Sân bay Vân Đồn, Quảng Bình vắng khách ngày 12/01/2021 (Ảnh: Hồng Phúc).

Đầu tháng 01/2021 ngành du lịch nội địa đã khởi đầu với những tín hiệu tích cực khi nhiều khách sạn, đặc biệt ở các Thành phố ghi nhận sự hồi phục của mảng kinh doanh tổ chức hội nghị hội thảo (MICE), trong khi một số khu nghỉ dưỡng nhận được nhiều yêu cầu đặt phòng từ nhóm khách đoàn. 

Nhưng, ngành du lịch Việt Nam trong năm 2021 được dự đoán "sẽ tương tự như năm 2020, ít nhất là cho đến khi các hoạt động du lịch quốc tế được khôi phục trở lại", theo đánh giá của ông Mauro Gasparotti, Giám đốc Savills Hotels châu Á - Thái Bình Dương vừa chia sẻ với báo chí.

Trải qua một năm khó khăn, hầu hết các khách sạn đã và đang thích nghi với trạng thái “bình thường mới”. 

Với doanh thu ở mức tối thiểu, các khách sạn phải tập trung cân đối các khoản chi phí để có thể đạt được điểm hòa vốn hoạt động. 

Một số điểm đến như Phú Quốc hoặc Vũng Tàu lại có kết quả hoạt động khá tích cực, đặc biệt trong tháng 12 và tháng 1 vừa qua, khi nhu cầu du lịch từ nguồn khách địa phương và doanh nghiệp gia tăng đáng kể. 

Bên cạnh các chương trình du lịch tại chỗ (staycation), một số khách sạn TP.HCM chú trọng hơn về mảng dịch vụ ăn uống F&B như một điểm nhấn để thu hút và khai thác các tệp khách hàng mới thay vì chỉ tập trung khai thác hoạt động này để phục vụ nhóm khách lưu trú như trước đây. 

Nhưng, sự bùng phát dịch bệnh gần đây ở hai địa phương Hải Dương và Quảng Ninh đã lại một lần nữa ảnh hưởng đến ngành du lịch cả nước. 

Ông Mauro Gasparotti cho rằng, ngay thời điểm những ca nhiễm đầu tiên được công bố, hệ thống kiểm soát phòng chống dịch bệnh ngay lập tức được kích hoạt, bao gồm các hạn chế về di chuyển. 

Sân bay quốc tế Vân Đồn đã thông báo ngừng hoạt động đến ngày 13/02/2021 sau khi phát hiện 10 trường hợp nhân viên an ninh dương tính với Covid-19. 

Nhiều địa phương đã tái khởi động các biện pháp kiểm soát như kêu gọi người dân hạn chế tối đa việc đi lại không cần thiết, hạn chế tụ tập đông người và thực hiện các biện pháp giãn cách an toàn. 

Hà Nội đã ra lệnh hủy bỏ một số sự kiện và lễ hội chào mừng Tết Nguyên Đán trong khi TP.HCM cũng nhanh chóng nâng cao cảnh báo sau ca lây nhiễm được xác định liên quan đến ổ dịch tại Hải Dương. 

Ông Mauro Gasparotti cho rằng, sự tái bùng phát dịch bệnh ngay lập tức đã tác động đến ngành du lịch nói chung và ngành dịch vụ khách sạn nói riêng, nhiều chuyến bay bị hủy bỏ, một số khu vực phải thực hiện giãn cách xã hội. 

Tác động từ dịch bệnh không chỉ ảnh hưởng ở nơi bùng phát dịch mà ở gần như mọi nơi cần tiếp cận đến bằng đường hàng không. 

“Trước khi dịch bệnh tái bùng phát, ngành khách sạn đã kỳ vọng sự gia tăng nhu cầu du lịch trong và sau Tết sẽ đem đến một bước khởi đầu tốt trong năm. Tuy nhiên, tình hình hiện tại đang ảnh hưởng đến nhu cầu đi lại và du lịch trong những ngày gần đây”, ông Mauro Gasparotti nói và đưa ra ước tính của một đơn vị vận tải hàng không, số lượng khách vận chuyển đã sụt giảm 15% so với tuần trước đó ngay khi những ca bệnh đầu tiên được công bố.  

Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất cũng ước tính số lượng khách phục vụ trung bình trong một ngày trong giai đoạn cao điểm Tết Nguyên Đán giảm 26,5% so với cùng kỳ năm ngoái. 

