Năm 2023, chỉ số Nasdaq đạt mức tăng trưởng tốt nhất kể từ năm 2020. Ảnh: Reuters

Chỉ số Nasdaq tăng 43%

Sau cú trượt dốc 33% vào năm ngoái, chỉ số thiên về công nghệ Nasdaq khép lại năm 2023 với mức tăng 43%, đánh dấu năm tăng trưởng tốt nhất kể từ năm 2020. Mức tăng này cũng chỉ kém hiệu quả hoạt động của chỉ số này trong năm 2009. Như vậy 2009 và 2023 là hai năm duy nhất có mức tăng lớn hơn năm 2003 khi chứng khoán Mỹ thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng dot-com.

Chỉ số Nasdaq hiện chỉ thấp hơn 6,5% so với mức cao kỷ lục đạt được vào tháng 11/2021.

Câu chuyện đáng quan tâm nhất của ngành công nghệ năm nay là rủi ro quay trở lại sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tạm dừng tăng lãi suất và triển vọng lạm phát ổn định hơn. Các công ty công nghệ cũng được hưởng lợi từ các biện pháp cắt giảm chi phí mà họ bắt đầu triển khai từ cuối năm ngoái nhằm cải thiện hiệu quả và củng cố tỷ suất lợi nhuận.

Phát biểu trên đài CNBC, ông Kevin Simpson, nhà sáng lập công ty tư vấn đầu tư Capital Wealth Planning, khuyên các nhà đầu tư rằng: "Một khi bạn thấy một Fed đang lùi bước, không tăng lãi suất thêm nữa, bạn có thể quay trở lại công việc định giá các công ty một cách hợp lý - họ kiếm được bao nhiêu tiền, bạn đặt bội số vào đó như thế nào". "Xu hướng này có thể còn tiếp tục trong năm 2024", ông Simpson nói thêm.

Năm qua, lĩnh vực công nghệ, ngoài được tiếp động lực mạnh mẽ từ môi trường vĩ mô và triển vọng lãi suất thấp hơn, thì sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh đã thúc đẩy sự quan tâm của giới đầu tư đến lĩnh vực này, đồng thời thôi thúc các công ty đầu tư vào những gì được coi là có thể làm nên chuyện trong tương lai.

Hãng chip Mỹ Nvidia đã thắng lớn trong cuộc đua AI năm 2023. Giá cổ phiếu Nvidia tăng 239% trong năm 2023 khi các nhà cung cấp dịch vụ đám mây lớn và các công ty khởi nghiệp đã tăng cường mua các đơn vị xử lý đồ họa (GPU) của Nvidia bởi đây là những linh kiện cần thiết để huấn luyện và chạy các mô hình AI tiên tiến.

Trong ba quý đầu năm 2023, Nvidia đã tạo ra thu nhập ròng 17,5 tỷ USD, tăng hơn 6 lần so với năm trước. Riêng doanh thu quý III tăng gấp 3 lần.

Ông Jensen Huang, Giám đốc điều hành Nvidia, cho biết: "Các công ty khởi nghiệp đang chạy đua để xây dựng các sản phẩm và mô hình kinh doanh đột phá, trong khi các công ty đương nhiệm đang tìm cách đáp trả". "AI tạo sinh (Generative AI) đã kích thích nhu cầu cấp bách của các doanh nghiệp trên toàn thế giới trong việc phát triển chiến lược AI", ông Jensen Huang nói thêm.

AI tạo sinh là tâm điểm

Người dùng biết đến AI tạo sinh nhờ ứng dụng ChatGPT của OpenAI - công ty do Microsoft hậu thuẫn. ChatGPT được OpenAI ra mắt vào cuối năm 2022, cho phép người dùng nhập một vài từ văn bản và bắt đầu cuộc trò chuyện có thể tạo ra những phản hồi phức tạp ngay lập tức.

Các nhà phát triển công nghệ bắt đầu sử dụng AI tạo sinh để thiết kế các ứng dụng đặt chỗ du lịch, tạo tài liệu tiếp thị, nâng cao dịch vụ khách hàng và thậm chí cả phần mềm mã hóa. Microsoft, Google, Meta và Amazon đã công bố các khoản đầu tư khổng lồ của họ vào AI tạo sinh khi họ nhúng công nghệ này vào các bộ sản phẩm của mình.

Giám đốc điều hành Amazon, ông Andy Jassy, cho biết trong cuộc họp công bố lợi nhuận công ty vào tháng 10 năm nay rằng AI có khả năng tạo ra doanh thu hàng chục tỷ USD cho công ty con Amazon Web Services trong vài năm tới. Ông Andy Jassy cho biết thêm rằng Amazon đang sử dụng các mô hình AI để dự báo hàng tồn kho, thiết lập các tuyến vận chuyển cho các lái xe, giúp bên thứ ba là người bán hàng tạo trang sản phẩm và giúp nhà quảng cáo tạo hình ảnh.

