, ngành triển khai song song, đồng thời các công việc của Dự án theo chủ trương đầu tư được duyệt, phù hợp điều kiện thực tế khi chưa có sự điều chỉnh hay yêu cầu dừng của cấp có thẩm quyền.

Bộ Xây dựng và các Bộ, cơ quan khẩn trương thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội liên quan bổ sung hình thức đầu tư Dự án, hoàn thành trong tháng 7/2025.

Các địa phương có dự án đi qua khẩn trương hoàn thành việc thành lập Ban Chỉ đạo GPMB, kiện toàn Ban Chỉ đạo GPMB (các địa phương có sáp nhập cấp tỉnh) trước 22/7/2025; tập trung chỉ đạo triển khai nhanh công tác GPMB, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật đáp ứng tiến độ khởi công khu tái định cư ngày 19/8/2025.

3. Về các tuyến đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh:

UBND thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh chủ động tổ chức triển khai thực hiện các dự án theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 của Quốc hội.

Bộ Tài chính chủ trì giải quyết kiến nghị liên quan đến vốn ODA của Dự án tuyến số 2.1 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo và tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương, hoàn thành trước ngày 22/7/2025; báo cáo Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn để giải quyết các vướng mắc về pháp luật liên quan đến vốn ODA theo hướng chuyển từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm".

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương liên quan rà soát các nhiệm vụ đã được Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ giao để giải quyết, không để chậm trễ, ách tắc ảnh hưởng đến tiến độ các dự án.

Thủ tướng giao các đồng chí Phó thủ tướng Chính phủ: Trần Hồng Hà, Bùi Thanh Sơn, Nguyễn Chí Dũng đôn đốc, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, lĩnh vực liên quan việc triển khai các Dự án do mình phụ trách đáp ứng tiến độ yêu cầu, trong đó Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo đối với nội dung do Bộ Xây dựng trình; Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng chỉ đạo các nội dung về khoa học và công nghệ; Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn chỉ đạo các nội dung về hợp tác quốc tế, vốn ODA và Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo đối với nội dung Bộ Tài chính trình.