Bên cạnh đó, theo dữ liệu từ OTA Insight, nhu cầu tìm kiếm chuyến bay đến Đà Nẵng và TP.HCM trong dịp Tết đã giảm lần lượt 35% và 34% so với tuần trước đó kể từ khi thông tin dịch bệnh được công bố. 

Không ít doanh nghiệp ở nhiều ngành đã ngay lập tức gửi yêu cầu hạn chế đi lại cho nhân viên cũng như hạn chế việc tham dự các sự kiện hoặc hội nghị. 

Trong bối cảnh này, một số hội nghị đã phải tạm dừng hoặc bị trì hoãn do lo ngại tình hình sẽ chuyển biến phức tạp. 

Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh MICE của các khách sạn thành phố khi giai đoạn này vốn dĩ là mùa cao điểm từ nhu cầu tổ chức sự kiện và hội nghị.

Sau hai đợt bùng phát dịch trước, sự cố lây nhiễm trong cộng đồng gần đây cho thấy tác động dai dẳng của dịch bệnh lên ngành du lịch. 

Các doanh nghiệp lữ hành và lưu trú đã có kinh nghiệm hơn trong việc ứng biến với các sự cố, tuy nhiên đợt bùng phát dịch ngay trước thời điểm Tết đã gây trở ngại không nhỏ khi tác động trực tiếp đến tâm lý khách du lịch. 

Tất cả đều hy vọng, với những nỗ lực của Chính phủ trong việc phòng chống dịch Covid-19, đẩy nhanh tiến độ đàm phán với các quốc gia khác để nhập khẩu vắc-xin, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu hoàn thiện sản xuất vắc- xin trong nước, Việt Nam có thể khoanh vùng và hạn chế sự lây lan của dịch bệnh trong thời gian tới. 

“Khi đó người dân sẽ có thể cảm thấy đủ an toàn để có thể tiếp tục thực hiện các hoạt động kinh doanh và du lịch trở lại. Đây cũng là động lực chính trong ngắn hạn để hỗ trợ sự hồi phục ngành du lịch Việt Nam”, ông Mauro Gasparotti chia sẻ thêm. 

Tháp Eiffel vẫn ở đó nhưng số người đến ngắm trực tiếp ít hơn (Nguồn: New York Times).

Trong 3.339 doanh nghiệp lữ hành trên cả nước, có 2.519 doanh nghiệp lữ hành quốc tế và 820 doanh nghiệp lữ hành nội địa; hơn 26.700 hướng dẫn viên du lịch.

Năm 2020 là một khoảng thời gian khó khăn đối với ngành du lịch toàn cầu, trong đó có Việt Nam với lượt khách quốc tế đến Việt Nam chỉ đạt 3,8 triệu lượt, giảm 78% và khách nội địa đạt 56 triệu lượt, giảm hơn 34% so với năm trước.

Hầu hết các khách sạn và khu nghỉ dưỡng có kết quả hoạt động kinh doanh giảm sút, một số ít phải quyết định đóng cửa tạm thời. 

Thị trường ghi nhận sự giảm mạnh cả về công suất thuê phòng và mức giá phòng trung bình ngày (ADR), ước tính doanh thu phòng tại một số khu vực giảm gần 70% so với năm 2019. 

Tại Hà Nội và TP.HCM, công suất phòng cho năm 2020 đạt lần lượt là 32% và 23%, giảm mạnh so với mức 80% và 72% vào năm 2019. 

Nhìn chung, mức công suất phòng tại thị trường Việt Nam giảm từ mức 62% đạt được trong năm 2019 xuống chỉ còn 24% vào năm 2020.

Còn theo số liệu của Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), lượng khách du lịch trên toàn cầu đã giảm 1 tỷ lượt, doanh thu du lịch giảm 1.300 tỷ USD vì đại dịch Covid-19 cao hơn 11 lần so với thiệt hại của ngành trong cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2009. 

Theo sau đó, đại dịch còn làm ảnh hưởng đến khoảng 100 - 120 triệu việc làm trực tiếp trong ngành.

Trong khi 2020 được cho là “năm tệ hại nhất trong lịch sử ngành du lịch toàn cầu” thì tình hình cho ngành này trong năm nay cũng được dự đoán “không mấy sáng sủa”. 

Thậm chí, các chuyên gia của UNWTO còn dự báo, cho đến năm 2023, hoạt động du lịch cũng khó có thể bằng với thời điểm trước dịch.