TS. Nguyễn Công Phú, CEO Công ty APAVE Châu Á - Thái Bình Dương.

Trở về

Cho đến thời điểm này, TS. Nguyễn Công Phú - một tri thức Việt có quốc tịch Pháp vẫn nhớ rất rõ chuyến trở về Việt Nam đầu tiên sau 10 năm du học và làm việc tại nước ngoài.

Năm 1982, ông Phú về Việt Nam với tư cách là Kỹ sư trưởng của nhóm chuyên gia thuộc Tập đoàn tư vấn Bureau Veritas theo lời mời của Bộ Năng lượng (nay là Bộ Công thương) để xử lý các sự cố liên quan đến nồi hơi tại Nhà máy Điện Yên Phụ (Hà Nội) và Nhà máy Điện Thủ Đức (TP.HCM).

Những vấn đề này không quá hóc búa với nhóm chuyên gia của Bureau Veritas, nhưng chuyến trở về Việt Nam chớp nhoáng trong bối cảnh đất nước đang trong giai đoạn đặc biệt khó khăn về kinh tế càng khiến ông Phú thêm day dứt về việc vốn kiến thức của mình chưa có nhiều điều kiện ứng dụng, đóng góp cho quê hương.

Là người con xứ Huế, ông Phú được học bổng của Chính phủ Pháp và sang Pháp học từ năm 1972. Năm 1975, tốt nghiệp Đại học Bách khoa Grenoble, ông vừa đi làm cho Phòng Thí nghiệm trung tâm về cầu đường ở Paris thuộc Bộ Thiết bị giao thông Pháp, vừa học lấy bằng tiến sĩ cơ học đất và công trình ngầm tại Đại học Tổng hợp Paris, sau đó là cao học về an toàn trong xây lắp công nghiệp ở London (Anh).

Những năm đầu tiên thập niên 90 của thế kỷ trước, ông Phú quyết định gia nhập APAVE - một tập đoàn tư vấn hàng đầu của Pháp có tuổi đời hơn 150 năm. Lúc đó, ông đã là một chuyên gia có hạng ở châu Âu trong chuyên ngành tư vấn quản lý dự án; quản lý hệ thống tại Tập đoàn Bureau Veritas với chức danh Trưởng nhóm Kỹ sư và chuyên gia cho những dự án công nghiệp lớn như: nhà máy lọc dầu, tổ hợp lọc dầu, nhà máy nhiệt điện, nguyên tử.

“Lý do chính khiến tôi quyết định về với APAVE là việc có thể thuyết phục tập đoàn này đầu tư vào Việt Nam. Không chỉ vậy, giới chóp bu tại tập đoàn tư vấn hàng đầu của Pháp cũng bị thuyết phục với đề xuất của tôi khi đồng ý chọn Việt Nam làm tâm điểm để mở rộng sự hiện diện của Tập đoàn tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, một trong những thị trường sẽ đóng vai trò chính yếu của APAVE trong tương lai”, ông Phú giải thích.

Để thực hiện ước nguyện của mình, ông nhận trọng trách thay mặt Tập đoàn trực tiếp triển khai chiến lược phát triển dịch vụ giám định chất lượng và an toàn, hỗ trợ kỹ thuật tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Quyết định đi trước xu thế dịch chuyển từ Tây sang Đông cả hàng chục năm này cho thấy sự mẫn cảm của ông Phú.

Năm 1996, APAVE bắt đầu hoạt động tại Việt Nam với hai văn phòng đại diện tại Hà Nội và TP.HCM. Một năm sau, APAVE chính thức được được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy phép thành lập công ty 100% vốn nước ngoài - APAVE Việt Nam và Đông Nam Á với 6 lĩnh vực hoạt động chính là tư vấn xây dựng; giám định công nghiệp; thử nghiệm không phá hủy; tư vấn quản lý; đào tạo và dịch vụ hàng không.

Tâm điểm Việt

Mặc dù đã là một thương hiệu tư vấn nổi tiếng ở châu Âu, nhưng tại Việt Nam, ông Phú và các cộng sự phải bắt đầu từ những công việc, dự án nhỏ. Đây là điều dễ hiểu, bởi các dự án xây dựng lớn tại Việt Nam trong giai đoạn này đều là các công trình sử dụng vốn ODA song phương, có điều kiện tiên quyết là phải dùng tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát từ nước tài trợ vốn.

