Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác quản lý khai thác khoáng sản cát, sỏi lòng sông

Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, thời gian vừa qua, công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, trong đó có khoáng sản cát, sỏi lòng sông đã được tăng cường, thực hiện Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã ban hành các văn bản triển khai Nghị định, ban hành Quy chế phối hợp quản lý khoáng sản ở các khu vực giáp ranh…, chấn chỉnh hoạt động thăm dò, cấp phép khai thác khoáng sản cát sỏi, thu hồi khoáng sản thông qua nạo vét luồng lạch.

Thông qua đó, công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, trong đó có cát, sỏi lòng sông đã được nâng lên một bước. Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 4214/BTNMT-KSVN ngày 7/6/2023 đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông, tăng cường quản lý, giám sát tình trạng sạt lở lòng, bờ, bãi sông.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, tại một số địa phương có xảy ra hiện tượng khai thác trái phép, việc quản lý, giám sát hoạt động khai thác, thống kê sản lượng khai thác còn bất cập, tổ chức/cá nhân được cấp phép khai thác kê khai không trung thực sản lượng khoáng sản thực tế khai thác… “Vấn đề này đã được phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian vừa qua”, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho hay.

Để chấn chỉnh tình trạng trên, đảm bảo công khai, minh bạch trong hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản, đảm bảo cung cấp vật liệu san lấp cho các công trình trọng điểm đang triển khai, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại các văn bản số 6658/VPCP-CN ngày 29/8/2023 và số 6832/VPCP-CN ngày 6/9/2023 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, địa phương liên quan nghiêm túc thực các quy định của pháp luật trong lĩnh vực thăm dò, khai thác khoáng sản, quản lý tài nguyên.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt các nội dung của Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông.

Trong đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị tập trung kiểm tra, rà soát về việc đăng ký tên, loại phương tiện, thiết bị được sử dụng để khai thác, vận chuyển cát, sỏi; việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và lưu trữ dữ liệu, thông tin về vị trí, hành trình di chuyển của phương tiện, thiết bị sử dụng để khai thác, vận chuyển cát, sỏi; kiểm tra về yêu cầu đối với bến, bãi tập kết cát, sỏi lòng sông, việc lắp đặt trạm cân, camera để giám sát khối lượng cát, sỏi mua - bán tại bến bãi; yêu cầu về phương tiện vận chuyển cát, sỏi trên sông; về yêu cầu đối với hoạt động kinh doanh và sử dụng cát, sỏi lòng sông, việc tuân thủ các quy định về đảm bảo nguồn gốc hợp pháp của khoáng sản được sử dụng trong các công trình; kiểm tra, giám sát về thời gian được phép khai thác, việc thực hiện các quy định pháp luật trong báo cáo đánh giá tác động của hoạt động khai thác đến việc bảo đảm sự ổn định của bờ sông, các vùng đất ven sông; bảo đảm sự lưu thông dòng chảy, khả năng tiêu, thoát lũ, xói lòng dẫn, xói lở bờ, bãi sông, suy giảm mực nước sông trong mùa cạn, bảo tồn các hệ sinh thái liên quan; kiểm tra, giám sát việc thống kê, kiểm kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế theo hướng dẫn tại Thông tư số 17/2020/TTBTNMT ngày 24/12/2020 của Bộ Tài nguyên và Môi trường; bố trí điều phối sản lượng khoáng sản khai thác cho các dự án giao thông trọng điểm trong khu vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Động thái này của Bộ Tài nguyên và Môi trường diễn ra sau khi Báo Đầu tư đăng tải loạt bài điều tra: “Đất sống của khoáng sản lậu và chiêu bài lách luật”. Sau khi báo đăng, các địa phương có liên quan đã chỉ đạo cấp dưới chấn chỉnh công tác quản lý, giám sát chặt chẽ việc khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp. Đặc biệt, tỉnh Quảng Nam yêu cầu thanh tra đột xuất mỏ cát thôn Ngọc Kinh Đông, xã Đại Hồng, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam mà Báo Đầu tư phản ánh. 

Hiện, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Quảng Nam đang điều tra dấu hiệu tội phạm tại mỏ cát thôn Ngọc Kinh Đông, xã Đại Hồng, huyện Đại Lộc. Ngày 17/10, thông tin đến Báo Đầu tư, Thượng tá Hà Thế Xuyên, Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Quảng Nam cho biết đã có kết quả điều tra ban đầu về vụ việc. Tuy nhiên, Thượng tá Xuyên cho rằng, hiện chưa thể cung cấp thông tin cho phóng viên vì vụ việc vẫn đang tiếp tục điều tra.

Còn tại Quảng Ngãi, tỉnh này yêu cầu các mỏ khoáng sản phải thực hiện việc lắp camera, trạm cân tại mỏ khoáng sản sau khi Báo Đầu tư phản ánh nhiều mỏ khoáng sản tại địa phương này hoạt động suốt nhiều năm nhưng không lắp các thiết bị nêu trên theo luật định. Sau ngày 30/10, tỉnh Quảng Ngãi sẽ đình chỉ, yêu cầu dừng hoạt động và không xem xét gia hạn Giấy phép khai thác khoáng sản đối với những mỏ khoáng sản không hoàn thành việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát tại khu vực khai thác.