"Chúng tôi rất ngạc nhiên về tốc độ phát triển của AI tạo sinh", ông Jassy nói. "Hoạt động kinh doanh dựa trên AI tạo sinh của chúng tôi đang phát triển rất nhanh. Hầu như xét theo mọi khía cạnh thì đây là một hoạt động kinh doanh khá quan trọng đối với chúng tôi. Tuy nhiên, tôi cũng muốn nói rằng các công ty vẫn đang ở giai đoạn sơ khởi (về ứng dụng AI tạo sinh - BTV)", giám đốc điều hành Amazon nói thêm.

Năm 2023, Amazon cũng thắng lớn với cổ phiếu tăng tới 81%, đánh dấu năm tăng trưởng tốt nhất kể từ năm 2015.

Tương tự, các nhà đầu tư của Microsoft cũng tận hưởng một năm thắng lợi chưa từng có kể từ năm 2009, khi cổ phiếu của hãng phần mềm này tăng 58%.

Ngoài việc đầu tư vào OpenAI, Microsoft còn tích hợp công nghệ AI vào các sản phẩm của mình như Bing, Office và Windows. Đặc biệt, tính năng Copilot của Microsoft đã trở thành thương hiệu cho dịch vụ AI tạo sinh của hãng này và Giám đốc điều hành Satya Nadella đã mô tả Microsoft là “công ty Copilot”.

Ông Michael Turrin, nhà phân tích tại công ty dịch vụ tài chính Wells Fargo (Mỹ) đánh giá: "Sự hợp tác của Microsoft với OpenAI và những đổi mới sản phẩm mới cho đến năm 2023 đã tạo ra sự chuyển biến năng động của thị trường". "Nhiều người hiện coi cổ phiếu Microsoft (MSFT) là người dẫn đầu hoàn toàn trong các cuộc chiến AI giai đoạn sơ khởi (thậm chí đứng trước cả người dẫn đầu thị phần Amazon Web Services (AWS)", ông Turrin nói thêm.

Thực chất, Microsoft đã đạt mức lợi nhuận kỷ lục. Trong báo cáo lợi nhuận mới nhất, hãng phần mềm Mỹ cho biết tỷ suất lợi nhuận gộp đã lần đầu tiên vượt 71% kể từ năm 2013 - thời điểm mà Steve Ballmer điều hành công ty. Microsoft đã thành công trong vận hành hiệu quả hơn các trung tâm dữ liệu và cắt giảm sự phụ thuộc vào phần cứng, nhờ đó đạt tỷ suất lợi nhuận cao hơn từ các phân khúc sản phẩm, đơn cử như Windows, Xbox và công cụ tìm kiếm.

Sau Nvidia, Meta ghi danh vào danh sách cổ phiếu tăng giá mạnh nhất trong số các công ty công nghệ vốn hóa lớn, vơi mức tăng gần 200%. Nvidia và Meta cho đến nay là hai cổ phiếu có thành tích tốt nhất trong rổ S&P 500.

Đà tăng của cổ phiếu Meta bắt đầu từ tháng 2/2023, thời điểm mà giám đốc điều hành Mark Zuckerberg khẳng định năm 2023 sẽ là "năm hoạt động hiệu quả" của công ty này sau khi cổ phiếu "bốc hơi" 64% trong năm 2022 do doanh thu sụt giảm trong ba quý liên tiếp.

Meta đã cắt giảm hơn 20.000 việc làm, chứng minh cho Phố Wall thấy rằng họ nghiêm túc trong việc hợp lý hóa chi phí. Meta tăng trưởng trở lại nhờ Facebook giành được thị phần trong lĩnh vực quảng cáo số. Trong quý III/2023, Meta ghi nhận tăng trưởng 23%, mức tăng mạnh nhất trong hai năm.

Thị trường IPO công nghệ khó bùng nổ

Năm 2023 có rất ít cơ hội mới cho các nhà đầu tư đi săn IPO công nghệ, chấp sự phục hồi mạnh mẽ của lĩnh vực này. Sau một năm 2022 ảm đạm, thị trường IPO công nghệ có rất ít cái tên mới vào năm 2023. Ba thương vụ đáng chú ý nhất của thị trường IPO công nghệ, gồm Instacart, Arm và Klaviyo, đều diễn ra trong khoảng thời gian một tuần của tháng 9.

Đối với hầu hết các công ty đang ở giai đoạn cuối trong lộ trình IPO, họ vẫn còn nhiều việc phải làm hơn nữa. Thị trường IPO không chào đón những công ty đốt tiền mặt mà vẫn chưa chứng minh được họ có thể sinh lời bền vững.

Ông Byron Lichtenstein, giám đốc điều hành công ty đầu tư mạo hiểm Insight Partners, gọi năm 2023 là "sự tái thiết tuyệt vời".

Đại diện Insight Partners cho biết các công ty có điều kiện tốt nhất để IPO khó có thể chào sàn cho đến nửa cuối năm 2024. Trong thời gian chờ đợi, họ sẽ thực hiện các bước chuẩn bị cần thiết, chẳng hạn như thuê thành viên hội đồng quản trị độc lập và đầu tư cho công nghệ thông tin và kế toán để đảm bảo rằng họ sẵn sàng niêm yết.