Với sự dẫn dắt của TS. Phú, tại Việt Nam, APAVE là đơn vị tiên phong giới thiệu và thúc đẩy áp dụng các giải pháp quản lý chất lượng, môi trường, thử nghiệm không phá hủy, tư vấn giám định độc lập… TS. Phú cùng các đồng nghiệp Pháp và Việt Nam tại APAVE Việt Nam và Đông Nam Á (sau được đổi tên thành APAVE Châu Á - Thái Bình Dương, năm 2011) đã kiên trì tổ chức nhiều buổi trao đổi, chia sẻ ở trong nước, giới thiệu đến hàng loạt doanh nghiệp về ISO 9000, ISO 14000, HACCP, SA 8000 ở hầu hết các lĩnh vực như dầu khí, xây dựng, viễn thông, hàng không, cơ khí, thực phẩm…

“Hoạt động này góp phần thay đổi tư duy và cách điều hành về quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế trong đội ngũ lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh hội nhập. Đất nước mới mở cửa, ISO 9000 như là giấy thông hành cho các doanh nghiệp để làm việc với đối tác nước ngoài”, ông Phú nhớ lại.

Một thế mạnh khác của APAVE ghi dấu ấn tại thị trường Việt Nam chính là dịch vụ thử nghiệm không phá hủy (NDT). Đây là dịch vụ chưa từng xuất hiện tại Việt Nam, có chất lượng và giá thành vượt trội so với các phương pháp đánh giá truyền thống. Ưu điểm của phương pháp này chính khả năng đánh giá chất lượng kết cấu hàn của các công trình đường ống, bể chứa dầu khí; hệ thống lò hơi nhiệt điện mà không cần phá hủy cấu trúc của nó. Cầu Sài Gòn, Trạm gas Total Hải Phòng, Dinh Cố, Nam Côn Sơn… đã được đánh giá bằng cách này.

Đặc biệt, APAVE chính là đơn vị tư vấn giúp Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines đào tạo những lứa kỹ sư hàng không đầu tiên có chứng chỉ cấp độ 2 trong bảo dưỡng các tàu bay hiện đại phương Tây là Airbus và Boeing.

Không chỉ mang lại “giấy thông hành” cho nhiều doanh nghiệp Việt Nam, thông qua các hoạt động, dự án mở đường này, APAVE Châu Á - Thái Bình Dương đã giành được sự tín nhiệm lớn của Chính phủ, các bộ, ngành và các chủ đầu tư. Từ đây, liên tiếp các hợp đồng lớn trong lĩnh vực tư vấn quản lý dự án, tư vấn giám sát các công trình xây dựng dân dụng đã được trao cho APAVE Châu Á - Thái Bình Dương.

Tính đến cuối năm 2019, APAVE Châu Á - Thái Bình Dương đã tham gia hàng ngàn dự án xây dựng, công nghiệp và giao thông lớn trên khắp cả nước. Đây là những minh chứng sinh động nhất cho “sứ mệnh của sự tin cậy” mà APAVE luôn theo đuổi với 4 cam kết là tính kinh nghiệm, tính chuyên gia, tính sinh lợi, tính gắn bó.

Từ APAVE Việt Nam và Đông Nam Á (năm 1997), APAVE Châu Á - Thái Bình Dương (năm 2011) hiện là đơn vị tư vấn lớn trong khu vực với 7 công ty thành viên tại Trung Quốc, Singapore, Nhật Bản, Brunei, Malaysia, Myanmar và Ấn Độ; doanh thu bình quân hàng năm đạt khoảng 20 triệu Euro. Nếu lấy quy mô phát triển của doanh nghiệp là thước đo, thì APAVE Châu Á - Thái Bình Dương đã có những bước tiến rất dài sau gần 1/4 thế kỷ hiện diện tại Việt Nam

Tuy nhiên, điều làm TS. Phú hài lòng nhất chính là việc, APAVE Châu Á - Thái Bình Dương tuyển dụng và đào tạo lại cho 200 kỹ sư, chuyên viên, kỹ thuật viên đạt đến trình độ hàng đầu cả nước trong lĩnh vực hoạt động của mình, đặc biệt là lĩnh vực thử nghiệm không phá hủy cho các công trình dầu khí trên bờ và trên biển cũng như trong lĩnh vực tư vấn xây dựng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9000.

