Mới đây, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tiếp nhận bà L.T.H. (62 tuổi) đến khám vì đau vai kéo dài. Bệnh nhân cho biết ở nhà thường xuyên làm ruộng, nấu ăn, giặt giũ và thực hiện nhiều công việc sinh hoạt hàng ngày.

Tổn thương của bệnh nhân.

Qua khám lâm sàng, bà H. được chẩn đoán ban đầu là viêm quanh khớp vai, với tình trạng cứng khớp, khó vận động ở hầu hết các động tác, kèm nhiều điểm đau quanh khớp khi ấn. Để đánh giá chính xác mức độ tổn thương, bác sỹ chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI).

Kết quả cho thấy khớp vai của bệnh nhân có nhiều tổn thương nghiêm trọng: thoái hóa nặng, mất hoàn hệ thống sụn đầu xương cánh tay, gần như dính khớp, bong sụn viền ổ chảo, tụ dịch khớp vai và thoái hóa khớp vai.

Ngay sau đó, bà H. được chỉ định tiêm thuốc chống viêm, gỡ dính bao khớp vai, kết hợp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) để tránh tái phát. Bệnh nhân cũng được tư vấn tập phục hồi chức năng (tránh các động tác xoay vai), đồng thời kết hợp điều trị bằng thuốc uống và tiêm khớp.

Theo ThS.BSCKII Trịnh Thị Nga, Trưởng chuyên khoa Cơ xương khớp, Hệ thống Y tế MEDLATEC, viêm quanh khớp vai là bệnh lý phổ biến ở cả người trẻ và người cao tuổi. Đặc biệt, nhóm người cao tuổi có nguy cơ cao hơn do khớp vai đã trải qua quá trình lão hóa, thoái hóa gân cơ, dây chằng và bao khớp, khiến giảm độ đàn hồi và khả năng chịu lực.

Khi thực hiện các động tác vung tay, xoay vai lặp đi lặp lại hoặc vận động mạnh mà không có kỹ thuật đúng và thời gian nghỉ ngơi hợp lý (như chơi tennis, pickleball, cầu lông...), các cấu trúc quanh khớp dễ bị tổn thương vi thể, dẫn đến viêm, rách gân cơ, khiến bệnh nhân đau và hạn chế vận động.

Ngoài ra, bệnh cũng thường gặp ở những người phải giữ nguyên tư thế trong thời gian dài như nhân viên văn phòng, thợ may, lái xe, người làm ruộng..., hoặc ở những người từng bị chấn thương vùng vai, cổ, hay mắc bệnh lý chuyển hóa như tiểu đường.

Viêm quanh khớp vai thường tiến triển âm thầm và khó nhận biết rõ ràng, đặc biệt ở giai đoạn đầu. Khi bệnh biểu hiện rõ, người bệnh thường có các triệu chứng như đau âm ỉ vùng vai, đau tăng khi vận động hoặc về đêm; cứng khớp vai, khó giơ tay lên cao, khó chải đầu hoặc mặc áo; đau lan xuống vùng cánh tay hoặc lên vùng cơ thang, bả vai; cảm giác yếu cơ vùng vai, thậm chí sưng nề nhẹ và co cơ.

Bác sỹ Nga cảnh báo, viêm quanh khớp vai tuy không đe dọa tính mạng nhưng nếu không được điều trị đúng cách có thể gây đau kéo dài, giới hạn vận động, teo cơ vai hoặc viêm dính bao khớp, dẫn đến mất một phần hoặc hoàn toàn khả năng vận động nếu không được can thiệp y tế kịp thời.

Theo bác sỹ Nga, viêm quanh khớp vai là một chẩn đoán lâm sàng, dựa trên khai thác bệnh sử và khám thực thể. Các phương tiện cận lâm sàng có vai trò xác định tổn thương và giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, tiên lượng bệnh chính xác hơn.

Những phương tiện thường được sử dụng bao gồm chụp X-quang, siêu âm và cộng hưởng từ (MRI). Trong đó, MRI là kỹ thuật có giá trị cao nhất, giúp đánh giá toàn diện tổn thương phần mềm quanh khớp và cấu trúc bên trong khớp vai.

Việc điều trị viêm quanh khớp vai cần căn cứ vào mức độ tổn thương. Với trường hợp viêm quanh khớp vai đơn thuần, điều trị nội khoa kết hợp thuốc giảm đau - kháng viêm cùng tập vật lý trị liệu thường mang lại hiệu quả tốt.

Tuy nhiên, nếu có tổn thương phối hợp, việc chỉ tập phục hồi chức năng sẽ không đủ, mà cần các biện pháp chuyên sâu hơn như tiêm chống viêm, tiêm gỡ dính bao khớp vai, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP), hoặc thậm chí phẫu thuật trong những trường hợp nặng, ít đáp ứng với điều trị nội khoa.

Bác sỹ Nga khuyến cáo, khi xuất hiện triệu chứng đau hoặc hạn chế vận động vai, người bệnh nên sớm đến cơ sở y tế có chuyên khoa Cơ xương khớp để được thăm khám và chẩn đoán chính xác, điều trị kịp thời, tránh tự ý điều trị hoặc xoa bóp không đúng cách dẫn đến biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống.