Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất có sự chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới.  Ảnh: Đức Thanh

Khó giảm chênh lệch giá vàng khi nguồn cung khan hiếm

Chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới vẫn quanh 18 triệu đồng/lượng, trở về mức trước khi Ngân hàng Nhà nước thực hiện loạt giải pháp can thiệp thị trường vàng năm 2024.

Trong báo cáo gửi Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước thừa nhận, một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên là nguồn vàng miếng trên thị trường chưa được tăng thêm từ đầu năm 2025 đến nay. Đồng thời, không loại trừ nguyên nhân có một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng tình hình biến động của thị trường để đầu cơ, thổi giá, trục lợi.

Chia sẻ với phóng viên, ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc), kiêm Giám đốc Ngân hàng Trung ương toàn cầu tại Hội đồng Vàng thế giới (WGC) cho rằng, Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất có sự chênh lệch về giá vàng. Nguyên nhân chính là các nước đặt ra các quy định kiểm soát nhập khẩu (hạn chế nhập khẩu hoặc áp thuế cao, dẫn tới mất cân đối cung - cầu). Tại Trung Quốc, giá vàng trong nước cũng cao hơn khá nhiều so với thế giới. 

Cũng theo ông Shaokai Fan, tình trạng đầu cơ vàng ở Việt Nam không phải là ngoại lệ, hay bất thường, mà là hiện tượng tự nhiên ở các thị trường tự do. “Cơ quan quản lý cần có giải pháp để ngăn chặn đầu cơ quá mức, bởi đầu cơ quá mức có thể dẫn đến những biến động mạnh trên thị trường, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư”, ông Shaokai Fan khuyến nghị.

Trong Công điện 64/CĐ-TTg ngày 13/5/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước theo dõi sát diễn biến giá vàng thế giới và trong nước, khẩn trương theo thẩm quyền thực hiện các giải pháp theo quy định khi cần thiết nhằm bình ổn giá, ổn định thị trường vàng.

Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương ban hành kết luận thanh tra đối với các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng kinh doanh vàng. Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan thanh tra, kiểm tra, bảo vệ pháp luật và cơ quan chức năng liên quan khẩn trương thực hiện ngay các biện pháp theo quy định để xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến thị trường vàng và hoạt động kinh doanh vàng, nhất là các hành vi buôn lậu, đầu cơ trục lợi, kinh doanh trái phép, thao túng thị trường…

Tuy vậy, ông Shaokai Fan cho rằng, người Việt rất ưa thích vàng và nhu cầu đầu tư vàng còn rất mạnh. Do đó, câu chuyện chênh lệch giá vàng cao tại Việt Nam sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới, nếu Ngân hàng Nhà nước không có giải pháp tăng cung.

Dòng tiền vào vàng chưa dừng lại

Giá vàng thế giới từng lên gần 3.500 USD/ounce vào ngày 22/4/2025, nhưng hiện giảm còn hơn 3.200 USD/ounce sau khi Mỹ và Trung Quốc có kết quả đàm phán ban đầu. Theo ông Shaokai Fan, những thông tin xoay chiều tương tự có thể diễn ra hàng ngày, giá vàng có thể quay đầu giảm, tức là chu kỳ vàng ngày càng ngắn lại.

Ông Nguyễn Việt Đức, Giám đốc Kinh doanh số Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho rằng, đầu tư vàng giai đoạn này khá rủi ro, bởi sau sóng tăng mạnh thường là sóng giảm mạnh.

Rất khó dự báo giá vàng trong thời gian tới

- Ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc), kiêm Giám đốc Ngân hàng Trung ương toàn cầu tại Hội đồng Vàng thế giới (WGC)

Giá vàng tại Việt Nam thời gian tới chịu tác động trực tiếp bởi giá vàng thế giới, yếu tố tỷ giá, chính sách quản lý thị trường vàng và cả biến động của các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản... Rất khó dự báo giá vàng thời gian tới, song tôi cho rằng, trong bối cảnh thế giới bất ổn, các nhà đầu tư tổ chức và cá nhân tìm đến vàng để đề phòng bất trắc ngày càng tăng. Tại Việt Nam, cầu đầu tư vàng vẫn rất mạnh nhưng cũng phải cảnh giác, luôn sẵn sàng cho mọi bất ngờ.

Dù rủi ro giá vàng quay đầu giảm là có cơ sở, song theo các chuyên gia, triển vọng giá vàng tăng vẫn rất lớn. Ngay cả khi vàng giảm giá, thì mức giảm không nhiều, vì nhiều nhà đầu tư tổ chức vẫn đang “canh” giá vàng giảm để tăng mua.

Theo Hội đồng Vàng thế giới, tổng nhu cầu đầu tư của các quỹ ETF vàng tính tới cuối quý I/2025 tăng hơn gấp đôi, lên 552 tấn, tăng 170% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt mức cao nhất kể từ quý I/2022.

“Theo số liệu tôi nắm được, dòng tiền đổ vào các quỹ ETF vàng tiếp tục tăng trong tháng 4/2025. Tuy có thể quay đầu giảm trong tháng 5/2025 sau khi có kết quả đàm phán thương mại, song tôi cho rằng, từ nay đến cuối năm, dòng tiền vào các quỹ ETF vàng vẫn tăng mạnh”, ông Shaokai Fan nói.

Hiện tổng giá trị nắm giữ vàng của các quỹ ETF vàng lên tới 345 tỷ USD, cao nhất từ trước đến nay. Trong khi đó, cầu vàng miếng và vàng xu trên toàn cầu cũng tăng mạnh, đặc biệt tại Trung Đông và Trung Quốc. Trung Quốc mua vào 124 tấn vàng trong quý I/2025 - quý tăng cao kỷ lục thứ hai trong lịch sử. Nhà đầu tư cá nhân Trung Quốc tiếp tục lao vào vàng khi thị trường chứng khoán, bất động sản khó khăn.

Cầu mua vàng của khối ngân hàng trung ương vẫn tiếp tục ổn định ở mức cao. Ước tính, năm nay, các “cá mập” này có thể mua ròng hơn 1.000 tấn vàng. Từ đầu năm đến nay, ngân hàng trung ương các nước Ba Lan, Trung Quốc, Kazakhstan, Czech mạnh tay mua vàng. Đặc biệt, những năm trước, Ngân hàng trung ương Kazakhstan thường bán vàng khi giá vàng tăng cao, nhưng gần đây, Thống đốc Ngân hàng trung ương nước này tuyên bố không bán vàng, mà sẽ tiếp tục mua thêm.

Hiện vàng mới chỉ chiếm 5-10% danh mục của các ngân hàng trung ương, nên dư địa để các “tay to” này tăng dự trữ vàng vẫn rất lớn, nhất là trong bối cảnh xu hướng USD và trái phiếu chính phủ Mỹ chưa rõ ràng. Thêm vào đó, nhìn chung, kinh tế chính trị thế giới vẫn trong tình trạng bất ổn. Do đó, giới phân tích nhận định, cầu vàng giai đoạn tới vẫn sẽ tăng cao - đây là yếu tố hỗ trợ rất lớn cho giá vàng.