Hầu hết những cán bộ kỹ thuật của APAVE do TS. Phú đào tạo không chỉ có trình độ chuyên môn quốc tế, mà đều giữ được đạo đức của người kỹ sư tư vấn. Đã có hàng ngàn lượt cán bộ của Công ty đi làm chuyên gia giám định, quản lý dự án ở khắp các nước trên thế giới. Nhiều người rất ngạc nhiên khi thấy những công việc mà cán bộ của công ty thực hiện: giám sát các chuyên gia nước ngoài, trong đó có cả các kỹ sư Pháp, Mỹ... với

mức lương lên đến 10.000 USD/tháng. Có một số kỹ sư người Việt Nam do ông đào tạo trên lĩnh vực thử nghiệm không phá hủy đã được cấp chứng chỉ chuyên viên cấp 3 của ASTN (Mỹ) - một trình độ hiếm người đạt được.

Giá trị Việt trong thương hiệu Pháp

Cần phải nói thêm rằng, trong 24 năm qua, đã có nhiều đơn vị tư vấn hàng đầu thế giới tìm kiếm cơ hội làm ăn tại Việt Nam. Có đơn vị thậm chí còn thành lập hẳn 1 liên doanh với hãng tư vấn nội địa, nhưng không ai có được sự tin cậy lớn từ các chủ đầu tư như APAVE Châu Á - Thái Bình Dương.

“Họ là một đối tác tin cậy, một người đồng hành mà ai cũng muốn đi cùng”, ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả - “ông vua hầm đường bộ - đường cao tốc” tại Việt Nam chia sẻ. Vượt trên cả mối quan hệ bên A và bên B thường thấy tại Việt Nam, Đèo Cả luôn dành cho APAVE Châu Á - Thái Bình Dương cũng như cá nhân TS. Phú một sự trọng thị lớn, nhất là khi cả hai đã thực hiện thành công Dự án Hầm đường bộ Đèo Cả, một công trình có quy mô lớn, phức tạp về công nghệ, nhưng lại thi công vượt tiến độ với chi phí thấp hơn nhiều so với kế hoạch.

Đã có nhiều người đặt câu hỏi: đâu là nguyên nhân dẫn đến thành công của APAVE Châu Á - Thái Bình Dương, nhờ một thương hiệu tư vấn lớn của thế giới; một lãnh đạo tận tâm và đội ngũ nhân viên giỏi, giữ được đạo làm nghề hay có chiến lược kinh doanh đúng đắn? Theo TS. Phú, những điều kể trên đúng, nhưng chưa đủ. Thành công của APAVE còn dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa những giá trị Việt trong một thương hiệu lớn của Pháp với tính lý trí, chuẩn mực của phương Tây. Mặc dù là doanh nghiệp có vốn phần lớn từ nước ngoài, nhưng APAVE Châu Á - Thái Bình Dương tự hào là có “tính Việt” hơn cả nhiều doanh nghiệp Việt.

“Dân tộc Việt mình thông minh, chịu khó và có sức vươn lên mãnh liệt, thích nghi cao với hoàn cảnh. Người Việt Nam hơn ai thì không biết, nhưng nhất định không chịu thua ai. Trên thế giới, có nhiều người Việt thành công ở những vai trò lớn. Ở các tập đoàn lớn, người gốc Việt cũng có vị thế, vai trò nhất định. Tôi cũng cảm thấy, các đồng nghiệp quốc tế rất nể trọng mình”, TS. Phú tự hào.

Sau gần 25 năm gắn bó tại Việt Nam, một trong những nhiệm vụ quan trọng lúc này của TS. Phú chính là đào tạo lớp cán bộ kế cận người Việt để nhận lại vị trí của ông sau ít năm tới.

“Cá nhân tôi luôn muốn các em không ngừng lại. Từ tâm điểm Việt Nam, hãy tiếp tục vươn ra thế giới để không chỉ “xuất khẩu tri thức Việt”, mà còn làm rạng danh đất nước và con người Việt Nam”, TS. Phú kỳ vọng.