Sáng nay (27/6), Hội thảo “Gỡ rào cản phi thuế quan vì thịnh vượng chung ASEAN” do Báo Tài chính - Đầu tư phối hợp với Đại sứ quán New Zealand tổ chức hiện đang diễn ra tại Hà Nội. 

Sự kiện tổ chức trong bối cảnh hiện nay đặt ra nhiều thách thức đối với các doanh nghiệp: bất ổn địa chính trị, các rào cản thuế quan mới, cạnh tranh gia tăng, và những tác động đi kèm tới niềm tin của người tiêu dùng. 

Trong khi không thể kiểm soát hoàn toàn các làn sóng toàn cầu này, chúng ta vẫn có thể tận dụng hiệu quả hơn các khuôn khổ hiện có - các hiệp định thương mại tự do, cơ chế tham vấn, quy chuẩn thương mại và luật lệ quốc tế - đồng thời tiếp tục cải thiện những yếu tố mà chúng ta vẫn có khả năng kiểm soát.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Caroline Beresford - Đại sứ New Zealand tại Việt Nam cho rằng, việc tháo gỡ các rào cản phi thuế quan (NTBs) cần được đặt ở vị trí trung tâm trong nỗ lực này. NTBs thường xuyên được đề cập trong các đàm phán thương mại, các diễn đàn khu vực và được quy định trong nhiều hiệp định quốc tế. 

Đại sứ New Zealand tại Việt Nam thông tin, trên thực tế, hiện có tới hơn hai triệu biện pháp phi thuế quan đang có hiệu lực, tác động tới 78% giá trị thương mại thế giới và việc áp dụng các biện pháp này đã gây tổn thất tới 2,4 nghìn tỷ NZD trong năm 2019. Mặc dù hiện không có số liệu cập nhật cho tới hiện nay, các doanh nghiệp New Zealand đã luôn chia sẻ về các biện pháp phi thuế quan cũng như tác động của chúng tới công việc kinh doanh. 

Rất nhiều biện pháp phi thuế quan - như các quy định về an ninh sinh học sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của người dân cũng như vật nuôi và cây trồng - các yếu tố có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại. Tuy nhiên, nếu các biện pháp này được thực hiện một cách không phù hợp, bao gồm việc hạn chế thương mại, các biện pháp phi thuế quan có thể trở thành các rào cản phi thuế quan, từ đó cản trở các dòng chảy hàng hóa và dịch vụ tự do, làm chậm trễ các hoạt động xuất khẩu và phương hại tới các nỗ lực tập thể trong việc hội nhập khu vực sâu hơn. 

“Chính phủ các nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam và New Zealand, đã có những bước tiến đáng kể trong việc giảm thiểu NTBs. Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn nhiều việc cần làm - và chỉ có thể làm được với nỗ lực tập thể từ tất cả các bên. Trong đó, tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò thiết yếu”, bà Caroline Beresford khẳng định. 

Việc chia sẻ kinh nghiệm thực tế sẽ giúp xác định những khoảng trống chính sách cần điều chỉnh. Truyền thông sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và truyền tải các nội dung mang tính xây dựng. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý cũng cần lắng nghe cẩn trọng và biến những điều đó thành các quy định minh bạch, hiệu quả, phù hợp với cam kết quốc tế, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.

Bà Caroline Beresford - Đại sứ New Zealand tại Việt Nam phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Chí Cường.

Theo Đại sứ, cũng như Việt Nam và các đối tác ASEAN khác, New Zealand chủ động và hướng đến giải pháp trong việc xử lý các rào cản phi thuế quan (NTBs). New Zealand luôn có cộng tác chặt chẽ với cộng đồng doanh nghiệp để hiểu rõ những thách thức họ đang gặp phải và cố gắng có tiếng nói đại diện cho họ tại các diễn đàn quốc tế. 

Chính sách “mọi cánh cửa đều là phù hợp” của New Zealand đảm bảo rằng các nhà xuất khẩu có thể liên hệ với bất kỳ cơ quan quản lý thương mại nào về vấn đề này và sẽ nhận được phản hồi trong vòng 48 giờ. Mọi NTBs được phản ánh đều được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu quốc gia và được theo dõi. 

New Zealand giải quyết các vấn đề này thông qua nhiều kênh, bao gồm Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), tiếp xúc song phương, các ủy ban trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do (FTA), cũng như thông qua các phương pháp tiếp cận đổi mới do đối tác dẫn dắt. 

Đại sứ Caroline Beresford khẳng định, một khu vực tư nhân năng động và phát triển mạnh cả trong nước và quốc tế là trung tâm của phát triển bền vững. Các quy định tốt sẽ thúc đẩy thương mại cho nền kinh tế, và việc giảm thiểu các NTBs cũng góp phần tăng cường hội nhập và thương mại khu vực. “Chúng tôi cam kết hỗ trợ một môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch và có thể dự đoán được trong khu vực này, với nhận thức đầy đủ rằng sự thịnh vượng của các bạn cũng chính là sự thịnh vượng của chúng tôi”.

Đại sứ New Zealand tại Việt Nam cũng bày tỏ sự vinh dự khi phối hợp cùng Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức diễn đàn hôm nay với mong muốn Tạo diễn đàn để các doanh nghiệp và nhà xuất khẩu chia sẻ trực tiếp kinh nghiệm về NTBs; Thảo luận các giải pháp chính sách thực tiễn nhằm cải thiện dòng chảy thương mại và định hình các vòng đàm phán trong tương lai - đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hiện nay; Hỗ trợ các chính phủ Đông Nam Á trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh thị trường dài hạn và Tăng cường kết nối khu vực giữa các doanh nghiệp, đồng thời trang bị cho họ các công cụ để duy trì năng lực cạnh tranh và cũng như sức chống chịu trước các biến động lớn. 

Đại sứ hy vọng hội thảo “Gỡ rào cản phi thuế quan vì thịnh vượng chung ASEAN” sẽ là điểm khởi đầu cho một các đối thoại sâu sắc hơn và đóng góp những giải pháp thực tế, mang tính xây dựng cho tương lai, như trong một câu tục ngữ Māori mà người  New Zealand luôn trân trọng: “Nā tō rourou, nā taku rourou, ka ora ai te iwi” - Giỏ cơm của bạn và giỏ cơm của tôi, góp lại thì người dân sẽ được no đủ.