Sau 10 ngày xét xử và nghị án, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân TP. Hà Nội đã ra phán quyết sơ thẩm đối với 8 bị cáo trong vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, liên quan tới các sai phạm trong quá trình cổ phần hóa Tổng Công ty Chè Việt Nam (Vinatea).

Hội đồng xét xử đánh giá, hành vi vi phạm của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, mang tính hệ thống, lặp đi lặp lại, xâm phạm chế độ quản lý tài sản, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước.

Các bị cáo là thành viên Hội đồng thành viên, đại diện vốn Nhà nước tại doanh nghiệp có vốn Nhà nước nhưng không tuân thủ đúng pháp luật khi xác định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa nên cần buộc các bị cáo liên đới chịu trách nhiệm vì hậu quả mới được ngăn chặn một phần.

Bị cáo Nguyễn Thiện Toàn với vai trò là Tổng giám đốc có vai trò chủ mưu, giữ vai trò cao nhất, xuyên suốt; còn bị cáo Đặng Văn Tới là Kế toán trưởng, đồng phạm giúp sức cho bị cáo Toàn.

Các bị cáo Vũ Ngọc Tự, Trần Thị Hoa là thành viên Hội đồng thành viên, mặc dù biết rõ nguồn vốn, tài sản của công ty, song vẫn ký nghị quyết; không thực hiện đúng các nhiệm vụ chức trách, bỏ mặc hậu quả xảy ra.

Cựu Tổng giám đốc Vinatea Nguyễn Thiện Toàn và 7 đồng phạm bị tuyên án sơ thẩm do để mất loạt "đất vàng".

Từ đó, Hội đồng xét xử quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thiện Toàn, cựu Tổng giám đốc Vinatea mức án 12 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Cùng tội danh trên, bị cáo Vũ Ngọc Tự, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Vinatea bị tuyên phạt 7 năm tù; các bị cáo Đặng Ngọc Cầm và Nguyễn Quốc Khánh cùng bị phạt 3 năm 6 tháng tù; Trần Thị Hoa 4 năm tù.

Các bị cáo Bành Thương Trí, cựu Giám đốc Chi nhánh Vinatea tại TP.HCM, bị phạt 7 năm tù; Đặng Văn Tới, cựu Kế toán trưởng Vinatea 8 năm 6 tháng tù.

Bị cáo Trần Hồng Điệp, cựu Kiểm soát viên Vinatea, bị phạt 3 năm tù về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Về trách nhiệm dân sự, Hội đồng xét xử kiến nghị UBND các thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM ra quyết định thu hồi 3 khu đất xảy ra sai phạm, bàn giao đất cho các địa phương này để giải quyết theo thẩm quyền.

Trong khi đó, đối với các tranh chấp về góp vốn, chuyển nhượng cổ phần giữa các công ty có giao dịch với Vinatea trong giai đoạn sai phạm, Hội đồng xét xử dành quyền khởi kiện cho các công ty này trong vụ án dân sự khác.

Theo bản án sơ thẩm, Tổng công ty Chè Việt Nam được Nhà nước giao quản lý, sử dụng 11 cơ sở nhà đất. Tuy nhiên, trong quá trình quản lý sử dụng, cổ phần hóa, các bị cáo đã có hành vi trái pháp luật, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 38 tỷ đồng tại 3 khu đất ở Hà Nội, TP.HCM và Hải Phòng.

Theo đó, tại khu đất số 225 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (TP.HCM), khi thực hiện cổ phần hóa vào năm 2015, bị cáo Nguyễn Thiện Toàn ký giấy ủy quyền cho bị cáo Bành Thương Trí, Giám đốc Công ty Chè Sài Gòn, Trưởng Tiểu ban cổ phần hóa Công ty Chè Sài Gòn ký hợp đồng vay 27,9 tỷ đồng của Công ty GB Tea để nộp tiền thuê đất 50 năm trả tiền một lần; đồng thời cam kết chuyển quyền sử dụng đất thuê cho Công ty GB Tea.

Cuối năm 2015, các bị cáo Toàn, Cầm và Khánh đã ký ban hành các nghị quyết của Hội đồng quản trị, góp vốn bằng quyền sử dụng khu đất này, cấn trừ số tiền 27,9 tỷ đồng đã vay của Công ty GB Tea.

Tiếp đó, bị cáo Toàn ký các hợp đồng, văn bản cho phép Công ty GB Tea đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, dẫn tới việc Sở Tài nguyên và Môi trường (Nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) TP.HCM ký hợp đồng thuê đất và Văn phòng Đăng ký đất đai thuộc Sở này xác nhận thay đổi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty GB Tea.

Khu đất thứ 2 có diện tích 1.500 m2 tại phố Trần Khát Chân, TP. Hà Nội được cựu Tổng giám đốc Nguyễn Thiện Toàn ký nghị quyết chuyển nhượng quyền đầu tư xây dựng Khách sạn Hotel Indochine Hà Nội vào năm 2011 với đối tác Malaysia, với giá tối thiểu là 8,5 tỷ đồng.

Tuy nhiên, sau đó phía đối tác không chuyển tiền góp vốn, nên bị cáo Toàn tiếp tục ký hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp là quyền sử dụng đất thuê 30 năm, diện tích 1.500 m2 cho Công ty Sông Châu, với số tiền 10 tỷ đồng không qua đấu giá.

Sai phạm thứ 3 xảy ra tại khu đất có diện tích 11.635 m2 tại đường Chè Hương, TP. Hải Phòng. Cựu Tổng giám đốc Vinatea đã thỏa thuận với một số cá nhân, doanh nghiệp khác để thành lập Công ty Nam Cường, trong đó Vinatea góp 20,5 tỷ đồng bằng quyền thuê 11.635 m2 đất và tài sản trên đất.

Sau đó, các bị cáo đã thực hiện thoái vốn khỏi Công ty Nam Cường và chuyển nhượng toàn bộ số vốn góp trên cho một số cá nhân, với số tiền 20,5 tỷ đồng nhưng không qua đấu giá.